'Wij zijn slachtoffer van inquisitie'
Een persoonlijke kantoorruimte voor L. R. Hubbard, netjes opgeruimd, met tafel, stoel, boeken, pennen en andere bureaubenodigdheden. Alsof de Stichter elk moment kan binnenwandelen. Dat vind je in de Brusselse Scientologykerk, waar aanhangers van de organisatie worden geronseld en opgeleid. 'Iedereen die wil, kan Scientology vrijwillig verlaten. Niemand wordt ergens toe verplicht.'
De Waterloolaan in Brussel, gisterenmiddag iets na 13 uur. Aan de deur van de Brusselse afdeling van 'Scientology Kerken in Europa' hangt een grote, rode banner: 'Zalige Feestdagen!'. Boven de onopvallende gevel rijst de koepel van het Brusselse Justitiegebouw, amper honderd meter hiervandaan. De Belgische justitie kijkt argwanend toe. Want na jarenlang onderzoek is justitie nu wel zeker: Scientology is een criminele organisatie.
De eerste Scientologist die ons begroet is Agnes Bron, een Franse dame die in 1991 lid werd van de 'kerk', zoals de aanhangers het noemen. Agnes verhuisde van Parijs naar Brussel om als vrijwilligster cursussen te geven aan al wie zichzelf wil toeleggen op 'Dianetics', de zelfverbeteringstechniek van stichter Lafayette Ron Hubbard (1911-1986). Hubbard, universiteitsdrop-out en sciencefictionschrijver, ontwikkelde de basis voor Scientology in de jaren '50.
Klachten van uitbuiting
"Heb je vijf minuten? We tonen een film over de basis van Dianetics. Zou je echt moeten zien." Agnes wijst ons naar een tv-scherm in de inkomhal, een ruimte met hoge, witte muren. De hal is ingericht als een soort museum, met boeken, cd's, dvd's, sciencefictionverhalen en spreuken van Hubbard.
We krijgen beelden te zien van een begrafenis. Meteen daarna van een gebroken man, huilend over de foto van een klein meisje. Op de achtergrond spreekt een stem: "Kent u iemand die nooit helemaal hersteld is van een moeilijke periode? Twijfel je soms aan jezelf? Jezelf daarvan bevrijden is de kern van Dianetics."
Volgens critici maakt Scientology misbruik van de kwetsbaarheid van mensen. "Wij krijgen veel klachten. Die gaan vooral over overdreven financiële eisen en de uitbuiting van personen in het voordeel van de organisatie. Verschillende getuigenissen wijzen op de schending van de fysieke integriteit, de menselijke waardigheid en het uitvoeren van psychologische druk", vertelt Eric Brasseur, directeur van het Informatie- en Adviescentrum inzake de schadelijke sektarische organisaties (IACSSO).
Agnes is warm en antwoordt kalm op onze vragen. Scientology is een geloof zoals elk ander, benadrukt ze. "Het zit grondig fout met de godsdienstvrijheid in België. Wij zijn het slachtoffer van een inquisitie." En ook: "Iedereen die wil, kan Scientology vrijwillig verlaten. Ik kan het weten, want mijn zus heeft het gedaan." Dat er een prijskaartje hangt aan de cursussen klopt, maar "niemand wordt ergens toe verplicht."
'Tot in de Wetstraat'
Wereldwijd heeft Scientology 10.495 kerken, waarvan twee in België. De Belgische tak in Mechelen wordt door de Staatsveiligheid bestempeld als een "schadelijke sektarische organisatie". Maar Agnes distantieert zich van de Mechelse afdeling. "Zij zijn verbonden aan het Europese hoofdkwartier in Kopenhagen, wij aan het wereldwijde hoofdkwartier in Californië", legt ze uit. Samen tellen de vestigingen zowat 300 Belgische en 1.000 internationale volgelingen. Zij worden vaak onbewust via dochterorganisaties geworven. Zo trekt Narconon in scholen ten strijde tegen druggebruik, is U-Man gespecialiseerd in human resources en leren gevangenen hun zelfrespect terugvinden dankzij Crimonon.
Maar Scientology zit ook in de Wetstraat, aldus een waarnemer. "Zet mijn naam niet in de krant, ik krijg gegarandeerd problemen." Hugo Coveliers (ex-VLOTT), zelf geen lid, neemt het openlijk op voor Scientology. Coveliers verdedigde meermaals als advocaat de belangen van Scientology (zie kader). "Wat vandaag gebeurt, is totaal misbruik van de strafwet. Als mensen willen betalen voor een aflaat, dan moeten ze dat zelf weten. Doet niet elke religie dat?"