Sommige cellen krijgen in de loop van hun leven een andere taak.
Zodra cellen gespecialiseerd zijn, zo is lange tijd aangenomen, kan hun functie niet meer wijzigen – tenzij via de tussenstap van de stamcelfase vanwaar ze allemaal vertrekken. Maar nu beschrijven wetenschappers in Nature hoe cellen daadwerkelijk kunnen overschakelen van de ene taak naar de andere.
Het onderzoek spitste zich toe op pancreascellen. In de pancreas huizen minstens vijf celtypes die verschillende hormonen produceren om het suikergehalte in ons bloed te regelen. Wetenschappers waren er al in geslaagd om de overschakeling van het ene celtype naar het andere te induceren bij muizen.
Nu hebben ze hetzelfde bij mensen gedaan. Er was wel een genetische kunstgreep voor nodig, maar zodra die was gelukt, behielden de cellen lang hun nieuwe capaciteit. Het onderzoek past in de strijd tegen diabetes, een ziekte die volgt uit een tekort aan insuline geproduceerd door een bepaald celtype in de pancreas.
Andere wetenschappers tonen in Nature Communications aan dat je aderverkalking in een vroeg stadium kunt opsporen door te zoeken naar veranderingen in cellen in de wand van bloedvaten. Die cellen zijn multitaskers: ze kunnen switchen tussen bloed rondpompen en verwondingen herstellen. Maar als ze die switch te vaak moeten maken, kunnen ze aderverkalking uitlokken.
Wetenschappers konden de switchfunctie detecteren aan de hand van veranderingen in de activiteit van genen. Er werd, meer bepaald, een gen actief dat typisch is voor stamcellen die nog geen definitieve functie hebben.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
