Ontgoocheling na VN-klimaattop: “Laat iedereen in de steek die om klimaatactie heeft gevraagd”

De Poolse voorzitter van de COP24 (conferentie van de partijen van het klimaatverdrag, nvdr), Michal Kurtyka, zei tevreden te zijn met het akkoord, waarmee de doelstellingen van het akkoord van Parijs verder geconcretiseerd kunnen worden. Kurtyka sprak van “een historisch moment”.

De regels, het ‘rule book’ in VN-jargon, zijn aangenomen na afloop van een COP24 die lang uitliep, tot zaterdagavond. Ze zijn het resultaat van twee jaar technische en arbeidsintensieve onderhandelingen. Ze werden doorkruist door de verkiezing van verschillende klimaatsceptici, zoals de Amerikaanse miljardair Donald Trump.

De uitvoerende regels, die technisch van aard zijn, zijn essentieel voor een goede uitrol van het klimaatakkoord van Parijs. Het klimaatakkoord heeft als doel om de opwarming van de aarde onder de 2 graden te houden, indien mogelijk zelfs onder de 1,5 graad. Ook moeten de regels een wederzijds vertrouwen tussen de landen bewerkstelligen.

Het kwam erop aan om een aanvaardbare middenweg te vinden tussen de eisen van de industrielanden en de ontwikkelingslanden. De eerste groep wil een strikte opvolging van de engagementen, de tweede een zekere flexibiliteit.

Hogere ambities

Een ander gespreksonderwerp tijdens deze COP24 was het formuleren van hogere doelstellingen. Met het oog daarop was op de COP23 van vorig jaar in Bonn de zogenaamde ‘Talanoa’-dialoog overeengekomen. De “verhoging” kwam de voorbije veertien dagen vaak ter sprake. Ze is nodig omdat de engagementen die landen tot nu toe zijn aangegaan, zouden leiden tot een opwarming van de aarde met meer dan drie graden.

Maar de landen die het ergst getroffen zijn door de klimaatverandering, alsook de verschillende ngo’s, blijven op dat vlak op op hun honger zitten.  “Het is duidelijk dat de regeringen er niet in geslaagd zijn om een adequaat antwoord te formuleren op de rampzalige gevolgen van de klimaatverandering”, zegt Climate Action Network (CAN) Europe, de koepelorganisatie van 150 ngo’s uit 35 Europese landen, zaterdagavond.

CAN Europe betreurt het gebrek aan ambitie in de strijd tegen klimaatverandering. Hogere klimaatambities werden er niet overeengekomen. Ze besluiten dat daar de komende twee jaar werk van zal moeten worden gemaakt. Ook is er “beperkte vooruitgang” geboekt voor de geplande financiering voor ontwikkelingslanden.

“De zwakke resultaten van deze COP staan in schril contrast met de serieuze waarschuwingen in het rapport van het IPCC en de groeiende vraag om actie van burgers”, zegt Wendel Trio, de directeur van CAN Europe.

Greenpeace: “Schuldig verzuim”

Greenpeace op zijn beurt spreekt van een klimaattop “zonder beloftes voor onze kinderen” en van “collectief schuldig verzuim”. De ngo zegt dat ook België weigert om blijk te geven van meer klimaatambitie en dat ons land een “verpletterende historische verantwoordelijkheid” draagt, samen met andere landen die iedere vooruitgang blokkeren.

“Het is een schande dat België weigerde zich te scharen achter een brede coalitie van landen die sterkere klimaatplannen willen”, zegt Joeri Thys van Greenpeace België. “Het verschil tussen wat bepaalde ministers voor de camera verklaren en hun daden is nu pijnlijk zichtbaar. Hun onverantwoorde gedrag is een kaakslag voor de Belgische burgers die massaal en nadrukkelijk klimaatactie van de politiek verwachten.”

“Geen enkele Belgische klimaatminister heeft nog iets te zoeken op een klimaattop zolang ze elke verhoogde ambitie in Europa en de wereld tegenwerken. En ook zonder een ernstig nationaal klimaatplan, blijven ze beter thuis. De Belgische regeringen laten de mensen en de planeet in de steek”, besluit Greenpeace.

“Het besluit dat op de klimaattop is genomen negeert niet alleen de wetenschap, maar het laat ook al die mensen die om klimaatactie hebben gevraagd én de kwetsbare eilandstaten in de steek. Voor deze eilandstaten is razendsnelle klimaatverandering nu al een kwestie van leven of dood, door toenemende overstromingen en orkanen,” zegt Dewi Zloch, campagneleider bij Greenpeace vanuit Polen.

“Gelukkig is er wel een functioneel handboek opgeleverd met bindende regels om het Parijs-akkoord uit te voeren”, besluit Zloch. Politiek leiders keren nu terug naar hun land met een duidelijke opdracht, zij moeten het Parijs-akkoord gaan uitvoeren en zorgen voor ambitieus klimaatbeleid.

De volgende klimaattop is in december 2019 of januari 2020 in Chili.