Theresa May: ‘Het Britse volk koos voor brexit, en daar moeten we gevolg aan geven’

De Britse premier Theresa May wil alles in het werk stellen om haar land alsnog mét een onderhandeld akkoord uit de Europese Unie te doen vertrekken. De andere Europese landen lijken voorlopig niet bereid om de deadline voor de brexit veel op te schuiven.

Dat heeft ze donderdag nogmaals herhaald toen ze op de Europese top in Brussel aankwam. ‘Wat belangrijk is, is dat we erkennen dat brexit de beslissing van het Britse volk is. Daar moeten we gevolg aan geven’, zei ze.

May en de andere Europese leiders zullen op de top het Britse verzoek bespreken om de brexit uit te stellen tot 30 juni. Het lijkt echter weinig waarschijnlijk dat de collega’s van May daarmee zullen instemmen. Een verlenging van de artikel 50-procedure tot 22 mei, de dag voor de Europese verkiezingen van start gaan, lijkt het hoogst haalbare voor May.

Ze zei nogmaals dat ze betreurt dat het VK niet zoals gepland op 29 maart de EU kan verlaten met een akkoord, maar dat een korte verlenging het Lagerhuis wel de tijd geeft om ‘de definitieve beslissing te nemen die de uitslag van het referendum respecteert’.

Op de vraag of ze bereid is zonder akkoord de EU te verlaten als het Lagerhuis haar akkoord volgende week opnieuw wegstemt, wilde May niet antwoorden. ‘Het belangrijkste is dat we gevolg geven aan de uitslag van het referendum en het Britse volk de brexit geven. Ik hoop dat we dat met een akkoord kunnen realiseren, en daar werk ik nog steeds aan.’

Macron: ‘Als Brits parlement deal niet goedkeurt, gaan we naar no deal’

Als het Britse parlement volgende week het echtscheidingsakkoord niet goedkeurt, dan stevenen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie af op een chaotische brexit zonder akkoord. Die duidelijke waarschuwing heeft de Franse president Emmanuel Macron donderdag verstuurd bij zijn aankomst op een Europese top in Brussel.

‘We moeten duidelijk zijn tegenover onszelf, onze Britse vrienden en onze bevolking. Ten eerste, er is twee jaar onderhandeld over het terugtrekkingsakkoord. Het kan niet heropend worden. Ten tweede, in het geval van een negatieve stemming zullen we naar een ‘no deal’ gaan. Dat weten we allemaal’, verklaarde Macron.

Schaart het Britse parlement zich alsnog achter het terugtrekkingsakkoord dat premier Theresa May vorig jaar met Macron en de andere Europese leiders sloot, dan staat de Franse president ‘open’ voor ‘een technisch uitstel’ van het momenteel op 29 maart geplande Britse vertrek. Dat uitstel moet wel ‘zo kort mogelijk’ blijven, stelde hij.

Macron en de andere Europese leiders buigen zich op de top over het verzoek van May om de brexit uit te stellen tot 30 juni. Op acht dagen van het geplande vertrek is de conservatieve premier gedwongen om uitstel te vragen omdat het parlement in Londen blijft weigeren om het terugtrekkingsakkoord goed te keuren. Met een verzoek om uitstel moeten alle lidstaten instemmen.

Britse werkgevers en vakbonden eisen plan B

De belangrijke Britse werkgeversorganisatie CBI en de vakbondkoepel TUC eisen donderdag in een gezamenlijke brief een spoedvergadering met Theresa May. Ze eisen dat de premier haar brexitstrategie omgooit en dat ze een Brits vertrek uit de Europese Unie zonder akkoord koste wat het kost vermijdt.

In hun gezamenlijke brief benadrukken TUC-secretaris-generaal Fraces O’Grady en CBI-directeur-generaal Carolyn Fairbairn dat ze ‘miljoenen werknemers en tienduizenden ondernemingen’ vertegenwoordigen. ‘Ons land staat voor een nationale noodsituatie. Beslissingen van de voorbije dagen hebben het risico op een no-dealscenario doen stijgen. Bedrijven en gemeenschappen in het Verenigd Koninkrijk zijn niet klaar voor deze uitkomst. De economische schok zal zich generaties lang laten voelen.’

Daarom stellen ze drie eisen om ‘jobs, rechten en levensonderhoud van gewone, werkende mensen’ te verzekeren. Ten eerste is het ‘van het grootste belang’ dat May een brexit zonder akkoord en de daaraan verbonden ‘roekeloze schade’ vermijdt. Ten tweede is het essentieel dat de premier uitstel bedingt. Dat uitstel moet dan wel een ‘echte weg voorwaarts’ mogelijk maken en lang genoeg zijn om tot een akkoord te komen. Als derde punt stellen de TUC en CBI dat het bij de brexit niet langer om de keuze tussen ‘de huidige deal en geen deal’ moet gaan.

‘Er moet een plan B gevonden worden. Eén dat werknemers, de economie en een open Ierse grens beschermt’, klinkt het. ‘Wij kunnen de ernst van deze crisis voor bedrijven en werknemers niet overdrijven’, klinkt het tot slot. De werkgevers en vakbonden vragen ‘een dringende ontmoeting’ met May om hun bezorgdheden te bespreken.

Charles Michel: ‘Beperkt uitstel brexit kan, op voorwaarde dat parlement akkoord goedkeurt’

‘Een in de tijd beperkt uitstel van de brexit is een mogelijkheid, op voorwaarde dat het Britse parlement eindelijk het onderhandelde akkoord goedkeurt, aangevuld met de interpretatieve verklaring die we overeengekomen zijn.’ Dat heeft premier Charles Michel donderdag gezegd voor aanvang van de Europese top. Een uitstel tot 30 juni, zoals de Britse premier Theresa May vraagt, vindt Michel een slecht idee.

Met zijn verklaring zet Michel zich op de lijn van de andere Europese leiders, die de druk op het Britse parlement willen opvoeren om volgende week eindelijk het terugtrekkingsakkoord goed te keuren dat May met de EU onderhandeld heeft. ‘Het is de hoogste tijd dat het Britse parlement eindelijk zegt wat het wil, en niet langer wat het niet wil. Wil het een harde brexit – een ‘no deal’ -, of kiest het voor het terugtrekkingsakkoord, waarna we morgen al kunnen gaan onderhandelen over onze toekomstige handelsrelaties?’

Keuren de Britten het akkoord goed, dan acht Michel een beperkt uitstel van de brexit mogelijk. Dat moet het Verenigd Koninkrijk de tijd geven de nodige wetgeving aan te nemen om de brexit te implementeren. ‘Maar omwille van de Europese verkiezingen zou 30 juni een slechte datum zijn’, zei Michel over het uitstel. Hij verwijst naar juridische problemen die de werking van het Europees Parlement kunnen bemoeilijken. De premier geeft toe dat het verlenen van uitstel tot 22 mei ‘een van de pistes’ is, en alvast ‘realistischer dan tot eind juni’.