Ivan De Vadder: "Wat gebeurt er morgen in de Kamer? In deze crisis moeten we dag per dag bekijken"
Morgen wordt premier Charles Michel (MR) in de Kamer verwacht, maar wat hij precies gaat zeggen en wat er gaat gebeuren, dat is voor Wetstraatjournalist Ivan De Vadder ook koffiedik kijken. "Vandaag wordt voort gepraat, de deuren zijn niet dicht. Maar ik merk wel dat er diepe wonden geslagen zijn."
Oranje-blauw zit nu iets meer dan een week in het zadel, maar de politieke spanning hangt nog altijd in de lucht. Met welke verklaring komt premier Charles Michel (MR) morgen naar het parlement? Zal hij het vertrouwen vragen? Zal de oppositie een motie van wantrouwen indienen? En wat met vervroegde verkiezingen, een scenario dat afgelopen weekend weer over de tongen rolde? Vanmorgen in "De ochtend" op Radio 1 werden alleszins veel schoten voor de boeg gelost.
Volgens minister van Buitenlandse Zaken en Defensie Didier Reynders (MR) komt er morgen géén vertrouwensstemming in het parlement. "Wij gaan naar een antwoord op interpellaties, en daarna een mogelijke stemming van de begroting." De oppositie kan wel een motie van wantrouwen indienen, liet hij zich ontvallen. SP.A-fractieleider Meryame Kitir zegt dat haar partij dat van plan is als er geen vertrouwensstemming komt.
Iets wat ook Vlaams Belang steunt, reageerde fractievoorzitter Barbara Pas. Hendrik Vuye, van de fractie Vuye en Wouters, laat nog niet in zijn kaarten kijken. De N-VA had dit weekend een constructief gesprek met de premier, zei voormalig minister van Binnenlandse Zaken Jan Jambon, maar hij windt er ook geen doekjes om: de meest voor de hand liggende manier om uit deze impasse te geraken, zijn verkiezingen.
"MR en N-VA, twee verschillende zienswijzen"
"Reynders was heel erg duidelijk, er komt geen vertrouwensstemming", zegt Wetstraatjournalist Ivan De Vadder. "Het pad van de overblijvende regering is wel duidelijk, zegt Reynders. Eerst zochten we een meerderheid om de Marrakech-verklaring goed te keuren, daarna praatten we met de sociale partners, en de volgende etappe is de begroting." Cruciaal, want die wordt donderdagavond, op het einde van de hele bespreking, goedgekeurd.
De N-VA heeft de begroting in de commissie al goedgekeurd en voormalig minister Johan Van Overtveldt heeft die erg verdedigd, zegt Reynders. "Begrijp wat Reynders zegt: de N-VA zal zich in het parlement niet tegen die begroting kúnnen keren. Geen vertrouwensstemming, wel een stemming over de begroting, en de N-VA zal dan niet tegen kunnen stemmen. En dan is die nieuwe klip genomen voor de nieuwe regering, zo begrijp ik Reynders."
De Vadder legt de verschillende zienswijzes bloot. "Bij Reynders gaat het over punt per punt, dag per dag bijna een akkoord zoeken. Bij de N-VA wordt gezegd: wij willen de regering tot mei steunen, maar dan moeten we álle afspraken in het verleden goedkeuren, en dan geven we ineens onze steun tot mei. Het zomerakkoord, de arbeidsdeal, de degressiviteit van werkloosheidsuitkeringen, maar ook het openstellen van de grondwet voor een nieuwe staatshervorming. Dat is één pakket voor de N-VA."
"A chaque jour suffit sa peine"
Stevenen we dan af op het scenario van vervroegde verkiezingen? "Dat is ook weer de vraag. Als er een motie van wantrouwen ingediend wordt, gaat er voldoende steun voor zijn?", stelt De Vadder. "Daarvoor heb je de PS en de N-VA nodig. Je zou kunnen veronderstellen dat zij die motie goedkeuren omdat ze in de oppositie zitten. Maar net dat is het punt van Reynders, het dilemma dat hij naar de N-VA stuurt: zal de N-VA een motie van wantrouwen steunen als over enkele dagen de begroting goedgekeurd moet worden, die de N-VA wel wil steunen?"
Vandaag wordt voort gepraat, de deuren zijn niet dicht, er zijn nog altijd mogelijkheden om tot een akkoord te komen. Maar ik merk wel dat er heel diepe wonden geslagen zijn.
"In het Frans is er een spreekwoord: "A chaque jour suffit sa peine". Ik heb geleerd in deze crisis dat we dag per dag moeten bekijken. Vandaag wordt er voort gepraat, de deuren zijn niet dicht. Er zijn nog altijd mogelijkheden om tot een akkoord te komen. Maar ik merk wel dat er heel diepe wonden geslagen zijn."
"Morgen zullen we moeten zien: komt de premier met een verklaring? Dat is één. Twee, komt er een vertrouwensstemming? Nee, dat heeft Reynders laten verstaan. Drie, dient de oppositie een motie van wantrouwen in? Vier, is die ontvankelijk? Vijf, zijn er voldoende parlementsleden om die te steunen? En wat gebeurt er dan?"
Morgenochtend verschijnt ook een peiling van de VRT en De Standaard, afgenomen tijdens de crisis, vanaf 19 november tot en met het weekend waarin de regering uiteenspatte. "Misschien dat die uitslagen wel een effect zullen hebben op het debat morgen", besluit De Vadder.