Amazonbaas Jeff Bezos is het slachtoffer van een chantagecampagne door een Amerikaans roddelblad. De eigenaar van de National Enquirer heeft banden met president Donald Trump. Dat Jeff Bezos in zijn privé-leven is bespied is verachtelijk. Maar hij krijgt nu wel een koekje van eigen deeg gepresenteerd. Want Amazon en de Amerikaanse overheid bouwen samen aan een gigantisch spionage-apparaat.

In de VS bestaat een roddelblad dat National Enquirer heet. Het niveau is dermate laag dat het in België zijn gelijke niet kent. In vergelijking kan de ‘Dag Allemaal’ doorgaan voor een intellectuele variant.

De National Enquirer kwam de voorbije maanden regelmatig in het nieuws. Eigenaar David Pecker en Michael Cohen, de voormalige advocaat-‘fixer’ van president Donald Trump, knapten regelmatig vuile zaakjes op voor deze laatste. Vrouwen zwijggeld toespelen om affaires die ze met Trump hadden uit de media te houden bijvoorbeeld. De Enquirer kocht dan de exclusiviteit op het verhaal, maar deponeerde het in de vuilnismand eerder dan het te publiceren. Trumps imago kon in de loop naar de presidentsverkiezingen van 2016 dan worden gevrijwaard.

Het businessmodel van de National Enquirer

Het businessmodel van de National Enquirer spreekt voor zichzelf: informatie publiceren over privé-personen teneinde de sensatiehonger van het publiek te stillen en dat voor te stellen als ‘een daad van algemeen belang’. Dat daar vaak bedreigingen en chantage aan te pas komt is evident.

De voorbij weken sloeg Pecker een grote vis aan de haak: niemand minder dan de rijkste man ter wereld, Jeff Bezos. Die begon een buitenechtelijke affaire met de gewezen tv-presentatrice Lauren Sanchez. De Enquirer was er in geslaagd foto’s en tekstberichten van het koppel te bemachtigen die aan de fantasie weinig te wensen overlieten. Maar vooraleer de National Enquirer het verhaal naar buiten kon brengen kondigde Bezos aan dat zijn echtgenote en hij hadden besloten om op vriendschappelijke manier uit elkaar te gaan. Het verhaal van de Enquirer werd daarmee de pas afgesneden, al konden de foto’s en de sms’jes uiteraard op veel belangstelling rekenen.

Jeff Bezos: slachtoffer van een politiek complot?

Bezos is een van de meest succesvolle zakenmensen ter wereld en had geen zin om dit over zich heen te laten gaan. Hij liet zijn advocaat en andere vertrouwenspersonen uitzoeken hoe Pecker en zijn handlangers aan die foto’s  en tekstberichten waren geraakt.

Dat was dan weer niet naar de zin van Pecker, die via een tussenpersoon mails aan Bezos bezorgde, waarin hij deze laatste aanraadde dat onderzoek stop te zetten. Pecker liet weten naaktfoto’s van de rijkste man ter wereld in zijn bezit te hebben. Hij dreigde ermee die te publiceren indien Bezos niet aan een aantal voorwaarden voldeed.

De link met Saoedi-Arabië

Zo moest Bezos in The Washington Post publiceren dat achter de ‘informatieverstrekking’ van de Enquirer geen politieke agenda zat. Bezos had die iconische krant in 2013 voor een kwart miljard dollar gekocht . Vooral de berichtgeving in de Washington Post over de crapuleuze moord op journalist Jamal Khashoggi stootte Pecker tegen de borst.

Pecker dient als een soort van go-between tussen Washington en Riyadh waar het P.R.-artikels over de Saoedische monarchie betreft die in de VS verschijnen. Het koninkrijk wordt in die boekjes steevast als een betrouwbare partner voorgesteld. Vermoed wordt dat Pecker bij de machtshebbers in Riyadh door Trump werd aanbevolen. Saoedi-Arabië ontkent elke betrokkenheid bij de zaak. Net zoals het land dagenlang elke betrokkenheid bij de moord op Khashoggi ontkende.

Volgens Bezos is hij nu wel degelijk het slachtoffer van een politiek complot dat in de hoogste échelons van Washington DC werd gesmeed.

Maar eerder dan in te gaan op de eis van Pecker en zijn opdrachtgevers, maakte Bezos de ganse zaak op de blogsite Medium openbaar. Ten eerste heeft Bezos geen zin om zich door een groep journaille te laten chanteren. Ten tweede maakt hij nog een geldig punt:  “Als ik in mijn positie niet tegen dit soort afpersing in ga, hoeveel mensen kunnen dat dan wel?”

Affaire is ‘none of our business’

Hoewel Jeff Bezos in de VS in het algemeen op weinig sympathie kan rekenen, krijgt hij nu in de pers grote steun. En terecht. Niet enkel is het gedrag van de National Enquirer verachtelijk. De affaire tussen Bezos en zijn maîtresse is ‘none of our business’. Punt.

Maar er is meer. In 2013 raakte bekend dat de Amerikaanse veiligheidsdiensten NSA en FBI regelmatig de online seksactiviteiten monitoren van mensen die ze als ‘radicalen’ beschouwden. Het ging dan voornamelijk over het aan bezoek van porno -en gerelateerde chatsites. Wanneer nodig kon zulk materiaal dan worden ingezet om hun reputaties te vernietigen.

Bespieden Bezos is schandalig en gevaarlijk en vooral… ironisch

Maar indien Bezos daadwerkelijk het slachtoffer is geworden van bespieding door de staat is dat niet enkel schandalig en gevaarlijk. Het is vooral ironisch.

Amazon heeft van Jeff Bezos de rijkste man op aarde gemaakt. Dat bedrijf is een belangrijke partner van de Amerikaanse overheid. Samen bouwen ze aan een steeds meer indringende surveillance-staat. Volgens Glenn Greenwald, de journalist die de zaak Snowden aan het licht  bracht, is een van de belangrijkste bronnen van Bezos’ fortuin en macht, zijn werk voor het Pentagon en de NSA. Dat werk laat de Amerikaanse overheid toe steeds krachtiger en meer gesofisticeerde wapens in te zetten, spionagemateriaal inclusief. In december 2017 meldde Amazon de gezichtsherkenningssoftware Rekognition te hebben gelanceerd. De belangrijkste klanten? Overheden en politie…

In oktober vorig jaar werd het bedrijf door de eigen medewerkers op de korrel genomen wegens de samenwerking die het bedrijf heeft opgezet met diensten zoals de Immigration and Customs Enforcement (ICE) en het Amerikaanse ministerie van binnenlandse veiligheid.

Misschien zal het incident Jeff Bezos doen inzien welk kwaad zijn bedrijf mogelijk maakt

Greenwald: “Bezos heeft net als iedereen recht op privacy. De bedreigingen van de National Enquirer zijn grotesk. Bezos’ activiteiten en inkomsten komen rechtstreeks voort uit het vernietigen van andermans privacy. Dat maakt van hem zowat het minst sympathieke slachtoffer denkbaar voor de schending van privacy. […] Misschien zal het incident Bezos doen inzien welk kwaad zijn bedrijf mogelijk maakt.”

Een conclusie in een recent rapport van de American Civil Liberties Union (ACLU) laat aan duidelijkheid weinig te wensen over:

“Amazon ontwikkelt software voor autoritaire spionage, tegen dewelke activisten, gemeenschapsleiders, politici en experts herhaaldelijk hebben gewaarschuwd. Deze bedreiging van onze burgerrechten en vrijheden moet worden gestopt vooraleer ze wijdverspreid raakt.”