Slechte nachtrust heeft dit verrassende effect op je lichaam

Na een korte nacht lopen veel mensen met een groggy gevoel rond. Toegegeven: ook ik loop de dag na amper 4 of 5 uur slaap rond met een ‘katerig’ gevoel (ik wijt het aan de leeftijd). Maar blijkbaar is er meer aan de hand: door onvoldoende nachtrust zou je ook gemakkelijker struikelen of vallen. 

Dat geldt niet alleen voor de klunzen onder ons. Volgens een nieuwe studie die gepubliceerd is in het vakblad Scientific Reports zijn twee korte nachten al voldoende om je evenwichtsgevoel in de war te sturen. Best opvallend, als je weet dat het onderzoek is uitgevoerd bij 20 vrijwilligers tussen de 20 en 30 jaar oud, die op voorhand géén evenwichtsproblemen ervoeren. 

Het is bovendien niet de eerste keer dat er een link tussen je slaap en je evenwichtsgevoel wordt aangetoond. Zo’n drie jaar geleden vroegen onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum in Omaha aan een aantal boeren om enkele evenwichtsoefeningen uit te voeren. Zo moesten ze onder meer op een mat gaan staan op één been, terwijl ze hun ogen open hielden of toeknepen. Klinkt simpel, toch? Maar wie amper onder de wol had gelegen, scoorde een pak minder goed op de test dan wie wel lang in dromenland had vertoefd.

Goed slapen is dus de boodschap, maar dat is voor velen makkelijker gezegd dan gedaan. Lig jij ook vaak wakker in bed, te wachten tot Klaas Vaak slaapzand in je ogen komt strooien? Dan heeft slaapcoach Floris Wouterson, bekend van het boek ‘Superslapen’, enkele tips. 

Idealiter moet je acht uur per nacht slapen, dat advies hebben we al vaak gehoord. Maar volgens Wouterson moet jij je daar - raar maar waar - niets van aantrekken. “Als je meent dat je elke nacht acht uur moet slapen, kan dat tegen je werken.”

Stel: na zeven uur onder de lakens ben je plots klaarwakker. Dan heeft het toch geen nut om nog te blijven liggen? Of wat als je wekker aanduidt dat je maar zes uur kunt slapen? Dan is de kans groot dat je begint te piekeren omdat je niet voldoende slaapt, et voilà, de rest van de nacht lig je te woelen. De enige oplossing: probeer zo veel mogelijk om op hetzelfde moment onder de wol te kruipen en zoek je eigen slaapritme.

Wat hebben Donald Trump, Tom Ford, Richard Branson en de CEO van Yahoo Marissa Ann Mayer gemeen? Ze overleven op minder dan zes uur slaap per nacht. Zo’n routine kan werken voor enkele uitzonderingen, geeft Wouterson toe, maar de overgrote meerderheid heeft nood aan meer slaap.

Wie toch een kort nachtje achter de rug heeft, kan energie bijtanken dankzij een verkwikkende siësta. “Je kan met een powernap van 12 minuten voor twee uur energie opdoen”, beweert hij. Het is alleen oppassen geblazen dat je op tijd weer wakker wordt. Wouterson raadt aan om een wekker te zetten of je sleutelbos - letterlijk - bij de hand te nemen. “Zodra je te diep wegzakt, ontspant je hand, de sleutels vallen op de grond en je bent weer wakker.”

Jammer genoeg bestaat er geen geheime formule om beter te slapen. Maar met vele kleine stapjes kom je al een heel eind. Wouterson verwijst naar een goede slaaproutine, gezond voedingspatroon, voldoende lichaamsbeweging én je houding ten opzichte van slapen. “Slapen zit tussen de oren”, zegt hij. Als je voortdurend piekert omdat je te weinig dut of tegen Jan en alleman zegt dat je een slechte slaper bent, is het geen verrassing dat je nachtrust te wensen overlaat.

We hebben het al vaak gehoord: ongezond eten, alcohol, stress én blauw licht zijn stuk voor stuk zaken die je slaap verstoren. Ook Wouterson hamert erop. Wees zuinig met koolhydraten, suiker en drank en probeer niet te piekeren over problemen die je niet in de hand hebt. En kruip - uiteraard - niet in bed met je smartphone.

Een betere nachtrust staat gelijk aan een beter concentratievermogen en betere prestaties, ook op de werkvloer. “Als werkgever wil je niet in de slaapkamer van je medewerkers komen. Maar slaaptrainingen of -faciliteiten aanbieden kan een prima investering zijn”, volgens Wouterson. Bedrijven kunnen zich laten inspireren door Japan, waar zulke investeringen gebruikelijk zijn.