Poetst u binnenkort opnieuw zelf?
Het aantal verkochte dienstencheques daalt. In augustus werden 7,7 miljoen cheques gebruikt. Een jaar eerder waren dat er ruim 8 miljoen. Beroepsfederatie Federgon waarschuwt voor de comeback van het zwartwerk.
Is die dip verontrustend?
Een vergelijking op korte termijn is gevaarlijk voor het trekken van grote conclusies. Sinds het ontstaan, in 2004, van het systeem werden er in ons land reeds 641,3 miljoen dienstencheques gebruikt. Jaar na jaar kende het systeem een enorme groei. Telde het aantal gebruikers bij de start ruim 98.000 gezinnen, dan was dat tegen 2011 al opgelopen tot bijna 835.000 gezinnen. Ook het aantal gebruikte cheques zelf steeg exponentieel: in 2010 werden 94,4 miljoen cheques gebruikt, net geen 114 miljoen in 2012. Voor dit jaar staat de teller al op ruim 80 miljoen cheques. Vorig jaar deze tijd stond de teller op 66,9 miljoen gebruikte cheques, we groeien dus nog. In augustus werden er dus wel 'maar' 7,7 miljoen cheques gebruikt, tegenover goed 8 miljoen in augustus vorig jaar. Een daling met 4 procent.
Is die daling een bewijs dat een kentering in de maak is?
Dat is allicht iets te kort door de bocht. Voor die daling zijn er verschillende factoren. De crisis noopt mensen inderdaad tot een ander uitgavenpatroon, en daar ontsnappen de dienstencheques ook niet aan. Maar de crisis is al enige tijd voelbaar, en tot nog toe had dat geen impact op het gebruik van de cheques. Integendeel, het systeem groeit nog steeds. Dat het plafond ooit eens bereikt wordt, zal ook wel een rol spelen. En statistieken vergelijken is een kunst op zich: augustus 2013 telde 21 werkdagen, augustus 2012 en 2011 telden 22 werkdagen. Een werkdag minder op een maand is gelijk aan...4,5 procent. Al zullen de herhaalde prijsstijgingen er ook geen deugd aan doen.
Zal dit het zwartwerk weer doen stijgen?
Het doel van de dienstencheques was onder meer het zwartwerk tegen te gaan. Initieel werd gehoopt op het creëren van 25.000 jobs. De teller vandaag staat op zo'n 149.827 banen. In 2008 kostte een dienstencheque 7 euro per uur. In 2009 werd die prijs opgetrokken tot 7,5 euro. Sinds januari kwam er weer 1 euro bij. En vanaf 2014 wordt dat 9 euro. Begrijpelijk dus dat Federgon aan de alarmbel hangt. Anderzijds, een in het zwart betaalde huishoudelijke hulp kost gemiddeld 12 euro per uur, leert onderzoek. Een thema dat veel urgenter lijkt, is de betaalbaarheid van het systeem. Volgens een onderzoek van HIVA (KU Leuven) is de totale bruto kostprijs voor de overheidsfinanciën ondertussen meer dan 1,2 miljard euro. En over de omvang van de terugverdieneffecten zijn er ook twijfels.