Opvoeden in tijden sexting

Het zal slikken geweest zijn bij heel wat ouders. De Gentse Vrije CLB-koepel waarschuwde hen in een mail voor sexting, het delen van pikante berichten of foto's op internet. Vooral wanneer naaktfoto's onbedoeld - en ongeweten - op internet verzeilen. De gevolgen kunnen voor de slachtoffers in kwestie bijzonder pijnlijk zijn.

Of sexting in Vlaanderen een wijdverspreid fenomeen is, valt op dit moment moeilijk in te schatten. "Het is iets wat we de voorbije maanden hebben laten onderzoeken, als onderdeel van een grootschalige enquête naar het digitale mediagebruik bij jongeren", zegt Kristof D'hanens, specialist jongerencommunicatie bij Mediaraven. De jeugdwerkorganisatie hoopt met het onderzoek, samen met de onderzoeksgroep MICT van de UGent, onder meer inzicht te krijgen in het fenomeen sexting.

"Los van de resultaten die we in mei voorstellen, ben ik nu al geneigd dit probleem niet op te blazen. Experimenteren is nu eenmaal eigen aan de puberteit, en in dat opzicht is dit geen nieuw fenomeen. Wat wel een gevaar vormt, is de snelheid waarmee dergelijke inhoud tegenwoordig kan worden verspreid, áls het dan al eens fout loopt", zegt D'hanens.

Hij raadt ouders aan om vooral niet te proberen de sociale media te bannen bij wijze van bescherming. Je tiener voortdurend controleren of de wifi thuis blokkeren heeft volgens hem ook totaal geen zin. "Jongeren vinden altijd wel een weg om online te geraken, en maken desnoods wel accounts aan onder een valse naam. Wat wél helpt, is erover praten. Vraag hen waar ze mee bezig zijn op Facebook, Instagram of Snapchat. En als je voelt dat het nodig is, kun je hen steeds wijzen op mogelijke gevaren van sociale netwerken. Je leert je dochter of zoon dat roken ongezond is. Zo leer je hen ook best aan dat gevoelige info online zetten ook ongezond kan zijn."

Groei mee met je kind

Praat dus met je kinderen over sociale media, en wijs hen op mogelijke risico's. Maar wat als je als ouder geen benul hebt van wat een Snapchat-story is, of als je nog nooit een hashtag van dichtbij gezien hebt? "Ouders hebben wel degelijk een verantwoordelijkheid om 'mee' te zijn met de leefwereld van hun kinderen. Daar horen sociale media vandaag nu eenmaal bij", benadrukt Dirk De Pover van Child Focus. Hij vindt de boodschap van het CLB dan ook op haar plaats. "Als ma of pa er niets van kent, zullen jongeren niet geneigd zijn om bij hen aan te kloppen wanneer ze zich in de nesten hebben gewerkt. Het is dus van belang om mee te groeien met je kind."

En dat begint wat De Pover betreft al heel vroeg. "Wij hebben bijvoorbeeld preventiespotjes laten maken voor ouders van peuters. Want ook zij swipen al lustig op de tablet. Als ouder kun je hen al leren om meteen weg te swipen of klikken als je iets vies tegenkomt. Wacht dus in ieder geval niet tot dat je kinderen tieners worden om erover te praten."

Zwijg de gevaren dus niet dood, en vooral ook: laat je als ouder niet bang maken voor de gevaren van de boze sociale media.

"Een van de grootste problemen is inderdaad bangmakerij", beaamt Christel Verhas, directeur van de Gezinsbond. Haar organisatie staat met het programma 'Veilig online' ouders al jaren bij in de digitale opvoeding van hun kinderen. "Wat velen in deze kwestie vergeten, is dat cyberpesten en zelfs oplichting veel grotere onlinegevaren vormen voor jongeren. Wees dus in het algemeen alert voor signalen. Gedraagt je kind zich opeens geslotener dan voorheen, trekt hij of zij zich sociaal terug, dan kan dat erop wijzen dat er iets schort. Naar mijn gevoel is sexting een gevaar van de sociale media, niet hét gevaar."

Foto's wissen

Een mening die D'hanens deelt. "Babbel met je kinderen. En vooral, onderschat hen ook niet. We merken dat jongeren vandaag al bewust omgaan met hun socialemediagebruik. Velen wissen maandelijks uit voorzorg hun foto's op Instagram, en afspraken rond al dan niet taggen op Facebook zijn heilig geworden. De basisregel 'think before you post' is meer dan ingeburgerd bij jongeren.

"Algemeen beschouwd hebben zij zeer bewust leren omgaan met hun privacy. Dat is dan weer het positieve van sociale media."