Amerikaanse Senaat stemt de noodtoestand van president Trump over de grensmuur weg
In de Verenigde Staten heeft de Senaat de door president Trump afgekondigde noodtoestand verworpen. Eerder had het Huis van Afgevaardigden dat al gedaan. Opvallend is dat ook Republikeinse Congresleden zich tegen die noodtoestand keren. President Trump kan nog wel zijn veto tegen de beslissingen van het Congres stellen.
De stemming was opmerkelijk, want in de Senaat is er een meerderheid van 53 Republikeinen tegenover 47 Democraten. De afwijzing van de noodtoestand was dus enkel mogelijk doordat voldoende Republikeinse senatoren meestemden met de Democraten. Een van hen is voormalig presidentskandidaat Mitt Romney. Op 26 februari had het door de Democraten gedomineerde Huis van Afgevaardigden al tegen het nooddecreet van Trump gestemd.
Deze stemming gaat over de kern van onze grondwet en over de scheiding der machten
Trump had die noodtoestand onlangs uitgeroepen via een presidentieel decreet om buiten het Congres om meer dan 8 miljard dollar uit de begroting te halen om de door hem beloofde grensmuur met Mexico te bouwen.
Na de verwerping daarvan door het Congres ligt de bal nu opnieuw in het kamp van de president. Die zal wellicht gebruik maken van zijn grondwettelijk recht om een veto te stellen tegen de beslissing. In dat geval kunnen het Huis en de Senaat dat veto opnieuw verwerpen, maar deze keer is een tweederdemeerderheid nodig in elk van de kamers. Dat lijkt weinig waarschijnlijk en dus zal Trump zijn noodtoestand wellicht kunnen handhaven.
Wel toont de stemming zo aan dat de president tegenwind krijgt van zijn eigen Republikeinse parlementsleden in zowel het Huis als de Senaat en dat is nieuw.
Bekijk hieronder de stemming in de Senaat en de reactie van de Democratische fractieleider Chuck Schumer:
Wat als president en Congres botsen?
Het gebeurt wel vaker dat presidenten een veto stellen tegenover beslissingen van het Congres. Voormalig president Barack Obama deed dat twaalf keer en een keer werd dat veto verworpen door het Congres. Zijn voorganger George W. Bush zag vier van zijn twaalf veto's gekelderd worden in het parlement.
Een tweederdemeerderheid halen in beide kamers om een presidentieel veto te verwerpen, is niet zo eenvoudig, zeker niet in de Senaat waar de Republikeinen een vrij comfortabele meerderheid hebben. Bij gelijkheid van stemmen in de Senaat kan vicepresident Mike Pence de beslissende stem geven.
Onze correspondent in de VS Björn Soenens: "Dit is een symbolische afgang voor de president":
