Maandje niet gedronken? Gezondheid!
Meer dan geslaagd. Dat was de eerste Tournée Minérale volgens de organisatoren. Ze telden bijna tien keer meer dan de 15.000 verhoopte deelnemers. Maar hebben al die alcoholonthouders het ook volgehouden? En storten ze zich vanaf vandaag weer op de drank?
Liggen ze al massaal te wachten, de flessenopeners en kurkentrekkers? Bereiden cafébazen zich voor op een extra zware avondshift? Lopen morgen meer landgenoten dan anders met een kater rond? Deze vragen dringen zich op nu de eerste officiële alcoholvrije maand ten einde is.
De organisatoren van Tournée Minérale, VAD/De DrugLijn en Stichting Tegen Kanker, blikken tevreden terug. De eerste editie was, met 122.460 deelnemers en 170.000 euro aan ingezameld onderzoeksgeld, een veel groter succes dan ze hadden voorspeld. En daarmee stopt het niet: vanaf 15 maart start de verdere bevraging van de alcoholonthouders. Op die manier moeten ze een beter zicht krijgen op hun gewoontes en gedragingen.
Onbeleefd
De vraag die evenwel nu al op ieders lippen brandt, is deze: hoeveel van de in totaal 122.460 geëngageerde landgenoten grijpen vandaag écht terug naar een eerste glas?
Zeker een iemand heeft gezondigd, leert een rondvraag bij bekende en minder bekende 'Tournée Minéralers'. Linde Merckpoel bekent: aan twee kleine glaasjes, die ze gratis kreeg aangeboden tijdens een etentje, kon ze niet weerstaan. "Ik vond het onbeleefd om ze te weigeren." De presentatrice gaat het goedmaken door ook in maart en april geen alcohol te drinken. Al moet ze toegeven dat een geplande marathon daar een rol in speelt. "Of ik het zonder marathon ook zou doen? Dat weet ik niet."
Merckpoel mag het dan houden bij een karaf water met munt, limoen en gember, groentechef Frank Fol zal op restaurant wel een fles wijn bestellen. "Niet om alleen met mijn vrouw op te drinken, zoals voordien. We zijn in gezelschap." Fol, een van de ambassadeurs van het project, is blij dat hij het gehaald heeft. Het moeilijkst had hij het in een woestijn in Ethiopië, waar hij collega-chefs bij 30 graden een pintje zag drinken. "Wat mij toen weerhouden heeft, is het idee: iedereen weet dat ik aan deze campagne meedoe. Ik kan nu niet afhaken."
De sociale druk bepaalt voor een groot deel mee waarom sommigen het lastig vinden om Tournée Minérale vol te houden, geeft Marijs Geirnaert, directeur bij VAD, toe. "Er zijn zoveel situaties waarin het perfect normaal wordt gevonden om alcohol te consumeren. Het is niet evident om daar vanaf te stappen."
En al helemaal niet in een land als het onze. In het noorden, in Zweden bijvoorbeeld, heerst de traditie om alcohol los van de maaltijd te gebruiken, in het zuiden is het net omgekeerd. België ligt er pal tussenin: we drinken bij beide gelegenheden. Oftewel: we moeten niet een maar twee keer neen durven zeggen.
Volgens Geirnaert is het moeilijk om in te schatten hoeveel Belgen het een hele maand hebben volgehouden. Ze vermoedt veel. In Nederland en het VK, waar al langer gelijkaardige campagnes lopen, zit om en bij de 70 procent van de deelnemers de volledige alcoholvrije rit uit.
Bewuster
Tegen de volgende editie, in februari 2018, hopen de organisatoren samen met de UGent te weten of deze maand bij de deelnemers voor een andere ingesteldheid en minder verbruik heeft gezorgd. "Maar sowieso kunnen we nu al spreken over onverwachte, positieve effecten. Zo hadden we nooit gedacht dat zoveel horecazaken door onze campagne niet-alcoholische alternatieven op hun kaarten zetten."
Janne Vanhemmens, die voor deze krant een blog bijhield over Tournée Minérale, hoopt dat die alternatieven op de kaart blijven staan. "Meer keuze helpt je om het automatisme te doorbreken." Of ze na deze maand minder dan de tien glazen per week van weleer zal consumeren, betwijfelt ze. "Ik ben me vooral veel bewuster geworden van wat ik bestel."
Volgend jaar zal ze niet nog eens meedoen, dat weet ze nu al. "Omdat het bewustzijn waarop ik hoopte er nu al is. Eerder zou ik dan kiezen om een maand frisdrank of suiker te bannen. Ik hoop dat dat hetzelfde effect heeft."