Verscheidene landen waarschuwen Trump voor erkenning Israëlische soevereiniteit over Golanhoogten

© Reuters

De Amerikaanse president Donald Trump vindt dat Israëlische soevereiniteit over de Golanhoogten erkend moet worden. Bij onder andere Iran, Syrië en Turkije schiet dat in het verkeerde keelgat.

‘Na 52 jaar is het tijd voor de Verenigde Staten om volledig de Israëlische soevereiniteit over de Golanhoogten te erkennen’, zo luidt het in de tweet. Die erkenning is van strategisch belang ‘voor de staat Israël en de regionale stabiliteit’, luidt zijn redenering.

Rusland, Syrië, Iran en Turkije hebben de uitspraken van Trump al bekritiseerd en gewaarschuwd voor de mogelijke gevolgen ervan voor de regio.

Israël

In 1967, tijdens de Zesdaagse Oorlog, werd het grootste deel van de Golanhoogten door Israël veroverd ten koste van Syrië. In 1981 annexeerde Israël het gebied, maar die annexatie wordt internationaal niet erkend. Volgens het internationaal recht gaat het om Syrisch gebied dat door Israël wordt bezet.

Lees verder onder de kaart

De timing van Trump is wellicht geen toeval. De mededeling van Trump komt er namelijk op een moment dat de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo een bezoek brengt aan Israël. De Israëlische eerste minister Benjamin Netanyahu is volgende week op zijn beurt aanwezig in het Witte Huis.

Netanyahu is overigens al enige tijd aan het lobbyen voor een internationale erkenning van de Israëlische soevereiniteit over het gebied. In een eerste reactie heeft Netanyahu al laten weten de mededeling van Trump toe te juichen. ‘Op een moment dat Iran Syrië probeert te gebruiken als een platform om Israël te vernietigen, erkent Trump dapper de Israëlische soevereiniteit over de Golanhoogten. Bedankt, president Trump’, luidt zijn reactie.

Netanyahu zegt op Twitter dat hij de Amerikaanse president donderdag ook per telefoon heeft bedankt. ‘Ik heb kort met Amerikaans president Donald Trump getelefoneerd en heb hem bedankt voor de beslissing om de Golanhoogten te erkennen. President Trump, u hebt geschiedenis geschreven!’

De erkenning kan Netanyahu ook in de kaart te spelen bij de Israëlische parlementsverkiezingen, die op 9 april plaatsvinden.

Het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken was al eerder opgeschoven in de richting van Israël. In een bericht over de mensenrechtensituatie in het land, werden de Golanhoogten onlangs nog geschreven als ‘door Israël gecontroleerd gebied’. Een jaar eerder had het ministerie het nog over ‘bezet’ gebied.

Kritiek

Op de aankondiging van Trump komt meteen kritiek. Rusland, een nauwe bondgenoot van de Syrische regering, waarschuwt dat een en ander dreigt te leiden tot een destabilisering van de ‘nu al gespannen situatie’ in het Midden-Oosten. ‘Voorlopig is het enkel nog maar een idee. We hopen dat het daarbij blijft’, zo zegt Kremlin-woordvoerder Dimitri Peskov aan het Russische persbureau Interfax. ‘Zo’n idee kan op geen enkele manier bijdragen tot het veiligstellen van de vrede in het Midden-Oosten. Eerder het omgekeerde is het geval.’

Ook Syrië heeft vrijdag de verklaring van Trump gehekeld. Het standpunt ‘weerspiegelt duidelijk de minachting van de Verenigde Staten voor de internationale regels’ en is een ‘flagrante schending van het internationaal recht’, aldus een bron bij het Syrische ministerie van Buitenlandse Zaken tegenover het staatspersbureau Sana.

‘De territoriale integriteit van staten is het meest fundamentele principe van het internationale recht’, schreef de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Mevlüt Cavusoglu in de nacht van donderdag op vrijdag dan weer op Twitter. Pogingen van de VS om rechtsinbreuken van Israël te legitimeren, zullen alleen leiden tot nog meer geweld en pijn. ‘Turkije steunt de territoriale integriteit van Syrië’, luidde het.

Ook bij Iran zijn de uitspraken van Trump in het verkeerde keelgat geschoten. ‘Deze persoonlijke en ondoordachte beslissing van Trump is gevaarlijk en zal leiden tot verdere crisissen in het Midden-Oosten’, aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken vrijdag. Iran wil de beslissing bespreken met Syrië en andere relevante landen.

Strategisch belang

De Golanhoogten zijn onder meer op militair vlak van strategisch belang. Israël heeft vanop het plateau, dat zowat 1.000 meter hoog ligt, een duidelijk zicht op de Syrische hoofdstad Damascus, ongeveer 60 kilometer verderop. Tot 1967 maakte Syrië dan weer van de regio gebruik om Israël onder vuur te nemen. Daarnaast is het gebied ook belangrijk vanwege de toegang tot waterbronnen.

Sinds een mislukte poging van Syrië om de Golanhoogten te heroveren in 1973, is er in het gebied een 75 kilometer lange bufferzone ingesteld, die onder toezicht staat van de Verenigde Naties.

Partner Content