Hij is al vijf jaar met pensioen, maar toch kreeg Rudy Van Goethem (65) dit jaar nog een telefoontje van zijn oude school in Beveren-Waas. Of hij niet nog eens kon komen depan­neren, voor een paar uurtjes Elektriciteit. “Een jonge collega was weg­gevallen, ze vonden niemand anders. Natuurlijk, ik ben nog lang niet uitgeblust. Die jonge gasten houden me jong. En ik ken de job nog, want sinds mijn pensioen heb ik hen al drie keer uit de nood geholpen.”

Sinds 2012 is het voor gepensioneerde leerkrachten wettelijk mogelijk om nog te werken. De laatste jaren stijgt hun aandeel zienderogen. Vandaag zijn al 429 gepensioneerden actief in Vlaanderen, verspreid over kleuter, lager en middelbaar. Dat blijkt uit het antwoord van Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V) op een parlementaire vraag van Vera Celis (N-VA). “We stevenen af op een enorm lerarentekort”, zegt Celis. “Zeker in specifieke vakken in het middelbaar, zoals wiskunde, fysica, Frans en praktijkvakken. Als daar gaten vallen raken die moeilijk opgevuld. Het siert de oud-leerkrachten dat ze zo ­loyaal zijn.”

In het geval van Rudy Van Goethem gaat het om zes uur per week, maar er zijn ook oud-leerkrachten die nog voltijds of zelfs meer werken. De vakbonden ­loven dat enthousiasme. “Maar te­gelijk moeten we zeggen: dit is niet gezond voor ons onderwijs”, zegt Marnix Heyndrickx van VSOA. “We zouden geen beroep moeten doen op mensen die al 65 zijn. Het is heel erg dat er onvoldoende jonge mensen klaarstaan om de gaten op te vullen. Een pijnpunt van het beleid.”

De vakbonden pleiten er dan ook voor om de job vooral voor jonge mensen aantrekkelijk te maken, ­inhoudelijk en finan­cieel. Want het is opvallend: net nu er discussie is om de job van leerkracht te erkennen als zwaar beroep – en de pensioenleeftijd dus ­lager te houden – moet ons onderwijs een beroep doen op gepen­sioneerden. “Het is een beetje cynisch”, zegt Koen Van Kerkhoven van vakbond COC. “Vroeger waren de grootouders er om werkende ouders uit de nood te helpen. Nu moeten grootouders blijkbaar al het beroepsleven ondersteunen.”

“Ik blijf het doen zolang ik kan”

Hugo Vanhecke, leerkracht Godsdienst in ­Ninove, is 67 jaar maar werkt nog in vijf middelbare scholen. “Ik werk 26 uur, meer dan een fulltime. Ik blijf het doen zolang ik kan, voor de jongeren. Want als ik wegval, gaan ze me hoogstwaarschijnlijk niet kunnen ver­vangen. Dat vind ik moreel ambetant.”

Vanhecke schreef wel een open brief naar minister Crevits, om aan te klagen dat hij de eerste maanden geen loon had gekregen. Bleek dat het computer­systeem niet voorzien was op een 67-jarige met nog zo’n werkritme. “Dat is niet motiverend. Een beetje ontzag zou passend zijn.”