Mysterie rond Japanse 'graancirkels' van bomen opgelost
Hoeft het te verbazen? De merkwaardige schikking van tientallen bomen in een Japans bos lagen aan de basis van een heleboel wilde theorieën. De vormen leken graancirkels, maar dan gemaakt van bomen. De Japanse overheid legt nu uit wat er aan de hand is: het gaat om een wetenschappelijk experiment uit 1973.
Vanuit de lucht zien ze er mysterieus uit, de twee grote concentrische bomencirkels middenin de Japanse bossen. Ze werden de jongste weken dan ook druk gedeeld en becommentarieerd op sociale media. Maar de bomen blijken wel degelijk gewoon door mensenhanden aangeplant. Het gaat om een experiment uit 1973 in de prefectuur Miyazaki, op het Japanse eiland Kyushu.
In De Wereld Vandaag op Radio 1 gaf professor Kris Verheyen van de UGent meer uitleg. “Het aanplanten van bomen in cirkels was een ruimte-efficiënte manier om de effecten van de dichtheid op de groei van die bomen uit te testen”, aldus de specialist in bosbeheer. De aanplanting gebeurde in 1973 volgens “een statistisch ontwerp dat de Britse statisticus John Nelder in 1962 heeft voorgesteld”. Nelder had als toepassingsgebied groenten voor ogen, maar het werden dus bomen.
Twitter bericht wordt geladen...
De bomen worden geplant op de spaken van het zogenaamde ‘Nelder-wiel’, waarbij de bomen in het midden dichter bij elkaar staan en de bomen verder weg van de as verder uit elkaar staan. Zo kan het effect van ruimte op de groei van de bomen nagegaan worden. Het streefdoel is de “optimale plantdichtheid” te onderzoeken. “Je kan ze verder uiteen zetten”, verduidelijkte Verheyen op Radio 1. “Hierdoor groeien ze sneller, maar passen er minder bomen op 1 hectare. Als ze te ver uiteen staan, krijgen ze dikkere zijtakken en daalt de kwaliteit van het hout.”
In 2017 heeft de Universiteit Gent zelf een klimaatbos aangelegd met onder andere ook 22 Nelder-wielen, maar dan met verschillende soorten bomen. “Die zullen over 10, 15 jaar ook zichtbaar zijn op Google Earth”, voorspelt Verheyen. Op de eerste resultaten van de studie die kadert in het onderzoek naar klimaatverandering is het nog 5 à 7 jaar wachten.