Top Eandis boert beter dan spoorbaas

Vind kandidaten die de NMBS voor maximaal 290.000 euro bruto willen leiden. Die opdracht gaf de federale regering headhuntersbureau Odgers Berndtson in de zoektocht naar een opvolger voor spoorbaas Jo Cornu. Volgens het laatste jaarverslag van het spoorbedrijf heeft die een vast jaarloon van 230.000 euro bruto. Daar kan nog eens een bonus van maximaal 60.000 euro bij komen als hij een mooie klanttevredenheid en stiptheid van de treinen kan voorleggen. Voordelen in natura heeft Cornu niet. Net zomin als een groepsverzekering of een hospitalisatieverzekering. De spoorbaas beantwoordt dan ook aan de 'premiernorm'. Die houdt in dat de CEO's van overheidsbedrijven grosso modo niet meer verdienen dan de eerste minister.

Maar de top van distributienetbeheerder Eandis, dat zeven intercommunales omvat, zit daar ver boven. De vergoeding aan het managementcomité (loon plus alle extra's) bedroeg in 2016 ruim 3,2 miljoen euro, laat het bedrijf weten. Dat bedrag is "integraal van toepassing op de actuele zeven leden van het managementcomité", zegt Eandis-woordvoerder Simon Van Wijmeersch. Hoeveel de CEO en de zes andere managers elk apart krijgen, wordt niet bekendgemaakt. Maar gemiddeld gaat het om 457.000 euro bruto. Hou je rekening met de 625.000 euro pensioenkost in die 3,2 miljoen, dan kom je nog aan gemiddeld 375.000 euro of 85.000 euro boven de premiernorm.

Globaal bedrag

In tegenstelling tot bij spoorbaas Jo Cornu en zijn opvolgster Sophie Dutordoir heeft ook niemand zicht op het exacte loon van de CEO van Eandis, Walter Van den Bossche. Niet de raad van bestuur. "Wij gaan enkel na wat de managers presteren en of ze hun doelstellingen halen. We kennen ook enkel het bedrag van het comité samen", zegt Piet Buyse (CD&V), voorzitter van die raad, waar ook onder anderen Koen Kennis (N-VA), Geert Versnick (Open Vld) en Louis Tobback (sp.a) in zetelen. Ook niet de vakbonden. "Er wordt jaarlijks alleen een globaal bedrag van het hele management meegegeven", vertelt Jan Van Wijngaerden van het ABVV. En ook niet de regering, zo liet Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA) gisteren verstaan in VTMnieuws.

Eandis omvat nochtans zeven intercommunales, zoals Gaselwest en Imewo, die 223 gemeenten verenigen. De inwoners daarvan betalen distributienettarieven aan Eandis voor onder andere het vervoer van elektriciteit tot bij hen thuis. Van elke 1.000 euro dat een gezin jaarlijks aan elektriciteit betaalt, vloeit er ruim 355 euro naar de distributienettarieven, becijfert de Vlaamse energieregulator Vreg. Daarmee is het het grootste onderdeel van die stroomrekening. Bij aardgas is het de tweede hap in de factuur, goed voor 22,5 procent.

Publieke middelen

Of er dan ook niet meer transparantie moet komen over de exacte vergoedingen van de Eandis-top? Bevoegd minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans (N-VA) liet vrijdag die vraag nog onbeantwoord. Maar haar partijgenoot Geert Bourgeois stak er gisteren plots wel een pleidooi voor af. "Eandis moet bekendmaken wat de directie verdient", zo klonk het gisteren in VTMnieuws.

"Eandis is een cvba en wordt daarom behandeld als een privébedrijf. Maar zij werken wel met publieke middelen", vindt Björn Rzoska van Groen. "De vergoedingen moeten transparant zijn én zich aan de premiernorm houden, zoals bij de NMBS en Bpost."

Tom De Meester, energiespecialist van de PVDA, wil evengoed meer klaarheid. "Achter al die schimmige structuren bij intercommunales worden hoge vergoedingen uitgekeerd. Dat moet openbaar worden zodat we er een publiek debat over kunnen voeren. Het loonplafond mag in geen geval hoger dan 290.000 euro zijn."

"Zo'n plafond voor het management is verdedigbaar, maar dat de politici in de raden van bestuur dan ook het goede voorbeeld geven", zegt Chris Janssens van Vlaams Belang.