Dat meldt het Antwerpse stadsbestuur. Oppositiepartij Groen had om dat onderzoek gevraagd, nu blijkt dat oorlogsburgemeester Leo Delwaide een grotere rol speelde bij de Jodenvervolging dan tot dusver werd aangenomen. Voormalig Joods Actueel-hoofdredacteur en kersvers N-VA-kandidaat Michael Freilich schaarde zich achter de oproep.

Volgens Herman Van Goethem, historicus en rector van de Universiteit Antwerpen, speelde de christendemocratische oorlogsburgemeester Delwaide een ‘actieve rol’ in de organisatie en uitvoering van de Jodendeportaties vanuit Antwerpen in 1942. Tot nu toe werd aangenomen dat hij enkel had toegekeken.

Comité

Antwerps burgemeester Bart De Wever (N-VA) stelt maandagmiddag in een reactie dat het stadsbestuur inderdaad advies zal vragen aan het comité. Het comité deed eerder al voorstellen voor een nieuw monument en over de zogenaamde struikelstenen. Van Goethem, de auteur van het boek over Delwaide, is overigens ook lid van het comité.

'Voor mij is een naamswijziging zeker bespreekbaar. Het enige dat ik hoop is dat we dat uit de partijpolitieke sfeer kunnen houden. Er zijn veel onderwerpen waar je politiek een polemiek over kan voeren, maar de Holocaust en de omgang met de Tweede Wereldoorlog is daar nu net niet een van', zei Bart De Wever op Radio 1. 'Dus ik kan hopen dat wij via advies van het wetenschappelijk comité over deze zaak tot een gedragen beslissing kunnen komen die we in rust en sereniteit nemen.'

Als dat comité een naamsverandering adviseert, zal de stad die vraag doorspelen aan het Havenbedrijf, dat bevoegd is voor de naamgeving van de dokken.

'De stad Antwerpen wil haar verleden recht in de ogen kijken. De erkenning van de rol van het toenmalige stadsbestuur in de razzia's en deportaties gebeurde reeds in het herdenkingsboek over 450 jaar stadhuis alsook in de formele verontschuldigingen van zowel de huidige als de vorige burgemeester ten aanzien van de Joodse gemeenschap in Antwerpen', stelt de woordvoerder van de burgemeester.

Groen

Groen opende woensdag de discussie over de naam van het Delwaidedok. 'Als de stad een havendok naar iemand vernoemt, dan is dat een bijzonder grote eer', zei fractieleider Wouter Van Besien daarover in De Morgen. 'We moeten ons afvragen of dat nog gepast is voor een oud-burgemeester die volgens historici actief heeft meegewerkt met de nazi’s om Antwerpse Joden te deporteren.'

Van Besien vindt dat een wetenschappelijke commissie zich over de zaak moet buigen en zal het onderwerp op de agenda van de volgende gemeenteraad zetten.

Joodse organisaties

Michael Freilich, zelf lid van de Antwerpse Joodse gemeenschap en vijfde op de N-VA-Kamerlijst, steunt het voorstel van Groen. 'Enerzijds is het niet haalbaar dat tientallen straten en monumenten in dit land van naam veranderen, anderzijds moeten we respect betonen voor de slachtoffers van de Holocaust en hun nazaten hier bij ons', aldus Freilich. 'Mijn eigen grootvader werd in de straten van Antwerpen opgepakt door de politie en de Gestapo, ik weet dus uit eerste hand waar het over gaat.'