De trots van het middenklasse-verzet
Joachim Pohlmann is woordvoerder van Bart De Wever (N-VA) en de schrijver van Een unie van het eigen. Zijn column verschijnt wekelijks.
"Geen revolutie kan zonder schaamte", schreef Karl Marx in 1843 aan Arnold Ruge - een mede-Jong-Hegeliaan - tijdens een reisje door Nederland. Marx definieerde in die brief schaamte als "een inwaarts gekeerde woede" en een essentiële voorwaarde voor de omwenteling.
Wie zich schuldig voelt, is immers vatbaar voor morele chantage. En dat is een revolutionair wapen. De bourgeoisie gaat weliswaar niet voorop in de strijd, maar zal door een knagend geweten over de uitbuiting verlamd geraken en zo beroofd worden van haar mogelijkheid tot weerstand.
Die revolutie, daar kent u de afloop van. Maar een van de meest succesvolle aspecten van de Gramsciaanse impregnatie van de cultuur door links is ongetwijfeld het doorwasemen van de middenklasse met een schuldgevoel over van alles en nog wat, en in de eerste plaats over zichzelf.
Door het zelfbewustzijn over haar geprivilegieerde positie kan de Europese middenklasse gekoeioneerd worden te geloven dat ze het product is van al wat het ressentiment tegen het Westen voedt. En eenmaal dat geloof geïnternaliseerd, start het afdreigen.
Zwarte Piet is een racistisch, koloniaal restant. Jeugdbewegingen zijn te blank. Het onderwijs is te eurocentristisch. Reclame is seksistisch. De politie discrimineert. En de Vlaming, dat is een islamofoob die in zijn fermette de idylle van landelijkheid koestert terwijl de aarde opwarmt.
Zelfs het feit dat die middenklasse met haar belastingen zowat alles financiert, is iets waarover ze zich zou moeten schamen. Dominique Willaert, de gesubsidieerde aftroggelaar van berouw die de lezingen van Theo Francken verstoort, noemde hen daarom zelfs een urbane probleemgroep.
Want terwijl overdag de stad leeft en bruist dankzij mensen die schijnbaar geen dagtaak hebben, zitten die tweeverdieners achter een bureau en bekommeren ze zich niet om hun buurt. Hoe durven ze hard te werken zonder zich te engageren voor de mensen die ze met hun noeste arbeid onderhouden!
Links is uiteraard niet de eerste om een schuldgevoel uit te buiten. Nietzsche wist al dat de Europese cultuur nood heeft aan individuen die zichzelf beheersen. Orde is noodzakelijk, maar externe dwang vinden we onaanvaardbaar, dus moet die van binnenin komen.
De beste dwang is deze die we ervaren als onze eigen wil. De kerk maakte er haar fond de commercevan. En met dezelfde wroeging waarmee we ons nu behoren te schamen over het kolonialisme, werden we eens naar de vier hoeken van de wereld gejaagd. 'Take up the white man's burden', weet u wel.
Wat Marx toevoegde was het cynische en manipulatieve trekje: de schaamte als destabiliserende kracht. In zijn brief aan Ruge ontcijferde hij ook meteen wie de grootste tegenstanders waren in die doelstelling: de Duitse patriotten en hun nationale trots.
In tegenstelling tot de Hollanders met hun calvinisme, weigerden die miserabele Duitsers schaamte te voelen. In plaats van zich moreel te laten treiteren, toonden ze net ambitie en steunden zij Pruisen om een eenheidsstaat te smeden.
U weet ondertussen dat ik in het middenklasse-verzet zit. En na fatsoen is trots mijn volgende verweermiddel. Geen zelfgenoegzaamheid, maar fierheid als tegengif voor de opgedrongen schroom over mijn eigen afkomst.
I'm saying it loud and saying it proud: ik ben een blanke, hogeropgeleide, cisgender man die het product is van een mij welgevallen Europese traditie en die de vrije markt beschouwt als sterkste globale herverdelende kracht. Daar. Steek die maar in uw binnenzak.