Meer NAVO-troepen nabij Rusland
De NAVO vergroot langzaam maar zeker het aantal troepen in lidstaten die grenzen aan Rusland. 'We versterken onze aanwezigheid in het oostelijke deel van het bondgenootschap', melden de ministers van Defensie op een top.
Op steeds meer plaatsen in het oosten gaan militairen opereren vanuit nieuwe regionale hoofdkwartieren in Polen en Roemenië. Een multinationale brigade die gaat rouleren, is in de maak. Met name Polen zou graag een permanente aanwezigheid van NAVO-troepen op zijn grondgebied zien, maar dat gaat de meeste landen te ver.
"De NAVO telt 28 lidstaten, we moeten compromissen sluiten", zegt een hoge functionaris op het hoofdkwartier. De Poolse wens zou in strijd zijn met afspraken tussen de NAVO en de Russen. De organisatie deinst ervoor terug Rusland, dat van 'onvoorspelbaarheid' wordt beticht, verder tegen zich in het harnas te jagen.
De verstandhouding tussen de tegenstanders uit de Koude Oorlog heeft een dieptepunt bereikt na de Russische annexatie van de Krim en actieve steun voor pro-Russische rebellen in Oekraïne. "Maar we leven niet meer in de tijd van de Koude Oorlog, toen 100.000 soldaten elkaar aan de grens in de ogen konden kijken", stelt NAVO-secretaris-generaal Jens Stoltenberg. Om er ter geruststelling van landen als Polen en de Baltische staten aan toe te voegen: "De NAVO zal als eenheid reageren op agressie tegen bondgenoten."
Meer Amerikaans geld
Stoltenberg beklemtoont dat de politieke dialoog met Rusland nooit gestaakt is, anders dan de militaire samenwerking.
De bezorgdheid over Russische agressie weerspiegelt zich ook in de defensie-uitgaven van de lidstaten. Die zijn vorig jaar niet verder gedaald, constateert Stoltenberg tevreden. Hij verwelkomt de aankondiging dat de Amerikanen hun defensiebudget voor Europa zullen verviervoudigen − bestemd voor militairen, materieel en oefeningen. Dat schept wel verplichtingen voor bondgenoten, weet Stoltenberg.
Plannen om de NAVO-aanwezigheid in de oostelijke regio te versterken, zijn voor een deel al operationeel. Zo zijn er kleine 'vooruitgeschoven posten' met zowat veertig man in Bulgarije, Estland, Letland, Litouwen, Polen en Roemenië. Dit jaar komen er zulke posten in Hongarije en Slowakije.
Actie tegen IS in Libië
De meeste plannen zijn al gesmeed tijdens de NAVO-top in Wales in 2014. Hoofdmoot is de oprichting van een 'flitsmacht' van circa 5.000 man die bij een (grens)conflict binnen de 48 uur op de been kan worden gebracht. Daaromheen wordt een snelle reactiemacht van 14.000 man gevormd.
Tijdens de tweedaagse NAVO-top, die gisteren begon, komen ook twee gevoelige onderwerpen aan de orde die niet op de officiële agenda staan. Het eerste is de wens van Duitsland en Turkije om de NAVO in te schakelen bij het indammen van de stroom vluchtelingen naar Europa. Het tweede is het Amerikaanse verzoek om de Europeanen te laten deelnemen aan gewapende acties tegen IS in Libië.