Kerkgangers lokken kunstdieven in de val met nep-Brueghel
In het noorden van Italië zijn dieven bij de neus genomen toen ze met De Kruisiging, een werk van de 16de-eeuwse Vlaamse meester Pieter Breughel De Jonge, aan de haal gingen. Door middel van een nepdoek en maandenlange camerabewaking, kon de carabinieri een miljoenendiefstal verhinderen. Mee in het complot? De kerkgangers zelf.
Castelnuovo Magra, een klein dorpje in Ligurië, een regio in het noordwesten van Italië. Op de Piazza Parlamento, bovenop de berg Bastione aan het einde van een lange kronkelweg, staat de Chiesa di Santa Maria Maddalena – een 17de-eeuwse kerk ter ere van Maria Magdalena. Een verloren toerist passeert er wel eens om zich aan de barokke schoonheid te vergapen, maar de fervente Italiaanse kerkbezoekers uit de buurt weten pas echt welke fortuinen de wanden van het heiligdom sieren, zoals van de Italiaanse schilder Domenico Fiasella (1589-1669).
Het werk in de Italiaanse kerk zou 3 miljoen euro waard zijn
Decennialang al hangt er in de linkerkapel van de kerk ook een werk van de Vlaamse meester Pieter Brueghel De Jonge (1564-1638), zoon van Pieter Brueghel De Oude. Van De Kruisiging bestaan verschillende versies – eentje hangt in het Kunsthistorisch Museum in Boedapest – maar de variant in de Italiaanse kerk zou 3 miljoen euro waard zijn. Een vette vis voor kunstdieven, zoals wel meer kunstwerken in Italië dat zijn: in 2016 werden nog 449 kunstwerken uit het land gestolen en dat maakt van Italië de grootste markt voor kunstdiefstallen. De Kruisiging verdween in 1981 al eens, tot de Italiaanse carabinieri er een paar maanden later in slaagde het doek terug te vinden.
Diefstal op bestelling
38 jaar na die eerste roof moest Castelnuovo Magra’s burgemeester woensdag al zijn moed verzamelen om de pers toe te spreken. Woensdag drongen namelijk twee dieven de kerk binnen, sloegen het beschermende glas voor het schilderij stuk en repten zich met het kunstwerk onder de arm naar buiten. “Een zware klap voor onze gemeente”, noemde Daniele Montebello de roof. “Laat ons hopen dat het doek snel wordt teruggevonden.”
‘Een zware klap voor onze gemeente. Laat ons hopen dat het doek snel wordt teruggevonden’
Meteen voegde hij eraan toe dat hij uitging van een “diefstal op bestelling”, maar dat Montebello met die woorden eigenlijk bedoelde dat hij de pers én de bandieten bij de neus had, had niemand kunnen raden. Niet meer dan een paar uur na de persconferentie bedankte hij iedereen die aan de diefstal meewerkte. Want jammer genoeg voor de boeven, was zowat iedereen op de hoogte van een vernuft complot, behalve zijzelf.
Geheim bewaard
Hoe dan? Zo’n half jaar geleden kreeg de carabinieri lucht van een nieuwe poging tot diefstal en besliste de politie een heuse val op te zetten in Castelnuovo Magra. Vorige maand werd De Kruisiging achter slot en grendel van een kluis gestoken en vervangen door een kopie. Via camerabewaking hielden de agenten vanop afstand het boeltje in de gaten. Dát er een kunstroof zou volgen, stond vast. Wanneer? Dat was een andere vraag. Toch hadden veel kerkgangers in de gaten wat er gaande was, want zij zagen meteen het verschil van de kopie met het originele werk. “Ik dank hen om het geheim niet te openbaren”, aldus Montebello vanochtend.
Pieter Brueghel De Jonge baseerde zich voor veel schilderijen op werken van zijn vader, zo ook voor De Kruisiging. Volgens Italiaanse media zou het werk zo’n honderd jaar geleden gedoneerd zijn aan de kerk door een welgestelde familie, en in de Tweede Wereldoorlog verstopt voor het nazi-regime.
Opvallend: alleen de diefstal van De Kruisiging werd verhinderd, de dieven – die wegvluchtten in hun voor de deur geparkeerde witte Peugeot – werden tot nader order nog niet gevat. De politie onderzoekt de camerabeelden. En of De Kruisiging alweer op zijn originele plaats hangt? Dat weten slechts enkelingen.
Lees ook
Geselecteerd door de redactie
