Direct naar artikelinhoud
Veiligheid

Topanalisten Defensie bezorgd over economische zwaktes: “Belg spendeert meer aan luxe dan aan veiligheid”

De opleiding tot Belgische reservist.Beeld Tim Dirven

Een analyse van onze veiligheidsomgeving, geschreven in opdracht van de defensietop, schetst een somber beeld van ons land. 'België is een gefragmenteerd land in een fragmenterende wereld', besluit de 'Security Environment Review', geschreven door in- en externe legerexperts.

Burgers denken snel aan militairen als het over veiligheid gaat, maar ons leger neemt in zijn veiligheidsanalyse van ons land onze economische positie als uitgangspunt. En die noemen ze kwetsbaarder dan ooit, waardoor onze veiligheid evenredig krimpt. Zo zijn we te afhankelijk geworden. Buitenlandse bedrijven controleren nu al 47 procent van het Belgische intellectuele eigendom én 55 procent van onze maakindustrie. Liefst 76 procent van onze energie wordt al ingevoerd. Op vlak van sociale cohesie, bestuurskwaliteit, en economische sterktes scoren we ook zwakker dan vergelijkbare landen als Nederland, Denemarken en Oostenrijk.

"Voor veiligheid en defensie heeft dit belangrijke gevolgen. Terwijl internationale dreigingen groeien, leidt economische kwetsbaarheid tot frustratie, onrust én fragmentatie thuis", schrijven de auteurs, die "religieus extremisme" en "de gelehesjesbeweging" als symptomen benoemen.

De zwakkere economische en politieke positie van ons land maakt het voor België ook moeilijker om in buitenlandse fora, zoals de EU en de NAVO, op beslissingen te wegen. Het onevenwicht tussen wat we zeggen en doen wordt volgens het rapport te groot. Het gebrek aan defensie-investeringen is een frappant voorbeeld. België staat voor 2,8 procent van Europa's bbp, maar vertegenwoordigt slechts 1,8 procent van de totale Europese defensie-uitgaven.

"Een gemiddelde Belgische burger spendeert vandaag meer aan luxeproducten zoals dierenvoer en de loterij dan men via belastingen bijdraagt aan de defensie van zijn land", klinkt het, "terwijl elke euro die uitgegeven wordt aan de strijdkrachten naar verwachting voor 444 euro aan economische belangen beschermt."

De aanslagen van 2016 tonen volgens het rapport nochtans "de kwetsbaarheid van onze kritische infrastructuur" aan. "Naast de menselijke slachtoffers en de gevolgen op vlak van sociale polarisering veroorzaakten de aanslagen 2,3 miljard euro economische schade."

De opleiding tot Belgische reservist.Beeld Tim Dirven

De beveiliging van maritieme handelsaders als de zeehavens, het Kanaal en energiekabels onder water of onder de grond wordt een topprioriteit genoemd, want één groot incident op de Schelde kan onze economie 30 miljoen euro per dag kosten, en één groot incident op de Noordzee 50 miljoen euro per dag.

Terreur blijft voor Defensie dan ook de grootste binnenlandse veiligheidsdreiging. Maar radicalisering beperkt zich niet enkel meer tot religie. "Islamistisch extremisme en de terreuraanslagen hebben voor een tegenreactie gezorgd van rechtse bewegingen", klinkt het. "Radicalisme lokt radicalisme uit."

Zeventig jaar na de oprichting van de NAVO, volgende week op 4 april, waarschuwt het rapport ook voor de onzekere toekomst van de Atlantische veiligheidscocon waarin wij wonen "omdat de strategische koerswijziging van de VS, de onzekerheid over de toekomst van het Verenigd Koninkrijk en de fragiliteit van het Europese project (door de euroscepsis) de fundamenten van het Belgische veiligheidsbeleid uitdagen".

Het rapport gaat ook ruim in op de globale veiligheidsuitdagingen, van de assertieve grootmachten China en Rusland, tot de oorlogen in het Midden-Oosten en het demografisch explosieve Afrika. De analisten besluiten somber: "België is nu een gefragmenteerd land in een fragmenterende wereld."