De dokter die haar dochter doodde: “Had ík maar kanker gekregen”

Na voorlezing van een akte van verdediging door advocaat Jef Vermassen, die ze op de operatietafel ooit bevrijdde van chronische rugpijn, vraagt de voorzitter of ze het in vraag-antwoord gaan doen of dat ze zelf gaat vertellen. Zelf, zegt Mehrnaz D. (51).

Ze zegt: “Ik heb een heel lange weg afgelegd tot hier.

“Ik ben geboren in Iran, had twee oudere broers en een elf jaar jongere zus. Mijn moeder had gestudeerd, ze schreef gedichten en ontwierp kledij. Mijn vader was decaan aan de universiteit. Ik ging naar een katholieke privéschool. Na de revolutie zijn alle scholen gesloten. Ik wou de islam wel leren kennen, maar de revolutie werd een nachtmerrie. Elke avond lazen ze op de televisie een alfabetische lijst voor van wie er was geëxecuteerd. Mijn vader is na acht maanden vrijgelaten.

“Ik wist op mijn tiende al dat ik dokter wou worden. Ik had goede punten, maar kon niks meer worden. Geen dokter, piloot of advocaat. Mijn vader heeft zijn best gedaan om me naar het buitenland te sturen. Ik zou eerst in het Frans studeren, maar aan de ULB was het aantal plaatsen beperkt. Dus werd het de VUB.

“Het was niet makkelijk. Niet erdoor betekende: visum kwijt. Ik moest dubbel studeren. Eerst opzoeken wat een sleutelbeen was in het Engels, daarna omzetten naar het Nederlands. Ik ben die eerste acht jaar niet op vakantie geweest. Ik was altijd alleen. Met mijn verjaardag zat ik in de bioscoop.”

Ze werd voorgedragen  voor de prijs van beste buitenlandse studente in België. Ze won en investeerde de haar toegewezen 20.000 frank in haar rijbewijs. De burgemeester van Jette regelde haar naturalisatie. Ze werd Belg. Ze kon in Gasthuisberg in Leuven aan de slag als neurochirurg.

Eline

“Toen heb ik Steven leren kennen. Hij is na zes maanden bij me komen inwonen. Ik was een beetje een feministe, toen. Ik zag in Grimbergen vliegtuigjes opstijgen en landen. Ik heb in een Cessna mijn diploma als pilote gehaald. We zijn getrouwd. Besloten een kindje te kopen. Ik was euforisch. Mijn eigen familie. Ik projecteerde de al die jaren opgehouden liefde op Eline. (wenend) Ik was de gelukkigste moeder op aarde.

“Op de verjaardag van Steven, in 2004, belden ze. Mijn moeder, zestig pas, was overleden. Ik had altijd gedacht dat ik ooit zou teruggaan, we een foto zouden maken van mijn oma, mijn moeder, ikzelf en Eline. Zes maanden daarna is mijn broer overleden, acht maanden later mijn grootmoeder.

“Hoe vaak heb ik niet gehoopt dat ik het was die kanker zou krijgen? Ik ging naar de kerk, richtte me tot God: ‘Ik snap je niet God, hoe kan je nou een kind kanker geven?’ Steven, die kon zijn emoties tonen, ik niet. Ik was arts. Als ze je een patiënt brengen op de spoed, is er geen plaats voor emoties. De emoties komen achteraf. Ik ben privé ook zo.”

Er zitten meer mensen in de zaal dan mag van de brandweer. Voor de deur staat een wachtrij. Mehrnaz D. was in het Leuvense erg bekend.

Sinterklaas

“Ze had schildklierkanker. Het was uitgezaaid. De operatie duurde van acht uur ’s ochtends tot tien uur ’s avonds. Ze hebben alles weggenomen, ze is twee dagen in coma gehouden. Na de operatie moest ze met jodium worden behandeld in een radioactieve isolatiekamer. Elientje was zeven, ze woog dertig kilo. Ze moest gif innemen om te genezen. Eline heeft vier keer de dosis radioactiviteit van Hiroshima over zich heen gekregen.

“Elientje is altijd in Sinterklaas blijven geloven. Ze lag op de isolatiekamer, waar niemand binnen mocht, en had een brief geschreven aan de Sint. Als iemand die kamer binnenging, gingen er alarmen af. Ik zag die brief, ben ’s nachts de kamer ingegaan. Ik heb de brief gepakt en heb haar cadeautje neergelegd. Achteraf heb ik zwaar onder mijn voeten gekregen van de arbeidsgeneesheer. Daarom is Elientje in Sinterklaas blijven geloven. Het was onmogelijk dat iemand anders de kamer kon zijn binnengegaan.

“Er kwamen nieuwe testen. Niet genezen. Niet genezen. Niet genezen. De vierde keer, na zes maanden, was het: gestabiliseerd. Ik ben arts, ik lees. Ik kreeg een lijst van ziekten die Eline de komende jaren kon krijgen. Nierkanker, andere kankers. Ik had met Eline over de dood gesproken. Ik zei: ‘Je hoeft nooit alleen te zijn, ik zal altijd bij je zijn.’ Ze was altijd een introvert kind, altijd bang. Bang van de zandbak, bang van een wesp als ze een ijsje kreeg.

“Eline heeft vier jaar bij mij geslapen. Er groeide een afstand met Steven.”

De echtscheiding

“In het eerste middelbaar was Elientje er op het nippertje door. Het tweede jaar was minder. Als je een kind met kanker hebt, kan je relativeren. Ze moest niet de beste zijn, dat maakte niks uit. Ze bezochten met de school een rusthuis. Eline zei: ‘Waarom moeten wij leven en kinderen krijgen om dan aan het eind hier op de dood te zitten wachten?’ Ze kregen les reanimatie, met een pop. Eline weigerde ostentatief om mee te doen. ‘Laat mij maar dood’, zei ze.

“Op de verjaardag van Nils, onze kat, dacht ik: en wat als Nils er op een dag niet meer is? Ik besloot dat ik niet met alleen Steven oud wou worden. Hij kwam thuis, ik vertelde hem dat. Drie weken later waren we gescheiden.”

Steven zit vooraan in de zaal. De door hem ingehuurde advocaten zullen op het proces twijfel trachten te zaaien over de ernst van haar zelfmoordpoging(en). Als zij begint te vertellen over die nacht, druppelen er tranen over zijn broek.

Olav

“Eline is in de psychiatrie opgenomen, omdat ze over zelfmoord sprak en zich verminkte. Ze is vier keer in isolatie geplaatst, twee weken lang. Dan was ze doodsbang. Ik kon het niet meer aan. Eerlijk, ik had mijn schoonouders niet zo graag, maar mijn schoonbroer wel. Ik was de meter van zijn kind. Na de scheiding zeiden ze me dat ik dat niet meer was. Ik voelde me opnieuw zoals in mijn eerste jaren in België. En toen was er het geval met Olav.”

Olav is een klasgenootje van Eline. Hij heeft een kogel door zijn hoofd gejaagd en belandt op de operatietafel van Mehrnaz D.

“Voor het eerst in vijftien jaar kon ik niet opereren. Er was eerst niemand anders. Uiteindelijk hebben ze toch een vervanger gevonden. Tegen de avond had de broer van Olav iets op sociale media gezet, dus iedereen wist het. Ik wist intussen dat het met Olav goed zou komen, maar hoe moest ik dit aan Eline vertellen?”

“Die avond, in haar kamer, zei ze heel koel en beslist dat ze wou doodgaan en dat ze het ook ging doen. Er zijn tieners die uit het leven stappen omdat hun liefje het heeft uitgemaakt. Hoe moest ik het weten? Eline toont nooit emoties. Ik kwam de volgende dag in de operatiezaal aan. Het was een simpele operatie, een die ik al duizend keren heb gedaan. Een collega komt binnen: ‘Olav. Complicaties.’ Zijn hoofd moest weer open, deze keer was er niemand anders (wenend). Ik was leeg! De rest weten jullie al.”

Met ‘de rest’ doelt ze op het doden van haar dochter. De voorzitter kucht even. Veel aanwezigen hier weten misschien al wel wat er is gebeurd, merkt hij op, maar de juryleden niet.

“Ik zit nu twintig maanden in de gevangenis. Het is niet altijd zo slecht daar. Toen de cipiers vorige zomer drie weken staakten, had ik daar veel deugd van. Eten, slapen, verder niks. Had ik toen maar de rust gehad die ik vandaag heb.”

Breuk met Vincent

“Ik ben plakband gaan kopen in de Brico. Papieren plakband. Waarom koop je papieren plakband als je iemand wil doden? Dat heb ik me achteraf ook afgevraagd. Ik ben naar de apotheker gaan voor diazepam. Ik had geen stempel bij me, geen voorschrift. Als men nu zegt dat dit geen dodelijke dosis was, kan ik enkel zeggen dat ik dingen automatisch deed, zonder na te denken.

“Vincent zou die avond voor ons koken. Ik heb het toen uitgemaakt met Vincent. Ik zei: ‘Ik hou nog heel veel van je, maar we passen niet bij elkaar. Pak al je spullen mee.’ Nu Vincent er niet meer was, ben ik pasta gaan halen voor Eline. Carbonara, dat eet ze graag. ’s Avonds hebben we samen onze tanden gepoetst.

“Ik hoopte op een mirakel. Iemand die op de deur klopte, iemand die belde. Er gebeurde niets. Ik heb haar drie pillen gegeven. Ben naar bed gegaan. Wakker geworden. Haar handen lagen in mijn handen en voelden koud aan. Ik dacht: ‘Oh my God, wat als ik dood ben en Eline wordt wakker?’ Ik heb haar nog vier pillen gegeven. Hoe ik die plastic zak kon blijven vasthouden, weet ik niet.

“Ik heb alle spullen die ik had in mijn bil gespoten. Ik heb dat ene scherpe mes genomen. Ik had niet de macht om echt te snijden.”

Het is woensdag 26 juli iets voor enen ’s middags als haar gsm haar wekt. Het is Vincent. Ze is er te laat bij, belt zelf terug. Hij hoort haar zeggen: “Ik heb mijn dochter vermoord.”

Tweede kans

“Toen Vincent binnen kwam, heb ik mijn autosleutels gepakt. Ben gaan rijden. In Herent ben ik langs de rand van een brug gereden. De politie is gekomen. Ze deden teken dat ik moest stoppen.”

In de gevangenis van Hasselt ondernam Mehrnaz D. op 15 augustus 2017, de verjaardag van Eline, een nieuwe zelfmoordpoging. Met een stuk glas tijdens het douchen.

“Het was mijn bedoeling er niet meer te zijn. Als iemand ontgoocheld is omdat ik er nog ben, dan kan ik daar niks aan doen. Wil ik nu nog doodgaan? Dat weet ik niet. Ik ben in de gevangenis gaan inzien dat ik kan leven zonder Eline, zonder kat, zonder knuffels. Ik heb niet veel nodig. Buiten zal ook altijd een gevangenis zijn. Mijn kind is er niet meer.”

De voorzitter vraagt haar wat ze verwacht van het proces.

“Ik wil dat de mensen weten wie ik ben. Dat ze weten hoeveel ik van mijn dochter heb gehouden. Wat voor mij niet belangrijk is, is: zoveel jaar of zoveel jaar.”

De advocaat van Steven vraagt het woord: “U vraagt om een tweede kans, maar Eline kreeg van u geen tweede kans.”

Vermoedelijk is dit een vraag die Steven al 20 maanden kwelt.

Mehrnaz D.: “Ik vraag toch niet om een tweede kans? Het was honderd procent mijn schuld. Mijn verantwoordelijkheid. Ik zal het besluit van de jury honderd procent aanvaarden.”