Direct naar artikelinhoud
update

Franstaligen boos over beslissing N-VA-minister: “Hier zijn geen taalproblemen, maar Homans creëert ze”

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA).Beeld Photo News

Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) zegt dat ze de burgemeesters van Drogenbos, Sint-Genesius-Rode, Linkebeek en Wezembeek-Oppem niet zal benoemen omdat ze volgens haar inbreuken hebben begaan op de taalwetgeving. Dat zegt ze op Radio 1. Franstalige partijen reageren boos op de beslissing.

In de vier gemeenten werden voor de lokale verkiezingen oproepingsbrieven gestuurd volgens het taalregister dat de gemeente zelf had aangelegd. En dat is wettelijk niet toegelaten, zegt Homans. De faciliteitengemeenten liggen in Vlaanderen en hebben dus het Nederlands als bestuurstaal.

“Inwoners die documenten in het Frans willen krijgen, moeten dat elke keer aanvragen. De gouverneur van Vlaams-Brabant heeft de oproepingsbrieven in het Nederlands gestuurd, zoals dat ook de vorige keer is gebeurd, en de faciliteitengemeenten moesten dat dus niet doen. Vier gemeenten konden het echter niet nalaten dat toch te doen via het taalregister dat compleet onwettig is. De niet-benoemingsbesluiten liggen klaar op mijn bureau.”

‘Ze moeten leren dat ze in Vlaanderen liggen en dat ze zich aan de Vlaamse regelgeving moeten houden’
Liesbeth Homans

Op de vraag of de burgemeesters al op de hoogte zijn van haar beslissing, antwoordde Homans kort: “Dan weten ze het bij deze.” De kans dat ze voor de Vlaamse verkiezingen van mei nog benoemd zullen worden, acht Homans “onbestaande”.

De burgemeester van Kraainem, Bertrand Waucquez, wordt wel benoemd, kondigde Homans nog aan, omdat hij niet betrokken was bij het versturen van de oproepingsbrieven. In Wemmel waren er geen problemen met de oproepingsbrieven en is burgemeester Walter Vansteenkiste eind januari al benoemd.

“De faciliteiten liggen op Vlaams grondgebied”, zegt Homans. “Ik wil geen communautair vuurtje stoken, het gaat om het feit dat ze moeten leren dat ze in Vlaanderen liggen en dat ze zich aan de Vlaamse regelgeving  moeten houden.”

De gemeenten voelen zich echter gesterkt door de Raad van State. Die gaf in twee arresten aan dat Franstaligen slechts één keer om de vier jaar moeten melden dat ze documenten onmiddellijk in hun taal willen ontvangen. De grote meerderheid van de Franstaligen deed dat ondertussen.

Kritiek

Wezembeek-Oppem gaat in beroep tegen de beslissing, zegt aangewezen burgemeester Frédéric Petit (MR). “Volgens de arresten van de Raad van State zijn de brieven volstrekt legaal verstuurd”, zegt hij. “Mevrouw Homans respecteert de arresten niet, die de draagwijdte van de omzendbrief-Peeters beperken.”

De voorzitter van de gemeenteraad van Linkebeek, Roel Leemans, betreurt dan weer dat zijn gemeente een schepen misloopt als Homans burgemeester Yves Ghequière niet benoemt. “Ik spreek mij niet uit over de grond van de zaak, maar als inwoner van Linkebeek betreur ik dat we door de beslissing van Homans een schepen mislopen, hetgeen nefast is voor het te voeren beleid”, zegt hij.

Pas als een burgemeester is benoemd, kan er een vierde schepen worden aangesteld in Linkebeek. Aangewezen burgemeester Ghequière wil niet reageren tot hij het besluit van Homans heeft ontvangen en “grondig kan bestuderen”.

“Ik ben 12 jaar burgemeester geweest, heb nooit een gele kaart gehad en nu meteen een rode”
Alexis Calmeyn, aangewezen burgemeester DrogenbosDrogenbos Plus-LB

In Sint-Genesius-Rode beraadt het schepencollege zich donderdag over eventuele juridische stappen tegen de beslissing van Homans om Pierre Rolin (IC-GB) niet te benoemen tot burgemeester. “We wachten het ministerieel besluit af om te zien wat haar precieze motivatie is”, aldus Rolin. Hij zegt “zeer teleurgesteld te zijn over het feit dat de minister dit via de media bekend maakt zonder eerst de betrokken gemeentebesturen te informeren”.

In Drogenbos reageert Alexis Calmeyn (Drogenbos Plus-LB) bijzonder teleurgesteld. “Drogenbos is al altijd een voorbeeld geweest op vlak van toepassing van de taalwetgeving. Ik ben 12 jaar burgemeester geweest, heb nooit een gele kaart gehad en nu meteen een rode. Ik vind dat niet kunnen”, aldus Calmeyn. 

Calmeyn benadrukt dat Drogenbos samen met vier andere faciliteitengemeenten, Kraainem incluis, bij het versturen van de oproepingsbrieven niets anders gedaan heeft dan de arresten van de Raad van State gerespecteerd. “We zullen hierover met de andere faciliteitengemeenten overleggen, maar ik vermoed dat we allemaal samen beroep zullen aantekenen bij de Raad van State”.

“Als je rekening houdt met deze feiten is deze niet-benoeming een heel zware beslissing. In Drogenbos zijn er geen taalproblemen tussen de inwoners. Het is Vlaams minister Liesbeth Homans die ze creëert. We zijn de dupe van politieke spelletjes die gespeeld worden in het licht van de komende parlementsverkiezingen”, aldus Calmeyn.

MR: “Ontkenning van democratie”

Bij de Franstalige partij MR is er weinig begrip voor de beslissing van Homans. Federaal Begrotingsminister Sophie Wilmès heeft het over een ontkenning van de democratie.

“De halsstarrigheid van minister Homans om de beslissingen van de Raad van State, het Hof van Cassatie, enzovoort te ontkennen, vormt een flagrante en ontoelaatbare ontkenning van de democratie voor de faciliteitengemeenten”, reageert Sophie Wilmès. De minister woont zelf in Sint-Genesius-Rode.

PS: “Totaal gebrek aan respect”

De PS deelt de verontwaardiging van de andere Franstalige partijen. “Een totaal gebrek aan respect voor de instellingen, waarvan het hoogste administratieve rechtscollege de Raad van State is”, vindt Kamerfractieleider Ahmed Laaouej. De weigering van Homans kadert volgens hem in een “plan van de voltallige N-VA die met alle middelen het communautaire tot één van de thema’s van de volgende verkiezingen probeert te maken”. 

Laaouej vindt de verontwaardiging van de MR overigens schokkend omdat de partij gedurende vier jaar heeft samengewerkt met N-VA. 

Faciliteiten: hoe zit dat ook weer?

In de zes Vlaamse faciliteitengemeenten rond Brussel kunnen de Franstaligen vragen om hun contacten met de gemeente in het Frans te laten verlopen. Maar hoe dat moet gebeuren, was jarenlang een heikel twistpunt.

De Vlaamse regering stelde - onder meer in de beruchte omzendbrief-Peeters - dat de Franstaligen dat telkens opnieuw moesten vragen, terwijl de Franstalige inwoners van die gemeenten vonden dat het volstond om éénmaal te kennen te geven dat ze in het Frans wilden communiceren met de gemeente.

De Raad van State stelde in 2014 dat beide interpretaties onrechtmatig waren. De Raad bepaalde dat een burger “op redelijk geregelde tijdstippen het bestuur ervan op de hoogte te brengen dat hij in het Frans wenst te worden bediend”. Voor de Raad van State moet de burger een brief naar het gemeentebestuur schrijven met zijn keuze, die dan voor een termijn van vier jaar geldt.

Drie faciliteitengemeenten hadden in 2016 en 2017 beslist om hun Franstalige inwoners hierover te informeren en een softwareleverancier aan te spreken om de taalvoorkeur in het Rijksregister te registreren, het taalregister waarover Homans vandaag spreekt. Ze vernietigde in juni 2017 de beslissingen van de drie gemeenten. De beslissingen van de gemeentebesturen en gemeenteraden schonden volgens haar het recht.

De Raad van State schorste daarop in mei vorig jaar dan weer de vernietigingsbesluiten van Homans. De randgemeenten mochten hun ingezetenen inlichten over de mogelijkheid om ervoor te kiezen in het Frans te worden bediend, maar ze moesten zich beperken tot een algemene mededeling van openbaar belang - via hun website of het gemeentelijk informatieblad. De Raad volgt de gemeenten ook dat er niet in een registratie van de taalvoorkeur in de bevolkingsregisters voorzien wordt.