May vraagt uitstel voor brexit in brief aan Tusk

Theresa May en Donald Tusk © AFP

De Britse premier Theresa May gaat tegen woensdag een brief aan Europees president Donald Tusk sturen met een verzoek om uitstel van het Britse vertrek uit de Europese Unie.

Het Verenigd Koninkrijk zou normaliter op 29 maart uit de Europese Unie stappen, maar het is al enkele dagen duidelijk dat een Brits verzoek om uitstel van de brexit onafwendbaar is. May slaagt er immers niet in het akkoord over de boedelscheiding door het Britse Lagerhuis te loodsen, en de volksvertegenwoordigers kanten zich tegelijkertijd tegen een vertrek zonder akkoord.

Over de duur van het gewenste uitstel wou Downing Street geen informatie verschaffen. Krijgt het echtscheidingsakkoord alsnog groen licht van het Lagerhuis, dan zou het uitstel beperkt blijven tot eind juni, maar May waarschuwde de parlementsleden al dat het uitstel veel langer zal duren indien ze zich niet voor 29 maart achter de deal scharen.

Het echtscheidingsakkoord is al twee keer met ruime meerderheid verworpen. May hoopte een derde poging te wagen, maar maandag doorkruiste de voorzitter van het Lagerhuis, John Bercow, die strategie met een verrassend statement waarin hij wees op een parlementaire regel uit 1604 die stelt dat het Lagerhuis tijdens één parlementaire sessie geen tweede keer over een ongewijzigde tekst kan stemmen.

Brexit-minister Stephen Barclay ziet niettemin een uitweg om volgende week alsnog een stemming in het Lagerhuis te organiseren. Het Lagerhuis kan ‘een manier vinden’ om te stemmen indien de regering erin zou slagen om voldoende parlementsleden te overtuigen de deal te steunen, argumenteerde hij.

‘Uitstel moet nuttig zijn’

Het uitstel van de brexit wordt donderdag besproken op een top van de Europese staatshoofden en regeringsleiders in Brussel. Zij moeten unaniem instemmen met het Britse verzoek. Dat is volgens de Europese hoofdonderhandelaar Michel Barnier nog geen fait accompli. ‘Wat is de doelstelling van een uitstel? Het moet nuttig zijn’, vroeg de Fransman zich dinsdag af na voorafgaand overleg met de ministers van Europese zaken. ‘Uitstel betekent een verlenging van de onzekerheid. Dat heeft een politieke en economische kostprijs’, waarschuwde Barnier. May zal volgens hem dan ook klare wijn moeten schenken over de redenen van een uitstel.

Voor een heropening van het echtscheidingsakkoord blijft de Europese deur gesloten. Barnier voegde er wel aan toe dat de bijbehorende politieke verklaring over de toekomstige relaties in enkele dagen kan aangepast worden.

Ook de Franse president Emmanuel Macron acht een uitstel ‘evident noch automatisch’. Vindt het echtscheidingsakkoord geen meerderheid in het Lagerhuis, dan is een uitstel van langere duur enkel aanvaardbaar indien een meerderheid in Londen zich schaart achter ‘iets nieuws’ dat ook de belangen van de Europese Unie vrijwaart. ‘Indien Londen geen plan voorstelt, dan is er ook geen reden voor een lang uitstel, want welke garantie heeft de EU dat de vertrekkende lidstaat het functioneren van de EU niet zal blokkeren?’ verluidde in het Elysée.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel houdt zich voorlopig helemaal op de vlakte. ‘Ik kan nog niet zeggen wat mijn standpunt zal zijn, want dat hangt af van wat Theresa May zal presenteren en wat de situatie zal zijn’, verklaarde ze op een persconferentie in Berlijn. Merkel maakte wel duidelijk dat ze de komende tien dagen ’tot het einde gaat vechten’ om een geordend Brits vertrek met akkoord te bereiken.

De Italiaanse premier Giuseppe Conte stelde dan weer dat elk uitstel bij voorkeur ‘kort’ is. ‘De ervaring leert dat een lange tijdsspanne erop neerkomt dat problemen worden uitgesteld die zich opnieuw zullen stellen als de nieuwe deadline dichterbij komt’, zo betoogde hij dinsdag in het Italiaanse parlement.

Partner Content