Direct naar artikelinhoud
Gezichtsuitdrukking

In Papoea-Nieuw-Guinea ziet woede er zo uit

In Papoea-Nieuw-Guinea ziet woede er zo uit

Menselijke gezichtsuitdrukkingen zijn dan toch niet universeel. Voor een gemeenschap uit Papoea-Nieuw-Guinea zijn een open mond en grote ogen een teken van woede, terwijl wij dat zien als uiting van schrik of verbazing.

Charles Darwin is vooral bekend van de evolutietheorie. In 1872 publiceerde hij ook Het uitdrukken van emoties bij mens en dier waarin hij stelt dat gezichtsuitdrukkingen universeel zijn. In de jaren 60 bouwde de Amerikaanse psycholoog Paul Ekman daarop voort met de zogeheten 'universaliteittheorie' van gezichtsuitdrukkingen. Maar deze theorie is al langer onderwerp van debat.

Nieuwe technologieën

Een nieuwe studie in het wetenschappelijke tijdschrift Science toont nu aan dat er uitzonderingen op de regel zijn. Een team van Spaanse en Amerikaanse onderzoekers reisde naar een eilandengroep 200 kilometer ten oosten van Papoea-Nieuw-Guinea. Bij de Trobrianders, een stam van tuinders en vissers die afgezonderd van westerse invloeden leeft, legden ze proefpersonen foto's voor en vroegen hun deze te koppelen aan emoties, zoals vreugde, angst, afkeer, woede en verdriet. Een gezicht met opengesperde mond en grote ogen associëren de Trobrianders met woede en bedreiging, terwijl westerse proefpersonen eerder zeggen dat de persoon op de foto schrikt of verbaasd is.

De Trobrianders-stam associeert een opengesperde mond en grote ogen met kwaadaardige bovennatuurlijke wezens

Maar waarom? Trobrianders associëren gezichten met opengesperde mond en grote ogen - in lokale taal ekapunipuni matala genoemd - met kwaadaardige bovennatuurlijke wezens, zoals heksen en geesten.

De bevindingen kunnen gevolgen hebben voor nieuwe technologieën, zoals robotten en programma's van artificiële intelligentie die de emoties van mensen moeten leren lezen om vervolgens bepaalde opdrachten uit te voeren.