Met de Vlaamse leeuw tegen Marrakech: “Laat uw land maar in de steek”

Een stoet van Vlaamse leeuwen trok zondagmiddag van het Centraal-Station tot aan het Schumanplein. Het protest verliep aanvankelijk rustig, de luide knallen van voetzoekers niet te na gesproken. Voorop liep het extreemrechtse Voorpost en een delegatie van Vlaams Belang. Ze scandeerden klassiekers als “linkse ratten, rol uw matten” en “eigen volk eerst”, maar ook recentere vondsten als “geen jihad in onze straat” en “we zijn het moe, grenzen toe”. Af en toe weerklonk ook het woord “makak”. Als Dries Van Langenhove, de oprichter van studentenvereniging Schild & Vrienden, voorbijkwam, volstond het ritmisch brullen van zijn voornaam.

In de mars liep jong en oud mee, geprikkeld door het aanvankelijke verbod van de Brusselse overheden op de betoging. Die waren beducht voor rellen door harde kernen voetbalsupporters, en gaven aan dat ze geen “bruine mars” door de hoofdstad wilden. Maar de Raad van State verwierp de beslissing van burgemeester Philippe Close en minister-president Rudi Vervoort (allebei PS). “Dat verbod was een extra motivatie”, zegt Filip Hoskens (43), een ondernemer uit Lokeren. “Ik ben hier omdat we de migratie moeten stoppen. Ik heb een ingehouden woede, die er nu eens uit kan.”

Annie Biebuyck (55) uit Evergem stapt mee met haar echtgenoot en kroost. “Het is niet enkel het pact dat ons stoort, maar ook dat de politici niet naar ons luisteren. De N-VA stapt uit de regering en de rest doet gewoon voort. Hier moet een referendum over komen, of verkiezingen.”

Tussen de Vlaamse leeuwen wappert een eenzame Belgische vlag. “We zijn allemaal verenigd tegen dit Marrakech-pact”, zegt de 22-jarige Ruben Van Miegroet, voorzitter van de jongeren-afdeling van de Belgicistische partij B.U.B.

Lees verder onder de foto.

Breekpunt

Van de overige partijen leek enkel Vlaams Belang aanwezig. Vlaams Belang-Jongerenvoorzitter Bart Claes was een van de organisatoren, en liep samen met Filip Dewinter en voorzitter Tom Van Grieken voorop.

N-VA, dat van het Marrakech-pact een breekpunt heeft gemaakt in de regering, had zich op voorhand expliciet van deze optocht gedistantieerd, onder andere omwille van de betrokkenheid van Schild & Vrienden, in opspraak sinds een Pano-reportage over de racistische, nazistische en seksistische memes in online groepen. Ook Jong N-VA besloot niet mee te stappen.

Nochtans werd op het podium op het Schumanplein spreker Dominic Potters door ceremoniemeester Filip Brusselmans (studentenvereniging KVHV) voorgesteld als ondervoorzitter van Jong-NVA. “Het mocht niet van Jan Jambon, het mocht wel van Theo Francken, en we hebben de steun van Jong N-VA”, zei Brusselmans.

Potters mag zich komen verantwoorden bij Jong N-VA. “Wij hebben de afdelingen van Jong N-VA gevraagd om niet aanwezig te zijn”, zegt Tomas Roggeman (voorzitter Jong N-VA). “Dominic is bestuurslid in Kalmthout en moet dat bericht ook ontvangen hebben.”

De distantiëring van N-VA was misschien niet voor iedereen even duidelijk. Zoals Brusselmans op het podium aangaf, hadden de betogers immers de steun van N-VA-kopstuk Theo Francken, die de avond voor de mars een video op Facebook had gezet. “Ik geef alle steun aan mensen die hun protest willen uiten, hun frustratie en hun bezorgdheid over dat pact, want ik deel die bezorgdheid en die woede en frustratie”, zei Francken. Hij vroeg met aandrang om de manifestatie “netjes” te laten verlopen.

Hooligans

Ook tijdens de mars en de toespraken is herhaaldelijk opgeroepen om het vreedzaam te houden. “Geef de media niet de kans om negatieve beelden te schieten”, zei Filip Brusselmans als inleiding van de speech van Dries Van Langenhove, die hij meteen “een van de grootste slachtoffers van de leugenpers” noemde. Toch is de Mars tegen Marrakech onmiskenbaar ontaard in geweld. Terwijl de manifestanten rustig naar huis wilden keren, kregen ze het gezelschap van een groep die gekleed ging in het zwart.

Minstens een deel van hen moet behoren tot de harde supporterskernen van voetbalclubs Antwerp, Anderlecht en AA Gent, die volgens sommigen “Belgian hooligans” bulderden. Aan de nabijgelegen metrohalte aan Berlaymont, het gebouw van de Europese Commissie, gooiden ze enkele ruiten in en zochten ze de confrontatie met de politie.

“Laat uw land maar in de steek”, brulden de relschoppers, terwijl ze naar de agenten gooiden met blikjes bier, houten planken, stenen en alles wat los of vast zat. Ze bedreigden ook journalisten en fotografen die dat in beeld wilden brengen. De ordetroepen zetten daarop het waterkanon en traangas in en hadden de handen vol om de groep uit elkaar te drijven.

Het kwam tot minstens 90 administratieve aanhoudingen. “Daar zitten ook een paar hooligans bij die uit het buitenland zijn afgezakt”, zegt een bron bij de politie. Of het allemaal voetbalhooligans waren, zal nog moeten blijken. Vooraan bij de relschoppers wapperden toch ook opvallend veel Vlaamse leeuwen. Zoals N-VA schipperde tussen distantiëren vanuit de partij en steunbetuigingen, zo balanceerden na het geweld ook de organisators van de mars op een slappe koord. Ze wisten dat voetbalhooligans hadden toegezegd, maar zowel Dries Van Langenhove als Filip Brusselmans zien geen verband tussen de rellen en hun betoging.

“De manifestatie was afgelopen”, zegt Van Langenhove. “Dat er nadien ergens relletjes plaatsvinden, is niet de verantwoordelijkheid van de organisatie.”

De rellen startten een kwartier na de laatste speech en het zingen van de ‘Vlaamse Leeuw’. Ook Annie Biebuyck moest vluchten voor het traangas en kwam ten val tijdens het tumult. “Dit is mijn eerste betoging en ik houd er geen goed gevoel aan over”, vertelde ze. Veruit de meeste demonstranten betreurden de gewelddadige incidenten die deze mars overschaduwden in de berichtgeving.

“Of de media nu positief of negatief zullen berichten over deze betoging, we hebben tenminste onze stem kunnen laten horen”, sprak haar zoon.

Aan de andere kant van de stad vond er een tegenbetoging plaats. Een duizendtal mensen daagden op in het Maximiliaanpark. Die manifestatie verliep zonder incidenten.