Koerden veroveren laatste stad in voormalig IS-kalifaat

De aanval op het laatste stukje kalifaat was lastig. Pas na drie maanden van bloedige gevechten braken de Syrische Democratische Strijdkrachten met Amerikaanse en Iraakse steun het verzet van Islamitische Staat in Hajin. Met de val van het stadje komt er na drie jaar een einde aan de ambitie van IS om met een kalifaat heel de wereld te veroveren.

De inname van het stadje aan de Eufraat, op 30 kilometer van de grens met Irak, is de kroon op het werk van vooral de Koerdische strijders, geleid door de YPG-militie. Zij leverden veruit de grootste bijdrage aan het offensief tegen IS. Een strijdmacht van 17.000 Koerden veroverde dorp na dorp in het onherbergzame Syrische gouvernement Deir Ezzor. Ze kregen hulp van Amerikaanse elitetroepen en luchtmacht. Het Iraakse leger gaf artilleriesteun vanaf de andere kant van de grens.

De verliezen aan beide kanten waren groot. De Syrische Democratische Strijdkrachten verloren vijfhonderd strijders, Islamitische Staat ongeveer negenhonderd. Er vielen ook slachtoffers te betreuren onder de burgerbevolking. Ten minste 320 mensen verloren het leven, de meeste slachtoffers vielen bij luchtaanvallen ter ondersteuning van de grondtroepen.

Volgens de overwinnaars is IS nu veroordeeld tot een guerrillaoorlog vanuit afgelegen dorpjes in de met rotsen bedekte woestijn in het grensgebied. Kolonel Sean Ryan, woordvoerder van de coalitie, spreekt van een mijlpaal. “De terroristen hebben nergens controle meer over grote groepen mensen. Ze lopen op hun laatste benen, maar de strijd is niet over. Ze kunnen nog altijd toeslaan met gecoördineerde aanvallen.’’

In en rond Hajin zetten de Koerdische strijders nu alles op alles om de laatste verzetshaarden van IS te breken. Naar schatting 5.000 IS-strijders onder wie 2.000 Arabische en Europese terroristen, weigeren zich over te geven. Zij bieden nog verzet vanuit grotten en een tunnelstelsel waar ook hun gezinnen zich schuil zouden houden. IS beschikt ook nog over schuilplaatsen ten westen van de Eufraat, waar het Syrische leger en zijn bondgenoten het voor het zeggen hebben.

Volgens Donald Trump zal er “over een maand in de regio geen IS-strijder meer te vinden zijn’” maar dat vinden Syrische en Iraakse overwinnaars “erg voorbarig”. Na de val van Hajin dringt zich vooral de vraag op waar IS-leider Abu Bakr al-Bagdadi zich ophoudt. Er zijn aanwijzingen dat hij zich ook in Hajin schuilhield. De kans bestaat dat hij zich bevindt onder de laatste 5.000 IS-strijders in de Syrische woestijn. Er wordt ook rekening mee gehouden dat hij al uit oost-Syrië naar Irak is gevlucht en ondergronds is gegaan. Abu Bakr al-Bagdadi liet voor het laatst van zich horen in augustus. IS publiceerde toen via hun mediakanaal al-Furqaan een audio-opname van ruim 45 minuten. Al-Baghdadi begon zijn speech door moslims te feliciteren met het Offerfeest en riep zijn volgers op “vol te houden”.