Het hotdogmoment

Een sms'je laat op de avond: "Bedankt dat je me hielp de kinderen te begeleiden bij dit belangrijke moment." Eerder die dag zat ik samen met deze mama en haar drie kinderen op mijn mat. Weggestopt tussen de vele kussens hadden zij een gezellig hoekje gemaakt. De boodschap die ze haar kinderen wil geven, klinkt simpel. 'Mama heeft rust nodig en gaat een aantal weekjes weg.' Of toch niet?

"Weg, waarheen dan?", vraagt haar zoontje, terwijl er een opengeslagen boek op zijn knieën rust. Niemand denkt eraan om het verhaal aan hem voor te lezen.

Het verdriet en de stemmen uit een ver verleden worden haar te veel. De last die op haar schouders rust, heeft ze jarenlang weggemoffeld onder medicatie. Maar dat is nu niet langer een oplossing. "Ik ben letterlijk op", vertelde ze me. "Ik heb het gevoel dat ik mezelf of mijn kinderen iets ga aandoen." Het alleen beredderen lukt haar niet meer. Ze kan niet meer met haar kinderen om. Soms vertelt ze hen de vreselijkste dingen en legt zo een onnodige last op hun schouders. Ze durft deze zorgen met niemand te delen, uit angst dat men haar een slechte moeder zal vinden.

Door haar noodkreet wordt er groot alarm geslagen. Want hoe kan deze mama voor haar kinderen zorgen als ze zelf zo veel zorg nodig heeft? Groot taboe ook voor haar, om hier open over te praten in een klein dorp waar volgens haar achter iedere deur een kritische mening schuilgaat.

Op een dag moet ze durven uit te spreken dat 'het gewoonweg niet meer lukt'. Het is mooi om te zien hoe er spontaan een verbinding ontstaat en door andere mama's rond haar een ondersteunend vangnet wordt gecreëerd. Elke dag gaan ze bij haar langs, nemen kleine taken van haar over, tot de rust in huis uiteindelijk is teruggekeerd.

"Mama, je komt toch nog wel terug?", vraagt het jongste meisje, ondertussen met een thermometer uit mijn dokterstasje in de weer, "om de hoeveelheid tranen bij iedereen te meten".

"En waar moeten wij dan slapen, als jij er eventjes niet meer bent?" Opluchting wanneer ze hoort dat ze bij een vriendje mag slapen.

De oudste dochter huilt terwijl ze stilletjes tegen haar broer en zusje praat. "Zie nu wat er van komt, als wij altijd ongehoorzaam zijn." Mama schudt ontkennend haar hoofd. Hier hebben de kinderen niks mee te maken, dit is grotemensenverdriet.

"Was je daarom zo boos op ons?", vraagt haar zoontje in het wilde weg. "Neen hoor, maar soms heeft mama het gevoel dat haar hart ontploft." Samen leggen we stap voor stap aan de kinderen uit wat de tranen van mama willen vertellen, wat een opname in het ziekenhuis voor iedereen kan betekenen en vooral dat mama's hun kinderen altijd graag blijven zien. Met hun drieën maken ze een tekening met daarop een hartentuin. Alleen met zon en veel liefde kan het hart van mama opnieuw gaan groeien. Toch?

Op het einde zit mama in het midden met de zes kleine armpjes om haar heen, het oudste meisje ondersteunt haar rug. "Nu is mama de worst en zijn wij het hotdogbroodje om haar heen."

Het blijft opvallend, dat taboe dat er voor velen nog altijd rust op ons psychisch welzijn. Er met elkaar over praten is nog vaak erg moeilijk.

Natuurlijk raakt het ons, wanneer we drama's uit het nieuws vernemen. Toch lijken we het even snel weer te vergeten. Lichamelijke klachten of ziektes lijken maatschappelijk aanvaard en bespreekbaar. Anders wordt het wanneer emotionele wonden zich inwendig gaan nestelen en er aan de buitenkant weinig zichtbaar van is.

Nog steeds hebben heel wat mensen het er lastig mee om te praten over hun verdriet en over de grenzen die zij hebben bereikt. Als die al niet heel lang overschreden zijn. Vaak houden ze het stil uit angst om niet begrepen te worden, angst ook dat er een oordeel over hen zal worden geveld.

Nog niet zo lang geleden zag ik een vrouw die na een aantal gesprekken nog steeds niet aan haar familie durfde te vertellen dat zij emotionele ondersteuning nodig had. Bij een therapeut kom je immers alleen terecht 'als je echt gek bent'.

Daarom deze oproep: laten we samen de taboes doorbreken. En aan ieder naast ons eens wat vaker vragen hoe het met ze gaat. En als er een antwoord komt, een poging doen om het dan ook werkelijk te willen weten.

annavdc@hotmail.com