Corruptie en straatprotest: Europa volgt Roemeense voorzitterschap EU met argusogen
Roemenië is de komende zes maanden voorzitter van de EU, voor het eerst sinds het land in 2007 tot de unie toetrad. Het voorzitterschap zal elders in Europa met argusogen gevolgd worden, want een controversiële wet over amnestie voor corruptiezaken en een reeks schandalen zijn al meteen een smet op het Roemeense blazoen. Tijdens de plechtigheid gisteravond in Boekarest betoogden buiten honderden Roemenen tegen corruptie en voor een Europees gezind beleid.
Bijna 20 jaar na de val van het communisme in Roemenië trad het Oost-Europese land in 2007 toe tot de Europese Unie. De komende zes maanden zal Roemenië voor het eerst sinds die toetreding het voorzitterschap van de EU op zich nemen. Om de zes maanden is een andere lidstaat voorzitter van de Unie.
Het Roemeense voorzitterschap werd gisteravond met een grote ceremonie in Boekarest op gang geschoten, maar in feite start het onder een slecht gesternte: boven de sociaal-democratische regeringspartij PSD hangt een corruptiezaak, premier en president vochten een robbertje uit over het voorzitterschap van de EU en een nieuwe wet over amnestie voor corruptiezaken stuit op veel verzet van Europa.
"Machtigste politicus" van Roemenië klaagt Europese Commissie aan
Niet de president of premier, maar de voorzitter van de PSD, Liviu Dragnea, wordt als de machtigste man van Roemenië beschouwd. Maar hij kan geen premier worden omdat hij veroordeeld is voor verkiezingsfraude. Hij wordt ook door het Europees Antifraudeagentschap OLAF beschuldigd in een zaak van smeergeld voor wegenwerken. Roemeense anticorruptiespeurders onderzoeken ook of Dragnea een criminele organisatie op poten heeft gezet die documenten vervalste om zo onrechtmatig Europese subsidies te kunnen krijgen.
Dragnea bracht de hele zaak voor het Europees Hof van Justitie. Hij klaagt daarbij de Europese Commissie en voorzitter Jean-Claude Juncker aan. Een pijnlijke zaak, net tijdens het Roemeense voorzitterschap van de EU.
Herbekijk hieronder de reportage uit Het Journaal, lees verder onder de beelden:
Europese leiders waarschuwen: "Breng rechtstaat niet in gevaar"
Maar ook een nieuwe wet over amnestie voor corruptiezaken doet Europese alarmbellen afgaan. Door die wet zouden honderden veroordelingen wegens corruptie vernietigd kunnen worden, óók de veroordeling van Dragnea.
Zowel Europees president Donald Tusk als Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker riep de Roemeense regering op om de rechtsstaat niet in gevaar te brengen. "Ik wil een beroep doen op alle Roemenen om de fundamenten van onze politieke beschaving te verdedigen: vrijheid, integriteit, de waarheid in het publieke leven, de rechtstaat en de grondwet", sprak Tusk gisteravond tijdens de ceremonie. "Zij die denken dat buiten de overeengekomen regels treden, een krachtig bestuur betekent, vergissen zich", stelde Juncker vanmorgen. De Commissievoorzitter zat samen met de Roemeense president, een tegenstander van de huidige regering.
Buiten op straat - in de sneeuw - demonstreerden gisteravond honderden Roemenen tegen de regering en de corruptieschandalen die boven de regeringspartij hangen (foto's). Ze eisten ook dat de regering een meer Europese koers zou varen, terwijl ze nu vooral de blik op Rusland richt. De start van het Roemeense voorzitterschap is met andere woorden allerminst onopvallend voorbijgegaan.