Markante plekken: achter de schermen bij het grootste museum van België

Het Museum Kunst & Geschiedenis in het Jubelpark in Brussel is het grootste museum van België en het 14e grootste museum ter wereld. Het heeft een uitzonderlijk rijke collectie, maar in 2018 vonden amper 121.234 bezoekers hun weg naar het museum. Ter vergelijking: het iets grotere British Museum in Londen trekt zo'n 6 miljoen bezoekers per jaar. 

Het museum wordt opgericht in 1835, maar het vindt pas veel later een thuis in het huidige tentoonstellingsgebouw in het Jubelpark. Om een halve eeuw België te vieren, wordt daar in 1880 onder impuls van koning Leopold II een groot paleis gebouwd voor een tijdelijke nationale tentoonstelling. Het door architect Gédréon Bordiau ontworpen complex bestaat uit een serie grote tentoonstellingshallen, een colonnade en een triomfboog.

Na de tentoonstelling vat Bordiau het plan op om het zuidelijk deel van het paleis om te bouwen en uit te breiden tot een volwaardig museum. In 1905 zijn de eerste zalen af en verhuizen collecties van de Hallepoort naar de  nieuwe locatie. In de dertig jaar die daarop volgen, wordt het complex volop uitgebreid met nieuwe ruimtes en vleugels.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog bezetten de Duitsers het museum en blijft het gesloten voor het publiek. Na de oorlog wordt het museum gereorganiseerd en gaat het weer open. Een jaar later, in 1946, gaat het Paviljoen van de Oudheid volledig in vlammen op. De heropbouw verloopt moeizaam en de vleugel opent pas in 1966 opnieuw de deuren.

De laatste uitbreiding aan het museum dateert van 1992. Dan wordt de centrale tuin overdekt en omgebouwd tot een zaal voor tijdelijke tentoonstellingen. Sindsdien is maar weinig meer aan de infrastructuur van het museum veranderd. Hier en daar wordt een zaal in een nieuw jasje gestoken, maar het gebouw begint sporen van jarenlang gebrekkig onderhoud te tonen.

Vandaag is een bezoek aan het Museum Kunst & Geschiedenis een bevreemdende ervaring. Je komt er in het doolhof van meer dan 100 zalen amper andere bezoekers tegen. Een aantal ruimtes zijn afgesloten of leeggehaald in afwachting van geplande, maar niet uitgevoerde renovatiewerken. In andere delen van het museum voelt de presentatie en opstelling van de collectie verouderd aan en lijk je plots in een ander tijdperk terecht gekomen te zijn.

Hoewel er vorig jaar al reparatiewerken aan de lekkende daken van start gingen, ligt het voorstel voor een masterplan om het hele museum grondig aan te pakken nog steeds op tafel bij de Regie der Gebouwen. Het plan wordt al meer dan tien jaar door verschillende regeringen aangekondigd, maar er komt maar geen schot in de zaak. Intussen bevinden delen van het gebouw zich nog steeds in een lamentabele staat en blijft de topcollectie onbekend bij het grote publiek.