Direct naar artikelinhoud

Doelgerichte controles fiscus leveren minder geld op

De fiscus controleerde vorig jaar 559.000 particulieren minder dan in 2011 en zag het aantal belastingverhogingen met 49 miljoen euro dalen. Bij de vennootschappen zakte het aantal controles met bijna 10.000 en daalde het bedrag verhogingen met 813 miljoen.

De federale overheidsdienst Financiën heeft een budget van net geen 2 miljard euro. Driekwart daarvan gaat naar de lonen van de ongeveer 25.000 personeelsleden. Samen halen die net geen 100 miljard fiscale en niet-fiscale ontvangsten op. Het grootste deel daarvan stroomt vanzelf binnen. Bij loontrekkenden wordt de bedrijfsvoorheffing bijvoorbeeld automatisch doorgestort. Maar de fiscus controleert natuurlijk ook.

Wie de cijfers van de jongste jaren bekijkt ziet echter dat er in de personen- en vennootschapsbelasting steeds minder controles zijn. Dat houdt voor een stuk verband met keuzes van het management. De selectie van de dossiers gebeurt zo veel mogelijk centraal en op basis van een risicoprofiel. Bedoeling is dat de controles zich vooral toespitsen op belastingbetalers bij wie het risico op fraude het hoogst is. Minder maar beter controleren, is het motto.

Dat het totale aantal controles in de personenbelasting ook in 2012 achteruit bleef boeren, is dus niet vreemd. Al gaat het de jongste jaren wel heel snel. De 3,24 miljoen controles uit 2012 zijn er maar liefst 559.314 minder dan een jaar eerder. In vergelijking met 2010 daalde het aantal oppervlakkige en grondige controles zelfs bijna met 1 miljoen.

160 miljoen minder

Dat er beter geselecteerd wordt, betekent echter niet dat de fiscus meer geld binnen krijgt. Integendeel, samen met het aantal controles daalt ook het bedrag aan inkomstenverhogingen stelselmatig. Alle controles samen leverden 3,71 miljard verhogingen op. Dat is 49 miljoen minder dan in 2011 en bijna 160 miljoen minder dan in 2010.

In dat bedrag neemt ook het aandeel van de verhogingen toe die automatisch worden opgelegd omdat er gewoonweg geen aangifte is ingediend. Die zogenaamde aanslagen van ambtswege zijn al goed voor 45 procent van de totale belastingverhogingen of 1,69 miljard.

Als de cijfers worden opgesplitst, blijkt dat er bij bedrijfsleiders - 7 procent van het totaal aantal aangiften - meer wordt gecontroleerd, zoals De Standaard meldde. Een stijging van het aantal controles met 30 procent bij deze zaakvoerders en bestuurders van vennootschappen die zonder arbeidsovereenkomst werken, resulteerde evenwel in een daling van de verhogingen met 8 miljoen. Zelfstandigen werden eveneens meer gecontroleerd, maar ook hier daalde het bedrag verhogingen met 10 miljoen.

Bij de vennootschappen ziet het plaatje er gelijkaardig uit. Het aantal controles in de vennootschapsbelasting daalde met 9.227 dossiers tot 388.000. In 2011 was er ook al een daling met nagenoeg 50.000 controles. De inkomstenverhogingen uit de controles daalden vorig jaar met 813 miljoen tot 3,71 miljard. 2011 was evenwel een uitzonderlijk jaar omdat er toen in één dossier 900 miljoen extra werd gevorderd. Maar in vergelijking met 2010 nam het bedrag verhogingen eveneens af.

Slechte afloop

Aimé Truyens van de socialistische bediendenvakbond is naar eigen zeggen niet verbaasd door de cijfers. Hij verwacht dat deze evolutie zich de volgende jaren nog zal doorzetten. "Ik hoop voor een keer dat ik geen gelijk krijg, maar dit zou wel eens heel slecht kunnen aflopen. Samen met het aantal controles nemen de belastingverhogingen af. Het zou mij niet verbazen als mensen minder gaan aangeven waardoor de algemene fiscale ontvangsten zullen zakken."

Bij de overheidsdienst Financiën klinkt het dat er moet gekeken worden naar het aantal gecontroleerde aangiften die uiteindelijk gewijzigd worden. "En daar zien wel een stijging in vergelijking met vorig jaar. Dat wijst erop dat door onze selecties meer dossiers worden gevonden waar iets mis mee is."