Zestigplussers moeten Italië redden
In Rome is de regering-Monti ingezworen. Anders dan de oud-eurocommissaris gewild had, zitten in zijn kabinet geen politici en gaat hij met een strikt 'technisch' team aan de slag. Het lot van het nieuwe Italië ligt in de handen van veertien mannen en drie vrouwen - gemiddelde leeftijd bijna 63.
De regering-Monti legde gisteren de eed af voor president Napolitano. Nadat Monti zijn programma aan Kamer en Senaat heeft voorgelegd, vandaag, moeten die het licht op groen zetten. Helemaal anders dan de jongste dagen was voorspeld op grond van Monti's eigen wensen, zetelt in zijn kabinet niet één bekende politieke figuur. De partijen verkozen aan de zijlijn te blijven staan, al beloven ze het regeringswerk niet te zullen saboteren.
Zelf wordt Mario Monti (68) naast premier ook minister van Economie - "superministro" dus, zoals de pers hem nu al noemt. Het profiel van de andere gegadigden is academisch, economisch of bureaucratisch. Een opvallende naam is alvast Corrado Passera (58), topman van de bekende bank Intesa SanPaolo. Hij krijgt Economische Ontwikkeling, Openbare Werken en Vervoer op zijn bord. Giulio Terzi di Sant'Agata (66), een oud-ambassadeur in Washington, wordt minister van Buitenlandse Zaken. Defensie gaat naar admiraal Giampaolo Di Paola (69), die tot nu toe voorzitter was van het militair comité van de NAVO.
Stuk voor stuk oudgedienden, wier gezamenlijke gemiddelde leeftijd op bijna 63 ligt. Zijn beleidsplannen moet Monti nog voorstellen, maar als zijn regering al iets weerspiegelt, dan alleszins het demografische gewicht dat de anziani in Italië hebben. In de Europese Unie telt alleen Duitsland proportioneel meer ouderen.
"De absolute en relatieve toename van het aantal ouderen", schrijft ook geograaf Aurélien Delpirou in zijn pas gepubliceerde Atlas de l'Italie contemporaine, "stelt Italië voor belangrijke sociaal-economische problemen: een verhoging van de gezondheidsuitgaven, spanningen in het pensioenstelsel en de sociale zekerheid, en een generationeel onevenwicht."
Mannelijke dominantie
"Het is echt droevig vast te stellen dat we enkel door ouderen zullen worden geregeerd", slaakte een jeugdige blogger meteen na het bekendraken van de namen een noodkreet op de site politicando. "Zal Monti korte metten maken met de privileges van de oude politici? Of zal hij de zakken van de jongeren leegmaken?"
Toch is de tendens om vooral grijzende ouderen aan het roer te hebben, niet nieuw in Italië. In een land waar de bamboccione de dienst uitmaakt, de oudere dertiger die bij paps en mams inwoont, begint voor velen het volwassen leven pas op veertig. Italiaanse studenten brengen gemiddeld ook meer tijd aan de universiteit door dan hun collega's elders in Europa, en professionals van 25 worden maar zelden ernstig genomen.
Drie portefeuilles, Binnenlandse Zaken, Justitie en Sociale Zaken gaan naar vrouwen, respectievelijk Anna Maria Cancellieri (67), Paola Severino (63) en Elsa Fornero (63). Hoewel dat stuk voor stuk cruciale ministeries zijn, blijft het aantal vrouwen in het kabinet beperkt. Ook dat behoort tot de traditie.
"In Italië overheerst de idee dat de gelijkberechtiging van vrouwen en mannen verworven is, en dat vrouwen die daar vandaag nog twijfels bij hebben, zeuren", zegt genderspecialiste Annalisa Casini, zelf Italiaanse en onderzoekster aan de Université Libre de Bruxelles (ULB). "Silvio Berlusconi, die zijn seksisme ook in zijn keuze van vrouwelijke ministers nooit onder stoelen of banken stak, was een extreem voorbeeld. Maar ook ter linkerzijde, bij de primaries van enkele jaren geleden bijvoorbeeld, domineren de mannen."
Roze taxi's
De vrouwen die in de pas ontbonden regering aan zet waren, deden dat overigens niet noodzakelijkerwijs vanuit een pro-egalitaristisch standpunt, zegt Casini. "Neem de exclusief voor vrouwen bestemde roze taxi's die inmiddels in Rome rondrijden, of de zelfverdedigingskits die worden uitgedeeld. Dat zijn oppervlakkige beleidsopties, want aan de kern van het probleem, het machismo van de mannen, wordt niet geraakt."