Exact een week geleden, op donderdag 7 februari, begonnen advocaat Frank Scheerlinck en collega Joris Van Cauter een procedure voor het Grondwettelijk Hof waarin ze de vernietiging vragen van de wet op de spijtoptanten. Die wet maakt het mogelijk dat verdachten strafvermindering kunnen krijgen in ruil voor hun medewerking met het gerecht.

Scheerlinck is in de zaak rond de vermeende voetbalfraude (operatie ‘Schone Handen’) de advocaat van de Cypriotische voetbalmakelaar Nedzad T., Van Cauter vertegenwoordigt Thierry Steemans, de financieel directeur van KV Mechelen.

Volgens Scheerlinck is de wet op de spijtoptanten in strijd met het gelijkheidsbeginsel, meldt VRT NWS. Ze zou er immers toe leiden dat niet alle verdachten in dit proces dezelfde mogelijkheden hebben om zich te verdedigen. 'We zijn niet over een nacht ijs gegaan', zegt Scheerlinck aan 'De Ochtend' op Radio 1. 'De verschillende verdachten in deze zaak lopen volgens ons het gevaar niet gelijkaardig behandeld te worden door de rechter. Als een rechter eerst moet beoordelen of een spijtoptant de waarheid heeft gesproken of niet, dreigen er volgens ons problemen te ontstaan rond het vermoeden van onschuld van de andere verdachten.'

Scheerlinck: 'Ik ben niet tegen het principe van spijtoptanten, maar vind wel dat het een uitzondering moet blijven. Ik heb mijn twijfels of dit dossier rond voetbalfraude de uitgewezen zaak is om met een spijtoptant te werken. Spijtoptanten lijken me vooral aangewezen in zaken rond georganiseerde misdaad of terrorisme. Ik geloof niet dat voetbalfraude de stabiliteit van ons land in het gevaar gebracht heeft.'

'Geen spuug- of plakwerk'

'De wet rond de spijtoptanten is geen spuug- of plakwerk. De regering heeft daarover erg lang gestudeerd, in het parlement is er grondig op gewerkt. Ook de Raad van State heeft een positief advies gegeven', reageert Koen Geens (CD&V), minister van Justitie, in 'De Ochtend'. 'Een van de problemen van onze hedendaagse rechtsstaat is dat veel belangrijke wetgeving tegenwoordig wordt aangevochten voor het Grondwettelijk Hof. Het gaat zover dat er soms zelfs wordt geopperd om op voorhand het Hof om advies te vragen.'

'Natuurlijk zou ik het betreuren mocht de wet rond de spijtoptanten worden afgewezen', zegt Geens. 'We hebben die namelijk met heel veel overtuiging gemaakt. Ik denk dat ze goed gemaakt is en bovendien erg nuttig kan zijn. Maar wie ben ik? Eens het in handen is van het Grondwettelijk Hof, moeten we dat rustig afwachten. Ik hoop alleen dat deze onderzoeken daardoor niet worden aangetast.'

Toetsen aan Grondwet

Hoe dan ook, de bal ligt nu in het kamp van het Grondwettelijk Hof, dat bevoegd is wetten te toetsen aan de Grondwet. Het kan maanden, mogelijk zelfs een jaar duren voor er een uitspraak op tafel ligt. Ook de mogelijke gevolgen van de uitspraak voor operatie ‘Schone Handen’ zijn op dit moment allerminst duidelijk.

Wordt het verzoek van de advocaten verworpen, dan verandert er niks. Wordt de wet op de spijtoptanten echter inderdaad ongrondwettelijk verklaard, dan belanden alle verklaringen van spijtoptant Dejan Veljkovic mogelijk in de prullenbak. Maar ook een tussenoplossing met overgangsmaatregelen is mogelijk.