Politicoloog Carl Devos over terugkeer Syriëstrijders: "Politici opteren voor de illusie van veiligheid"
Hoewel onze rechtstaat in staat is om Syriëstrijders in ons land te berechten, opteren politici liever voor "de illusie van veiligheid" door ze in Syrië of Irak te houden. Die analyse maakt politicoloog Carl Devos in "De afspraak". "De rationele aanpak ligt electoraal moeilijk."
"Het probleem met de Syriëstrijders is lastig omdat zij voor veel mensen momenteel zowat de slechtste mensen op aarde zijn." Met die woorden legt Carl Devos in "De afspraak" het voornaamste pijnpunt bloot in de discussie over de terugkeer van Syriëstrijders (of IS-strijders) naar ons land, een discussie die de jongste dagen is opgelaaid na de oproep van de Amerikaanse president Donald Trump aan Europese landen om hun Syriëstrijders te laten terugkeren en zelf te berechten.
"Politici hebben lang gedacht: we laten ze daar zitten. Ze komen niet naar hier, we verhinderen hun komst. We gaan in elk geval geen proces voor hun terugkeer opstarten. Het idee dat ze naar hier zouden komen, creëert een enorm gevoel van onveiligheid. De verleiding is hierdoor groot om voor de illusie van veiligheid te opteren: als ze ginder blijven, hebben we er hier geen last van. Dan moeten ze daar maar worden berecht, gestraft en misschien geëxecuteerd."
Het rationele argument dat onze rechtstaat in staat is om de Syriëstrijders hier te berechten en te bestraffen, brengt weinig zoden aan de dijk. "Bij IS-strijders maken we weinig nuance. Iedereen die lid van IS is, is een gevaarlijke terrorist. De gedachte dat ze na een gevangenisstraf kunnen vrijkomen, is voor politici een lastige boodschap om te brengen. Dat is hoe de rechtstaat functioneert, maar in het geval van IS is de angst voor een incident bijzonder groot."
"Hoewel deze discussie erg voorspelbaar was, heeft ze veel partijen verrast. Ze hadden gedacht te kunnen afkloppen op de terugkeer van kinderen jonger dan 10 jaar, maar de oproep van Trump heeft alles in een stroomversnelling gebracht. Je voelt dat partijen daarop niet voorbereid zijn."
"Ook binnen partijen denken veel mensen hierover verschillend. Dan hoor je voorzitter Bart De Wever van de N-VA zeggen dat hij ermee kan leven als Syriëstrijders in Irak de doodstraf krijgen. Maar in De Morgen heeft ook voorzitter van Jong CD&V Sammy Mahdi het over een hitlist voor terroristen die mogen worden vermoord. Dat is een gevoel dat bij veel mensen leeft, hoewel het in strijd is met wat wij hier als conventie hanteren."
Devos ziet voor de Vlaamse, federale en Europese verkiezingen van 26 mei geen politieke oplossing voor de terugkeer van Syriëstrijders. "Dat kan niet. We hebben nog dik 50 dagen een parlement dat werkt en binnen de minderheidsregering heerst verdeeldheid. Dit zal zeker in het regeerakkoord van de volgende regering zitten, maar die zullen we in een optimistisch scenario pas in oktober of november hebben."
Bekijk hieronder het volledige gesprek met Carl Devos in "De afspraak":
