Ngo’s: gebruik dwangsommen asielzoekers voor verwarming
Het wetsvoorstel van de PS om de overheid zelf zo’n fonds te laten beheren, noemen de advocaten onzinnig. ‘Dat zou neerkomen op een vestzak-broekzak-operatie.’
De dwangsommen aan asielzoekers die van de overheid geen opvang kregen, verhitten al geruime tijd de gemoederen. Het afgelopen jaar betaalde de Belgische regering op die manier al 340.000 euro uit aan 82 asielzoekers. Bovendien lopen er momenteel nog 420 rechtszaken van 600 asielzoekers voor wie Fedasil geen onderdak kon vinden (DM 11/12).
Maar naast de verontwaardiging bij politici en publieke opinie zijn ook de organisaties en advocaten die de asielzoekers bijstaan allesbehalve gelukkig met de huidige gang van zaken. Zij wijzen erop dat een dwangsom een laatste redmiddel is en er enkel op gericht is de overheid aan te zetten aan haar wettelijke verplichtingen te voldoen. Dat de dwangsommen worden toegekend, betekent in de eerste plaats dat de regering tekortschiet in haar opdracht om asielaanvragers onderdak en de nodige begeleiding te bieden, luidt het. “Fedasil had het nooit zover mogen laten komen. Men maakt momenteel van het slachtoffer de schuldige”, zegt Alexis Deswaef van het advocatenkantoor Quartier des Libertés.
Om de asielzoekers die door het gebrek aan opvangplaatsen op straat terechtkomen te kunnen helpen hebben enkele ngo’s nu een solidariteitsfonds opgericht. Bedoeling is dat ook de ontvangen dwangsommen, minstens gedeeltelijk, in dat fonds worden gestort. Met het geld kan men vervolgens de gas- en elektriciteitskosten betalen van asielzoekers die noodgedwongen hun toevlucht hebben gezocht tot kraakpanden of een ander noodonderkomen. “Door de dwangsommen te collectiviseren, kunnen we niet alleen de levensomstandigheden verbeteren van asielzoekers die zelf een dwangsom hebben gekregen, maar ook de vele anderen die niet naar de rechter zijn gestapt”, zegt Deswaef. De advocaat wijst er wel op het in geen geval de bedoeling is om de opvangverplichting van de overheid over te nemen. “Dit mag dan ook geen excuus zijn voor Fedasil om haar opdracht niet te vervullen.”
Fonds beheerd door ngo’s
Het initiatief gaat uit van Médecins du Monde, de Franstalige vleugel van de Liga voor Mensenrechten en het Centre d’Action Laïque, maar krijgt ook aan Vlaamse kant steun. Advocaat Ivo Flachet van Progress Lawyers Network juicht het voorstel alvast toe. Volgens hem is het geen probleem de asielzoekers ervan te overtuigen om het geld door te storten. “Mijn cliënten willen geen geld, ze willen enkel opvang. Iedereen zal volgens mij dan ook bereid zijn om die sommen af te staan, als ze maar een dak boven hun hoofd en de nodige begeleiding krijgen.”
Voorwaarde is wel dat het fonds beheerd wordt door de ngo’s zelf. Deswaef en Flachet willen dan ook niet horen van het wetsvoorstel waarmee de PS een ‘Fonds voor het beheer van dwangsommen’ wil oprichten, dat moet helpen in de strijd tegen de armoede en om de integratie van asielzoekers te bevorderen. “Totaal onzinnig”, klinkt het bij de advocaten. “Het lijkt me vreemd dat diegene die de dwangsommen moet betalen, nadien gaat zeggen waarvoor het geld moet dienen. Dat is de wereld op zijn kop”, zegt Deswaef. “Een dwangsom dient net om de staat aan te zetten haar taak naar behoren te vervullen. Maar zo zou het geld opnieuw bij de overheid terechtkomen. Daar ben ik absoluut tegen. Het komt immers neer op een vestzak-broekzakoperatie”, besluit Flachet.