Direct naar artikelinhoud
Column

De vrede die wij dankzij het offer van de oorlogsgeneratie kennen, staat op het spel

Joachim Pohlmann.Beeld Bob Van Mol

Joachim Pohlmann is woordvoerder van Bart De Wever (N-VA) en schrijver van Een unie van het eigen. Zijn wisselcolumn met Tarik Fraihi verschijnt op vrijdag.

Ergens in die nacht viel de beslissing. Het dodentol was al tot een vijftigtal opgelopen. Via de sociale media kon je van minuut tot minuut de stijgende body count volgen. Ik had al afgehaakt. Ik keek op YouTube naar Ronald Reagans ‘We must fight’-passage uit zijn ‘A time for choosing’- speech. Dat was het decisieve moment.

De aanslagen van 2015 zouden ertoe leiden dat ik dienst nam in het leger. Maar het was enkel de aanzet. De mogelijkheid om reservist te worden, was mij toen onbekend. Het was een oud-militair die mij er tijdens een receptie op wees. Tot dan bleef mijn voornemen om ‘iets te doen’ beperkt tot het eindeloos herbekijken van ‘We must fight’. Met de optie om reservist te worden, kwam er focus.

Ik begon mezelf mentaal en fysiek voor te bereiden op de toelatingsproeven, maar ik zweeg er zedig over tegenover mijn omgeving. Het zou nog maanden duren vooraleer ik er met iemand over zou spreken. En ik koos het moment om er mee naar buiten te treden zorgvuldig: de kermis in mijn geboortedorp.

Dronkenmanspraat

De beste vriend van mijn schoonbroer stond op het punt om op missie te vertrekken naar Mali. Naarmate de middag en het aantal pinten vorderde, nam de grootspraak in het café over ‘wij gaan ook het leger in’ toe. Geheel tegen mijn karakter in – zelfs in beschonken toestand – deed ik mee: ‘Ik ga het leger in’. Het werd afgedaan als dronkenmanspraat, maar het was de drempel waar ik over moest.

Ik had het publiekelijk gezegd, er was geen weg meer terug. Ik ben een man van mijn woord en moest dat gestand houden. Terwijl de anderen daags na de kermis wakker werden met een zwaar hoofd en schemerige herinneringen aan hun dure eden, deelde ik mijn eega mee dat ik effectief het leger zou in gaan.

Haar reactie was er een die ik sindsdien regelmatig onderga: eerst ongeloof en dan ridiculisering. Het is de reactie van een verwende West-Europeaan die gewoon is geworden aan de luxe van een onbedreigde omgeving. Wij beschouwen vrede als een vanzelfsprekend godsmirakel dat nooit meer zal verdwijnen.

Reagan had echter gelijk: wij geven vrijheid niet via de bloedbaan door aan onze kinderen, er moet voor gevochten worden

Reagan had echter gelijk: wij geven vrijheid niet via de bloedbaan door aan onze kinderen, er moet voor gevochten worden. De vrede die wij dankzij het offer van de oorlogsgeneratie kennen, staat op het spel. Wij kiezen de dreiging niet, de dreiging kiest ons. Wij kiezen enkel of we onze verantwoordelijkheid nemen of niet.

Trumps uitspraak dat Europa zijn Syrië-strijders moet terugnemen, is geen impulsieve uitschuiver. De VS willen het Midden-Oosten vereuropeaniseren. Zij zijn in toenemende mate energie-onafhankelijk; en dus onafhankelijk van de miserie in de Levant en belendende percelen. “Waarom moeten Amerikanen sterven voor iets dat Europa’s probleem is?”, vragen Trumps kiezers zich af.

Meer investeren in defensie

En ook al vinden wij dat de VS die problemen zelf hebben veroorzaakt, de realiteit is dat ze zich aan het terugtrekken zijn. Wat er daarna gebeurt, is niet meer hun pakkie-an. De strategische aandacht van de VS gaat nu uit naar Azië, niet meer naar Europa. Vooraleer u Trump beschuldigt van kortzichtigheid: die verschuiving was al ingezet onder de vorige president.

Het was Obama die Europa onder druk zette om meer te investeren in defensie en de 2 procent-norm in de NAVO invoerde. Trump voert de druk alleen verder op en confronteert ons op zijn eigen typerend boertige wijze met het veiligheidsdeficit: wij kunnen onze eigen broek niet ophouden. Als wij alleen komen te staan, komt die zo geprijsde vrede en zekerheid in het gedrang.

Trump confronteert ons op zijn eigen typerend boertige wijze met het veiligheidsdeficit: wij kunnen onze eigen broek niet ophouden

De energietransitie zal ook ons autonomer maken van fossiele brandstoffen, maar zonder olie-euro’s zal het ook moeilijker zijn om de exploderende bevolking in de regio te bevredigen. Gecombineerd met een Russische beer die steeds nadrukkelijker stokebrand speelt in Europa, staan wij er niet bepaald sterk voor. En toch wij gaan flierefluitend door het leven alsof de stalen Amerikaanse paraplu nog steeds boven onze hoofden hangt.

Een idylle

Op een nazomerse dag zat ik met mijn vrouw en pasgeboren kind op het terras van de halalpizzeria bij ons in de wijk. Het is een van de weinige plaatsen waar het sociale experiment dat Borgerhout is ook lijkt te lukken. Ik keek tussen de hipsters, moderne moslima’s en macho mocro’s uit op het pleintje met spelende kinderen. Het was een idylle. Maar de kwetsbaarheid ervan deed me beseffen dat alles wat wij hebben opgebouwd in een mum van tijd weggevaagd kan worden.

Dat was het finale zetje. De maandag erop heb ik mij in het rekruteringscentrum aangemeld. Van al de gratispolitiek waarmee men ons de afgelopen decennia heeft opgezadeld, is wellicht dit het grootste bedrog geweest: vrijheid en vrede zijn niet gratis. Ze hebben een prijs.