‘Als men denkt dat deze piste een oplossing biedt voor meer veiligheid, vergist men zich’, zei de premier na overleg met Nancy Pelosi, de Democratische voorzitter van het Huis van Afgevaardigden. ‘Iemand die naar België wil terugkeren met slechte bedoelingen, vormt een gevaar, met of zonder nationaliteit.’

Wat moet ons land dan wel doen met Syriëstrijders? ‘Ik ben a priori voorstander van een maximum aan gerechtelijke beslissingen in de regio’, zegt Michel. Opnieuw pleit Michel voor internationale samenwerking om tot een gelijklopende aanpak te komen, net zoals minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders (MR). Hij sluit niet uit dat Irak gerechtelijke stappen wil zetten tegen jihadisten. De optie voor internationaal tribunaal hebben de Europese buitenlandministers volgens Reynders nog niet grondig bekeken. 'Dat kan één van de pistes zijn, maar we hebben daar nog niet op gewerkt.'

Het afgelopen weekend barstte de discussie rond de terugkeer van Europese IS-strijders in Syrië opnieuw los na een tweet van de Amerikaanse president Donald Trump. N-VA-voorzitter Bart De Wever wil laten onderzoeken of Europese Syriëstrijders in Irak berecht kunnen worden. Van Syriëstrijders met de dubbele nationaliteit wil hij de Belgische afnemen.

Doodstraf

In Irak riskeren IS-strijders de doodstraf. Volgens N-VA zou er geprobeerd kunnen worden om dat niet uit te voeren voor strijders van Europese origine. ‘We zouden kunnen proberen te bekomen dat men de doodstraf niet uitvoert voor onderdanen van Europese origine’, zegt De Wever op Radio 1. ‘Dat zou kunnen als dat voor de Europese landen wenselijk is. Ik persoonlijk heb er eigenlijk geen probleem mee.’

Internationaal tribunaal

Vicepremier Alexander De Croo (Open VLD), die op bezoek is in Irak, ziet geen heil in het voorstel van N-VA-voorzitter Bart De Wever om Europese Syriëstrijders in Irak te laten berechten. ‘Je moet Irak niet met bijkomende problemen opzadelen’, zegt hij.

De Croo pleit daarom voor een internationaal tribunaal om de Syriëstrijders te berechten. ‘Dat lijkt me eigenlijk de enige realistische oplossing. Wat we willen, is dat die mensen berecht worden. Maar wat we absoluut niet willen is dat wij ze moeten terughalen naar ons land. En die vele landen hebben dezelfde belangen, dus laten we gewoon samenwerken.’

Ook Jessika Soors, de deradicaliseringsambtenaar van Vilvoorde die voor Groen opkomt, vindt Syriëstrijders voor de rechter brengen in Irak geen goed idee. 'Veel Belgische Syriëstrijders zijn door een Belgische rechtbank als bij verstek veroordeeld', zegt ze op Radio1. 'Dan is het idee voor een soort van tribunaal in Irak een schijnoplossing. Niemand kan meerdere keren voor hetzelfde veroordeeld worden. Wij pleiten ervoor om zo veel mogelijk met andere Europese landen samen te werken.'

De Nationale Veiligheidsraad bekijkt de kwestie later deze week.

Gevangenis

Als de Amerikanen uit Syrië vertrekken bestaat de kans dat IS-strijders die daar vastzitten, vrijkomen. Op dit moment zitten in Syrië en Irak 55 Belgische IS-leden in de gevangenis of in Koerdische gevangenkampen. Dat blijkt uit recente cijfers van het Orgaan voor de Coördinatie van de Dreiging (Ocad). Tien onder hen zijn mannen ouder dan 12. De bekendsten van de tien zijn Tarik Jadaoun uit Verviers en Bilal Al Marchohi uit Antwerpen die in Irak in de gevangenis zitten. Caner Cankurtaran en Hamsa Nmili, allebei uit Vilvoorde, zitten in Koerdische gevangenissen in Syrië.

Behalve de mannen zijn er 17 vrouwen en 28 kinderen jonger dan 12 jaar.