Videospeler inladen...

Maak kennis met Menara, de hoogste tropische boom ter wereld

Wetenschappers in het Verenigd Koninkrijk en Maleisië hebben 's werelds hoogste tropische boom ontdekt, mogelijk zelfs de hoogste bloeiende plant. "Menara", een fors uit de kluiten gewassen gele meranti, is net iets meer dan 100 meter hoog en staat in het regenwoud van Borneo. De ontdekking is het resultaat van geavanceerde lasertechnologie en... een meetlint.

De hoogste tropische boom ter wereld? Dat is een Shorea faguetiana, een gele meranti, een soort die de vochtige regenwouden in de laagvlaktes van Zuidoost-Azië domineert. Meranti's vind je vooral in Maleisië, Indonesië, Thailand en Brunei. De boom in kwestie staat in de Danum Valley Conservation Area in Sabah, het Maleisische deel van het eiland Borneo.

De meranti werd vorig jaar voor het eerst gespot door wetenschappers van de University of Nottingham (VK). Niet fysiek, tijdens een expeditie in het regenwoud, maar virtueel, door nieuwe en geavanceerde lasertechnologie, LIDAR (Light Detection and Ranging). Vanuit de lucht sturen vliegtuigen of helikopters miljoenen laserstralen naar het aardoppervlak. De "echo's" die terugkomen, worden gebruikt om een driedimensionaal beeld te maken.

(lees verder onder de video)

Videospeler inladen...

3D-scans en een meetlint

De wetenschappers in Nottingham stuurden hun gegevens door naar wetenschappers van de University of Oxford (UK). Samen met een team van de South East Asia Rainforest Research Partnership (SEARRP) trokken zij ter plaatse om die virtuele gegevens aan de realiteit te toetsen. Via dronevluchten en scans in hoge resolutie slaagden ze erin om gedetailleerde 3D-beelden van de boom te maken.

Op basis daarvan werd de lengte van de boom geschat tussen 99 en 115 meter. De boom moest dus ook "in het echt" opgemeten worden. Die eer viel SEARPP-medewerker Unding Jami te beurt, een professionele "boomklimmer". In januari van dit jaar beklom hij de boom met een meetlint. Om uiteindelijk uit te komen op een lengte van 100,8 meter. 

Een record, en dan ook nog een speciaal record: het is de eerste keer ooit dat een tropische boom van meer dan 100 meter is opgemeten. De boom is zo speciaal dat de wetenschappers hem een eigen naam gegeven hebben, Menara, wat in het Maleis Toren betekent.

SEARRP/Unding Jami

De "identiteitskaart" van Menara

  • Naam: Menara
  • Soort: Shorea faguetiana
  • Locatie: Danum Valley Conservation Area, Borneo
  • Lengte: 100,8 meter
  • Gewicht: 81.500 kg (zonder de wortels), 5 procent van de massa zit in de kruin, 95 procent in de stam
  • Kruin: 40 meter breed

(lees verder onder de tweet)

Hoe groot kunnen bomen nog worden?

Menara is met zijn 100,8 meter de hoogste tropische boom die tot nog toe ontdekt is. Niet toevallig gaat het om een meranti en staat hij in Zuidoost-Azië. De vorige recordhouders delen hetzelfde geslacht (Shorea) en komen uit dezelfde regio. Volgens de wetenschappers kan Menara mogelijk ook de hoogste bloeiende plant ter wereld zijn.

De wetenschappers willen met hun onderzoek beter kunnen begrijpen hoe bomen zo groot kunnen worden, en wat ertoe leidt dat ze niet nog groter worden. "De jury is er nog niet helemaal uit", zegt Alexander Shenkin van de University of Oxford. Hij voerde de 3D-scans uit. "De locatie, in een beschut dal, beschermt en helpt allicht bij het kunnen groeien tot extreme hoogtes. Er zijn ook andere factoren, zoals de uitdaging van water tot op 100 meter hoogte uit de grond kunnen opzuigen, die de maximumlengte van bomen kunnen beperken."

Het uitzicht vanaf de top was ongelofelijk. Ik weet niet wat ik anders kan zeggen dan dat het heel, heel, heel wonderlijk was.

Unding Jami

Volgens de wetenschappers dreigt de Menara nog lang niet te bezwijken onder zijn eigen gewicht. En al lijkt 100 meter wellicht "het plafond", ze sluiten niet uit dat er nog altijd hogere bomen gevonden kunnen worden. "De wetenschap vertelt ons dat zulke bomen echt bestaan, dat ze hoogtes bereiken die we ons nooit hadden kunnen indenken", zegt Doreen Boyd van de University of Nottingham aan de BBC. "Er zullen nog andere hoge bomen zijn die we nog niet ontdekt hebben. We moeten die bomen beschermen."

En hoe voelde het om Menara te beklimmen? "Angstaanjagend, er was wind, en de meest dichtstbijzijnde bomen stonden op een grote afstand. Maar eerlijk: het uitzicht vanaf de top was ongelofelijk. Ik weet niet wat ik anders kan zeggen dan dat het heel, heel, heel wonderlijk was", zegt Unding Jami.

Meest gelezen