“Problemen bij internering opgelost? Mijn zoon zit in een cel met een luikje”
Zes maanden geleden werd de zoon van Linda* geïnterneerd en belandde hij in de gevangenis van Merksplas. “Ik wil gerust erkennen dat er de voorbije jaren veel is gebeurd voor geïnterneerden”, zegt ze. “Maar beweren dat het probleem is opgelost? Het tegendeel is waar.”
Een half jaar zit Mathias* (36) nu al opgesloten in de Haven, een afdeling voor 60 geïnterneerden met een mentale beperking in Merksplas .“De begeleiders daar doen wat ze kunnen, maar ze werken natuurlijk onder een gevangenisregime”, vertelt zijn moeder Linda. “Mathias heeft een cel met een luikje, en zit het grootste deel van de dag binnen. Op vlak van ondersteuning, begeleiding of behandeling gebeurt daar helemaal niks. Een psycholoog heeft hij al die tijd niet gezien.”
Ze is moe, vertelt ze. Van de wekelijkse verre bezoeken naar de gevangenis, van het strijden en ijveren voor een goede behandeling voor haar zoon en van het zelf moeten uitvlooien wat precies mag, kan of mogelijk is. “Niemand vertelt je iets. Toen mijn zoon naar de gevangenis werd overgebracht, hebben ze mij pas op de hoogte gebracht toen hij al was vertrokken. Opeens moest ik een afstand van 150 kilometer overbruggen om hem te zien.”
Voordat haar zoon in Merksplas werd geplaatst, had ze zelfs nog nooit van internering gehoord. “Ik wist niet wat dat was. En opeens zit je er middenin en moet je alles zelf uitzoeken.”
‘Mathias heeft een cel met een luikje, en zit het grootste deel van de dag binnen. Een psycholoog heeft hij al die tijd niet gezien’
Verloren tijd
Mathias heeft een aangeboren hersenletsel. “Als kind belandde hij al snel in het bijzonder onderwijs, maar verder verliep alles eigenlijk goed”, vertelt Linda. “Toen hij volwassen werd, vond hij werk in de bouw en kon hij zelfstandig wonen. Acht jaar is dat gelukt zonder ondersteuning. Ik hielp wel met de boodschappen of met poetsen, maar verder trok hij zijn plan.”
Alleen merkte Linda dat haar zoon naar een relatie en een gezin hunkerde. “Hij heeft vriendinnen gehad, maar het draaide telkens op niks uit. Dat frustreerde hem. Hij begon zwaarder uit te gaan, meer te drinken en raakte zo al eens in de problemen. Jarenlang heb ik gezocht naar de juiste hulpverlening voor hem, maar ik stootte telkens op wachtlijsten of kreeg te horen dat hij niet aan het juiste profiel voldeed.”
‘Ik hou mijn hart vast, want dat hij detentieschade zal hebben, staat vast. Hij heeft nu al angst voor alles wat met politie of ambulances te maken heeft’
Vorig jaar liep het fout. Toen nog maar eens een relatie afsprong, ging bij Mathias het licht uit. Hij stelde grensoverschrijdend gedrag en begon zijn voormalige vriendin ook te stalken. Zij diende meerdere klachten in bij de politie. “Hij is toen onder voorwaarden vrijgelaten, maar hij heeft zich daar niet aan gehouden. Zo heeft hij haar toch nog opgezocht, waardoor zijn zaak voor de rechtbank is gekomen. De rechter heeft beslist om hem te interneren. Op zo’n moment staat je wereld op zijn kop, zeker als je daar nog nooit mee te maken hebt gehad.”
Dat frustreert Linda het meest: dat haar zoon op een plek zit, waar hij niet geholpen wordt. “Ik hou mijn hart vast voor de toekomst, want dat hij detentieschade zal hebben, staat vast. Hij heeft nu al angst voor alles wat met politie of ambulances te maken heeft. Het doel is toch dat hij terug naar de samenleving kan? Dan is dit allemaal verloren tijd geweest.”
België kreeg van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens tot deze maand de tijd om zijn ‘interneringszaakjes’ op orde te hebben. Ons land werd al meerdere malen veroordeeld omdat het geesteszieke mensen die criminele feiten hebben gepleegd zonder de juiste zorg in gevangenissen stopt. Het zorgde ervoor dat minister van Justitie Koen Geens (CD&V) en zijn collega op Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) een extra inspanning deden.
De voorbije legislatuur werd er werk verzet. Er kwam een nieuwe interneringswet, twee Forensische Psychiatrische Centra (FPC’s), een extra afdeling in Bierbeek en voor vrouwen zijn er twintig plaatsen in Zelzate, al lag die afdeling de voorbije maanden onder vuur wegens mistoestanden. “Maar het is niet genoeg”, benadrukt Linda. “Er zitten nog altijd meer dan 500 geïnterneerden in de cel, onder wie mijn zoon. Telkens ik op zijn afdeling iemand zie vertrekken naar een psychiatrisch centrum, wordt die cel meteen ingenomen door iemand nieuw. Ik wil gerust erkennen dat er de voorbije jaren veel is gebeurd, maar nu doet de minister of het hele probleem is opgelost. Het tegendeel is waar. Het menselijk leed blijft enorm.”
‘De minister doet of het hele probleem is opgelost. Het tegendeel is waar. Het menselijk leed blijft enorm’
‘Actieplan’
In een reactie geeft minister Geens toe dat het werk nog niet af is, maar dat er verdere inspanningen komen. “In juni hebben de Belgische overheden een actieplan daarover overgemaakt. Er zijn veel zaken gebeurd, we hebben plaatsen gecreëerd, de wet is aangepast en blijven in dialoog om bij te sturen waar nodig.”
*Linda en Mathias zijn niet hun echte naam.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
