Khamenei (Iran): “Europeanen zijn slecht, zeer slecht’

Ayatollah Ali Khamenei, de opperste leider van Iran, heeft duidelijke twijfels over diplomatieke toenaderingen van zijn land met Europa. Dat blijkt uit uitspraken die Khamenei midden vorig jaar achter gesloten deuren deed. De inhoud van die toespraak is pas onlangs vrijgegeven. Dat toont volgens het persbureau Reuters ook de onenigheid die in Iran rond het buitenlands beleid van het land heerst.

Khamenei leek alvast weinig vertrouwen te hebben in de Europese handelsbeloftes die Iran tegen nieuwe sancties van de Verenigde Staten zouden moeten beschermen. De Iraanse leider wees daarbij naar het Europese beleid van de voorbije eeuwen.

Beloftes

Iran had zes jaar geleden met de internationale wereld een nucleair akkoord gesloten. Het land kreeg daarbij uitzicht op een nieuwe economische samenwerking, in ruil voor een nucleaire ontmanteling. De Verenigde Staten hebben zich inmiddels opnieuw uit dat akkoord teruggetrokken. De Amerikaanse president Donald Trump vindt dat de overeenkomst zich tegenover Iran te tolerant opstelt.

Trump wil dat ook andere westerse landen van een samenwerking met Iran afzien. De Europese Unie heeft echter te kennen gegeven de handel met Iran tegen de Amerikaanse sancties te willen afschermen. Ayatollah Khamenei stelt zich echter sceptisch op tegenover die beloftes.

De Iraanse president Hassan Rouhani probeert de nucleaire deal met de Europese landen te redden. Khamenei hecht echter weinig geloof aan de westerse beloftes. De ayatollah is een hardliner die ook voor Europa weinig sympathie koestert.

Ondanks de Europese beloftes is er volgens Khamenei weinig veranderd. “Het is vanzelfsprekend dat de Europeanen beweren dat ze de Iraanse belangen beschermen,” aldus de geestelijke leider. “Die beloftes zouden voor de Iraanse regering echter van weinig belang mogen zijn. De nucleaire overeenkomst biedt immers voor de economische problemen van Iran geen enkele oplossing.”

“De Europeanen zijn slecht, echt slecht,” aldus Khamenei in de gepubliceerde toespraak. “Ik heb veel te zeggen over de Europeanen. Dat heeft niet zozeer met hun huidige beleid te maken, maar vooral omwille van het valse karakter dat ze de voorbije eeuwen hebben getoond.”

De Iraanse politiek is al lang verscheurd. Dat geldt vooral voor de verhoudingen met het westen. President Rouhani en zijn gematigde kamp blijven de nucleaire deal ondersteunen en zoeken naar toenadering tot de Verenigde Staten en Europa. De hardliners, die de standpunten van Khamenei volgen, verwerpen echter elke toegang aan buitenlandse druk. Die wordt een vijand van de islamitische revolutionaire waarden genoemd.

Atoomagentschap

Khamenei, die het laatste woord heeft over alle belangrijke Iraanse binnenlandse en buitenlandse politiek en slechts met tegenzin achter de nucleaire onderhandelingen staat, waarschuwde dat de regering van Rouhani zich niet door de Europese vriendelijkheid mag laten misleiden.

De nieuwe Amerikaanse sancties zijn er alvast in grote mate in geslaagd om de Europese bedrijven ervan te overtuigen zakelijke projecten met Iran opzij te zetten. Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië openden in januari een nieuw kanaal voor een handel met Iran, waarbij de Amerikaanse dollar wordt gemeden. Diplomaten vrezen echter dat die initiatieven onvoldoende in omvang zullen zijn om de nucleaire deal overeind te houden.

Bahram Qasemi, woordvoerder van het Iraanse ministerie van buitenlandse zaken, noemde het nieuwe Europese initiatief een late, maar belangrijke stap. Hij voegde er echter aan toe dat zijn land geen voorwaarden van de Europese Unie zou accepteren. Frankrijk heeft Iran opgeroepen alle activiteiten in verband met zijn programma voor ballistische raketten stop te zetten of met sancties te worden geconfronteerd.

De Europeanen hebben beloofd om bedrijven te helpen zaken met Iran te doen zolang het land zich aan de deal houdt. Iran heeft al gedreigd zich uit de nucleaire deal terug te trekken, tenzij de Europese landen bewijzen de beloofde economische voordelen te willen beschermen.

Het International Atomic Energy Agency (IAEA) heeft nogmaals bevestigd dat Iran zich aan de voorwaarden van het nucleaire akkoord houdt. “Tegenover de constante leugens die Netanyahu, Trump en hun bondgenoten vertellen over Iran, bevestigt het atoomagentschap opnieuw onze goede trouw,” aldus Zarif. “Ons geduld is echter bijna op.”

Meer