Direct naar artikelinhoud
Europese Unie

Bizarre begroetingen Juncker opnieuw controversieel

Juncker verbaasde door op de EU-top de haardos op te schudden van zijn protocolchef, Pernilla Sjölin.Beeld rv

De opmerkelijke begroetingen van Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker veroorzaken, opnieuw, controverse op sociale media. Was hij gekscherend of grensoverschrijdend?

Stel, een topmanager stapt op de werkvloer op een werkneemster af en gaat even, onaangekondigd, speels met zijn handen door haar haar. De kans is groot dat de leidinggevende een kordate vingerwijzing krijgt van zijn collega's. Of erger.

Tenzij je Jean-Claude Juncker (64) heet.

De Commissievoorzitter van de Europese Unie verbaasde eind vorige week door op de EU-top de haardos op te schudden van zijn protocolchef, Pernilla Sjölin. Vervolgens leek hij een andere vrouw te imiteren, op een wijze die je zowel komisch als beledigend kon opvatten.

De beelden zorgden het voorbije weekend voor verdeelde commentaren op sociale media. "Kan niemand die man tegen zichzelf beschermen?", vroeg Isabel Albers (editoriaal directeur De Tijd) zich af op Twitter. Anderen postten gortiger commentaren met memes die koren op de molen zijn van de eurosceptische populisten.

Juncker heeft ook zijn reputatie tegen. In februari woelde hij in het Europees Parlement al eens Guy Verhofstadt (Open Vld) onverwachts door de haren. En niemand is vergeten hoe hij de Hongaarse premier Viktor Orbán in 2015 een tik op de wang gaf, en begroette met de woorden, 'Kijk, daar is onze dictator!'

Bizarre begroetingen Juncker opnieuw controversieel
Beeld AFP

Ongepast kantje

Om Orbán werd toen gelachen, omdat het een politieke knipoog was. Zijn laatste geste valt in de Europese wandelgangen niet in de smaak. "Het beeld van de EU is al niet te best. Dit kunnen we nu wel missen, op enkele maanden van de verkiezingen in mei", zegt een goedgeplaatste EU-bron. "Iedereen weet wel dat hij dit humoristisch bedoelt - hij kust ook altijd mensen op het voorhoofd (ook premier Michel, MR) - maar omdat dit voorval met een vrouw gebeurde krijgt het wel een ongepast kantje. Zij werkt voor hem en is niet in een positie om nee te zeggen."

Juncker kust mensen vaak op het voorhoofd.Beeld AFP

Hendrik Vos, hoogleraar Europese politiek (UGent), is milder. "Ik heb niet het gevoel dat dit grensoverschrijdend gedrag was. Je kunt zeggen dat hij een duur kapsel om zeep hielp, maar het is niet meer dan dat."

Volgens Vos is de kans groot dat we met Juncker nog gelijkaardige momenten zullen meemaken. "Juncker heeft geen agenda meer, moet niet meer herverkozen worden en kan nu zijn wie hij wil zijn. Hij heeft het allemaal gezien en gehad. Het diplomatieke protocol heeft geen greep op hem. Je zou zelfs kunnen stellen dat hij net authentiek en oprecht is, wat we van politici niet meer gewoon zijn. Soms zijn we er geërgerd door maar politici zijn ook maar mensen."

Telkens als Juncker onorthodox gedrag vertoont, beweren kwatongen wel dat hij een glaasje teveel op zou hebben. Zo ook in juli na een NAVO-top, waar hij geholpen moest worden om op de been te blijven. Dat weet Juncker later zelf aan een gezondheidsprobleem, waarover hij al in 2016 openhartig sprak. "Ik heb een probleem met mijn linkerbeen sinds een zwaar auto-ongeval in 1989, toen ik drie weken in de coma lag en zes maanden in een rolstoel zat", vertelde hij aan Libération. De interviewer noteerde toen wel fijntjes dat Juncker tijdens hun gesprek "vier glazen champagne" dronk.

Zowel Vos als onze EU-bron stelt dat Juncker ook nu nog altijd graag een glas drinkt maar dat dit tot dusver zijn professioneel functioneren niet in het gedrang brengt. Vos: "Dezer dagen verspreiden vooral Russische media (Russia Today, MR) graag een soort karikatuur van Juncker, maar hij is zeker geen Boris Jeltsin die de Sovjet-Unie naar de vaantjes hielp door geen seconde nuchter te zijn."

Ongepast kantje
Beeld AFP

Non-conformist

De EU-bron: "In de EU-wandelgangen draagt hij vooral het imago mee een non-conformist te zijn. Het is niet ongewoon dat Juncker bij iemand op kantoor binnenstapt en ongevraagd een sigaret opsteekt".

Toch belandt de Luxemburger af en toe in politieke problemen door naast de geijkte paden te treden. Zo haalde hij tijdens de EU-top vorige week de woede van Theresa May op de hals door haar commentaren "mistig en onprecies" te noemen. Daarna kwam het voor de camera's tot een ruzie met de Britse premier. Volgens Vos was Junckers sneer geen faux pas maar een weldoordachte uithaal die door vele regeringsleiders werd gesmaakt.

"Juncker gebruikt zijn ongebondenheid om tijdens toppen te zeggen waar het op staat", zegt Vos. "EU-regeringsleiders moeten zichzelf soms houden aan wollig taalgebruik maar hij kan man en paard noemen of aan de boom schudden als het nodig is. Net omdat hij het protocol doorbreekt, kan hij op EU-toppen makkelijker de zaken scherpstellen."