Ook buiten het ziekenhuis rekenen dokters stevig door
Wie naar de huisarts, tandarts of specialist gaat, moet vaak meer betalen dan vroeger. Meer artsen werken tegen eigen tarieven, en die tarieven zitten in de lift. In een jaar tijd stegen de ereloonsupplementen in privépraktijken met 15 procent, berekende de Socialistische Mutualiteit.
De Socialistische Mutualiteit berekende voor het eerst hoeveel supplementen artsen vragen buiten de ziekenhuismuren. Ook in privépraktijken gaan de supplementen omhoog.
Lees ook: “Is er echt iets fundamenteel mis met het verloningssysteem van onze dokters? Of is het geldzucht?”
Een consultatie bij een specialist die niet tegen de afgesproken tarieven werkt, kost al snel 13,80 meer dan het terugbetaalde deel. Een tandarts vraagt een gemiddelde toeslag van 28,80 euro, een kinesitherapeut 29,60 euro. Bij huisartsen ging het om 6 euro, met uitschieters tot 11 euro.
In 2017 rekenden artsen daarvoor een totaal van 290 miljoen euro aan ereloonsupplementen aan. Dat is 15 procent meer dan het jaar voordien. Die extra kosten worden niet terugbetaald door de ziekenfondsen. De patiënt betaalt ze dus uit eigen zak.
“Het klassieke argument voor ereloonsupplementen is dat ze dienen om het ziekenhuis te helpen financieren”, zegt Roel Van Giel van de huisartsenvereniging Domus Medica. “Dat argument gaat hier niet op. In een privépraktijk vloeien alle supplementen rechtstreeks naar de arts.”
‘De geneeskunde met twee snelheden is al bezig, en dat is onrustwekkend’
Met de cijfers rijst opnieuw de vraag over een billijke verloning van artsen. Een ereloonsupplement telt als aanvullend inkomen op het normale ereloon van een arts. Die erelonen zijn vastgelegd per medische prestatie, maar zijn de laatste jaren amper verhoogd door besparingen in de wettelijke ziekteverzekering. Ze weerspiegelen niet de anciënniteit of verantwoordelijkheid van elke arts. Het achterpoortje is dan om via de patiënt te gaan. “Een aantal artsen spiegelt zich aan andere specialisten die meer verdienen”, zegt Van Giel. “Zo komt de betaalbaarheid van de zorg in het gedrang.”
Twee snelheden
Een arts die niet tegen de vastgelegde tarieven werkt, mag in een privépraktijk vragen wat hij wil. Inmiddels betaalt een patiënt bij zo’n specialist al bijna de helft van de factuur uit eigen zak. Vooral oogartsen, dermatologen, plastisch chirurgen en gynaecologen staan erom bekend dikwijls eigen tarieven te hanteren.
In bepaalde regio’s is het moeilijk om een arts te vinden die de conventietarieven wel nog volgt. Driekwart van de oogartsen in Limburg en in het Waasland werkt tegen eigen tarieven, net als de helft van de tandartsen in de provincie Antwerpen. Wil een patiënt in die streken naar een dokter zonder bijkomende kosten, dan is de wachtrij dikwijls lang.
“Artsen in het ziekenhuis zijn overbevraagd, dus mogen patiënten sneller naar hun thuispraktijk komen”, zegt Paul Callewaert, voorzitter van de Socialistische Mutualiteit. “Daar betalen ze vaak meer.” Er geldt bovendien geen verlaagd tarief voor sociaal zwakkere patiënten, zegt Callewaert. “De geneeskunde met twee snelheden is al bezig, en dat is onrustwekkend.”
Om de supplementen af te bouwen, vraagt de Socialistische Mutualiteit om opnieuw te investeren in de wettelijke ziekteverzekering.
Voor een patiënt is het niet altijd duidelijk wat een privéconsultatie zal kosten en welk deel van de factuur wordt terugbetaald. Op een vijfde van de getuigschriften was niet vermeld of al dan niet een supplement was aangerekend.
Minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) wil niet reageren alvorens het volledige rapport van de Socialistische Mutualiteit te hebben gelezen.