Het kernkabinet zit zaterdagochtend samen met vakbonden en werkgevers, verenigd in de zogeheten Groep van Tien. Op de agenda staan de ‘sociale en economische thema’s van het moment.’ De vergadering komt er daags na de nationale actiedag van de vakbonden. Maar ook aan werkgeverszijde is er ongerustheid, over de politieke situatie. Nu de regering na het vertrek van N-VA niet langer over een meerderheid beschikt, dreigt de socio-economische agenda in het slop te geraken.

‘Ik begrijp de vraag om een correcte en billijke verloning’, zegt Kris Peeters, federaal minister van Werk, in ‘De Ochtend’ op Radio 1. ‘De procedure is uitgestippeld. Maar als de sociale partners er niet uitraken, zijn ook wij bereid iets te doen aan de verhoging van de koopkracht.’ Hoeveel die loonsverhoging zou bedragen, daar wil Peeters geen getal op plakken. ‘Dat hangt af van de loonmarges die de Centrale Raad voor het Bedrijfsleven begin volgend jaar zal vastleggen.’

Maagdelijkheid

Na een onderhoud met MR-fractievoorzitter David Clarinval riep ABVV'er Thierry Bodson op tot meer acties in januari. Woensdag zit de nationale top van de socialistische bond bijeen. ‘Als niets vooruitgaat, als er niet naar ons wordt geluisterd, zullen we terugkeren in de tweede of derde week van januari’, zei hij. ‘De MR probeert zich een maagdelijkheid aan te meten door zich af te scheiden van de N-VA, maar wij zullen niet vergeten wat er in de voorbije vier jaar is gebeurd.’

In een reactie op de actiedag van de vakbonden zegt het Verbond van Belgische Ondernemingen (VBO) ‘begrip te hebben voor de betogingen’. Om de betaalbaarheid van de pensioenen te kunnen garanderen, argumenteert het VBO, zijn nu eenmaal hervormingen nodig. ‘We kunnen dit systeem enkel behouden door onze werkgelegenheidsgraad te verhogen’. Er moet ook worden ingezet op langer werkbaar en wendbaar werken, en een verdere lastenverlaging op arbeid, vindt de organisatie.

Met vuur spelen

Voka, het Vlaamse netwerk van ondernemingen, vindt dat de vakbonden in deze moeilijke tijden met vuur spelen en meer verantwoordelijkheid moeten tonen. ‘De vakbonden moeten beseffen dat iedereen langer zal moeten werken en dat we in sociaal overleg moeten zoeken hoe we dat werkbaar kunnen houden’, zegt Hans Maertens, gedelegeerd bestuurder van Voka.

‘De regeringscrisis, de dreigende Brexit en de vertragende conjunctuur, zorgen voor een heel onzeker klimaat. De Brexit alleen al zou volgens KU Leuven-onderzoek 42.000 banen kunnen kosten. Dit is niet het moment om met vuur te spelen en onze bedrijven lam te leggen.’

Hinder

De hinder van de nationale actiedag levert een verdeeld beeld op. Sommige plekken sloten de deuren, op andere plaatsen is de staking niet voelbaar.

De NMBS staakt vrijdag niet, De Lijn wel. Vooral in de grote steden ondervindt De Lijn hinder. Ook ’s avonds verwacht de openbaarvervoermaatschappij hinder op het volledige net.

Reizigers bij Bussels Airport ondervinden weinig hinder. ‘Er wordt inderdaad gestaakt. Maar er is voldoende personeel om de operaties uit te voeren’, zei een woordvoerster van de luchthaven. Het vrachtverkeer op Brucargo, het vrachtgedeelte van de luchthaven, ondervindt wel stevige hinder.

Bij sommige gemeentediensten is er hinder. In sommige steden rijdt de huisvuilophaling niet of minder uit en blijven containerparken dicht. Ook bedrijven worden getroffen, soms door stakingsposten aan de ingang of door een volledige shutdown van het bedrijf. Een op de tien metaalarbeiders werkten vandaag niet: ofwel omdat ze mee staakten, ofwel omdat ze door de staking niet op het werk geraakten.