Geef elke Brusselse gemeente een meertalige school
Bruno De Lille (Groen) is voorzitter van de Commissie Onderwijs, Vlaamse Gemeenschapscommissie en lijstduwer voor Brussel. Elke Van den Brandt (Groen) is Vlaams Parlementslid en lijsttrekker voor Brussel
Het is morgen de internationale dag van de moedertaal. Een dag waarop de UNESCO de veelheid van talen en culturen viert. Een dag op maat van het drietalige België en het veeltalige Brussel, waar de wereld samenkomt. Je zou verwachten dat onze overheid die meertaligheid omarmt, ze als een kans ziet, een rugzakje dat we aan onze kinderen meegeven.
Helaas. In België zeggen we wel dat we onze talenkennis belangrijk vinden, maar eigenlijk zijn we ver verwijderd van de polyglotte Europeaan die we in onze fantasie zouden willen zijn. Engels lukt nog wel door de liedjes, films en YouTube-tutorials, maar Frans of Duits? Zelf waren we na ons secundair niet in staat een vlot gesprek over koetjes en kalfjes op te zetten met een van onze Franstalige collega’s. En de Franstalige sollicitanten die we onlangs moesten ontvangen, brak het koude zweet uit toen ze in eenvoudig Nederlands moesten uitleggen waarom ze bij ons wilden komen werken.
In België zeggen we wel dat we onze talenkennis belangrijk vinden, maar eigenlijk zijn we ver verwijderd van de polyglotte Europeaan die we in onze fantasie zouden willen zijn
En toch willen we wel. We kennen geen volwassen Brusselaars die het niet jammer vinden dat ze de taal van de andere niet beter spreken. Er zijn ontzettend veel ouders die ons vertellen dat ze hun kinderen graag naar een meertalige school willen sturen. Een school waar dochter- of zoonlief zowel Nederlands als Frans leert op zo’n niveau dat ze met de twee talen kunnen spelen.
Dat is slim van die ouders: er zijn onderzoeken die aantonen dat het de hersenactiviteit stimuleert en het welbevinden van de kinderen ten goede komt. Maar zelfs al zou dat niet zo zijn, dan nog vergroten ze zo de carrièrekansen van hun kinderen.
Dé vraag is dan natuurlijk: kan het?
Ja, het kan. Er is al veel onderzoek rond gedaan en de methodes om dit tot een goed einde te brengen bestaan. Wat is bovendien logischer dan tweetalig onderwijs in een officieel tweetalige stad? In Luxemburg doen ze het met het Duits, Frans en Letzeburgs. En in Barcelona krijg je Spaans en Catalaans. Allemaal met goed resultaat.
En nee, het kan niet. Toch niet in België. De Franse Gemeenschap blaast wat warm en koud tegelijk door wel immersie toe te laten, maar niet voldoende middelen te voorzien en in Wallonië het Nederlands optioneel te maken. De Vlaamse Gemeenschap lijkt als de dood voor meertalig basisonderwijs en voorziet hier dan ook geen wettelijke basis voor. Als de scholen bovenop de uurtjes Frans nog wat extra taalstimulerende activiteiten willen opzetten, moeten ze dat buiten de uren en op eigen kosten doen.
Nochtans vindt Europa dat elke Europeaan al vanaf het kleuter- en basisonderwijs andere talen zou moeten leren. Zo zou elke jongere naast de eigen moedertaal ook nog vlot twee andere Europese talen moeten kunnen spreken.
Bij de Vlamingen leeft de angst dat die meertalige scholen verborgen Franstalige scholen zullen zijn. Nog een transfer, weet u wel. Dat klopt niet
Bij de Vlamingen leeft echter de angst dat die meertalige scholen verborgen Franstalige scholen zullen zijn. Nog een transfer, weet u wel. Dat klopt natuurlijk niet: de ouders willen dat niet en de leerlingen willen dat niet. Het is ook makkelijk te controleren: we geven niet toe op de Vlaamse eindtermen. De school moet die halen, ook voor het Nederlands. Lukt dat niet, dan trek je de erkenning en de ondersteuning in.
Wij stellen dan ook voor om met een proefproject te beginnen. Laten we in elke Brusselse gemeente één echt meertalige school oprichten naast de Nederlandstalige en de Franstalige scholen die er al zijn. Er is sowieso nood aan extra scholen. Onder begeleiding van de universiteiten en hogescholen bouwen we jaar na jaar dat meertalige curriculum uit en zien we hoe we de diversiteit aan Brusselse leerlingen tot vlot meertalige Belgen kunnen ontwikkelen.
Als dit een succes is, dan zal er vraag zijn. En hoe groter de vraag van de ouders, hoe meer scholen in dit systeem kunnen stappen. Als de Vlaamse en Franse Gemeenschap het zien zitten om dit samen uit te bouwen, graag. Als dat niet zo is, vragen we de vrijheid voor het Brussels Gewest om dit zelf te mogen doen.
We zullen weer trots kunnen zijn op onze talenkennis, het is goed voor de carrièrekansen van onze ketjes en ook het samenleven in Brussel zal er wel bij varen.