Direct naar artikelinhoud

Lonesome cowboy op de rode loper

Weinig kenners die verwacht zullen hebben dat Sam Louwyck de enige Vlaamse acteur zou zijn op het Festival van Cannes. Maar de wonderen zijn de wereld niet uit. Le meraviglie of De wonderen is een van de films die naar de Gouden Palm dingt. Met Louwyck in de mannelijke hoofdrol.

Le meraviglie is een van de twee films in de competitie die geregisseerd is door een vrouw: de pas 33-jarige Alice Rohrwacher, een Italiaanse met Duitse roots. Haar film wordt door de toonaangevende Amerikaanse filmwebsite Indiewire bestempeld als een outsider voor de Gouden Palm. Monica Bellucci heeft er een bijrol in. Sam Louwyck: "Ik heb een heel belangrijke scène met haar. Een kantelpunt voor mijn personage." Dat personage van hem, Wolfgang, is een imker. Een man die met zijn gezin op de buiten woont om zijn geliefden af te schermen van de boze buitenwereld.

"Hij heeft vier dochters. Maar je ziet meteen dat ze onmogelijk allemaal van dezelfde vrouw kunnen zijn. Zijn oudste dochter kan heel goed met bijen omgaan. Hij hoopt dat zij zijn zaak zal uitbouwen. Maar als hij op een dag een jongeman op zijn erf toelaat die een werkstraf moet uitzitten, smeedt die een alliantie met het meisje en komt de wereld die hij zo hard op een afstand wou houden toch binnengesijpeld. Beetje per beetje wordt zijn gezag ondermijnd en geraakt hij zijn alfapositie kwijt."

Louwyck zit in café het Brugs Hof in Brugge, terwijl hij het vertelt. "Hoe lang kom ik hier al, Eric?", roept hij naar de man achter de toog. Eric denkt even en roept terug: "27 jaar." Louwyck knikt. Sinds kort woont hij in Oostende, maar met de trein is hij vlug ter plekke. Hij heeft nu eenmaal een familie nodig. Want hij is alleen op de wereld. En ook op de set van Le meraviglie stond hij er quasi alleen voor.

Talenknobbel

Alice Rohrwacher moest per se Sam Louwyck hebben voor de rol van Wolfgang. Ook al waren 80 procent van zijn dialogen in het Italiaans, een taal die hij niet machtig was. In de persmap vertelt Rohrwacher dat de acteur die ze zocht iets kinderlijks, iets dierlijks moest hebben. Wolfgang is iemand die zijn instinct volgt. En daarom moest de acteur voor die rol vooral authenticiteit uitstralen. Ze vond die in Sam Louwyck. "Eigenlijk verraste het me niet dat hij een danser bleek te zijn", zo zegt ze. "Hij laat zijn lijf spreken." Haar keuze was gemaakt, maar haar producenten spartelden tegen.

Louwyck: "Zij had me in een film gezien die ik een aantal jaren geleden in Berlijn had gedraaid", zegt hij. Maar de titel weet hij niet meer. "Ook nooit gezien. Ik weet niet of ik er goed in was. Maar zij vond in ieder geval van wel. Ik speelde een taxichauffeur en sprak Duits met een accent. Maar dit keer moet ik voor een echte Duitser kunnen doorgaan. Mijn Duits moest dus goed zijn, maar ook mijn Italiaans. Want de man woont al een jaar of dertig in Italië. En met zijn vrouw spreekt hij Frans. De regisseuse heeft voor me gevochten. Niemand anders wou me. Je moet weten dat Le meraviglie een Zwitsers-Italiaans-Duitse coproductie is. Alle producenten hadden dus wel iemand in gedachten voor de rol: een Zwitser, een Italiaan of een Duitser. Maar zij hield voet bij stuk. De hoofdproducent zei het me recht in het gezicht: 'Het zal je nooit lukken, je spreekt geen Italiaans.' Maar ik heb geoefend tot ik erbij neerviel, met een Duitse taalcoach en met een Italiaanse. En blijkbaar is het gelukt. Ze zijn in ieder geval allemaal content."

Hij neemt een slok van zijn biertje en herpakt zich: "Cannes-tent", lacht hij. En bestelt er nog eentje.

Belgische outfit

Het zal de derde keer zijn dat Sam Louwyck op het Festival van Cannes komt. De eerste keer was hij er met een vriendin, van wie hij zich de naam niet meer herinnert. "Ze was uitgenodigd voor de visie van een film van Jacques Doillon en vroeg of ik meeging over de rode loper, maar ik weigerde. Ik wou pas over dat tapijt als ik zelf in een film zat waar ik trots op kon zijn." Iets later was hij in Cannes met Lost Persons Area, van Caroline Strubbe. Maar die film zat niet in de officiële competitie. "Toen ik op een gegeven moment het festivalpaleis binnen moest, liep ik bewust naast de rode loper. Er was geen volk, en ik had er makkelijk op kunnen lopen, maar ik wou dat moment bewaren. Het probleem is dat ik nu de film nog niet gezien heb en dat ik niet weet of hij goed is. Maar ik neem aan van wel. Anders hadden ze hem niet als een van de 19 films uit 1.800 inzendingen gepikt."

Zondag is het zover. Nu het moment is aangebroken, ziet Louwyck er wat tegenop. Blijkbaar is hij zelf vergeten hoe zwierig hij zich bewoog toen hij twee jaar geleden op het Festival van Venetië met de ploeg van Het vijfde seizoen de rode loper op mocht. "Nee, ik haastte me om weg te zijn uit die haag van fotografen. Als ik niet in een rol zit, ben ik bang voor het publiek." Wie hem ooit als zanger van de punkband Falling Man aan het werk zag, kan niet geloven wat hij zegt.

"Op de rode loper moet je een smoking aan, en dan zal de Italiaanse filmploeg me waarschijnlijk in Armani steken. Het blijven Italianen. Maar voor de andere protocollaire verplichtingen, voor de fotoshoot en de persconferentie, beschik ik over een Belgische outfit. Ik heb persoonlijk naar Dries Van Noten geschreven. En ik heb ook schoenen kunnen regelen. Van Ambiorix. Dingske zit daar ook bij. Hoe heet hij ook weer? Erik Van Looy? Zo is het toch, hè? Ze hebben me schoenen bezorgd die heel goed zitten. Ik heb het er deze namiddag nog over gehad. Ik moest kleren en schoenen gaan passen voor Le chant des hommes, een film die ik eind deze maand begin te draaien."

De naam van de regisseurs moet hij schuldig blijven. "Twee heel verstandige vrouwen", zegt hij. Na wat zoekwerk op zijn iPad komt hij uit bij Bénédicte en Marie. "Het maakt me niet hoe ze heten en wat ze gedaan hebben. Ik ga op mijn intuïtie af", legt hij uit. Mary Jimenez en Bénédicte Liénard heten ze voluit. Het verhaal van hun film kent hij wel. "Het gaat over die hongerstaking die plaatsvond in de Begijnenkerk in 2009. Onlangs nog kwam die priester in het nieuws omdat hij zelf uit zijn kerk dreigde te worden gezet. Wel, ik speel die priester. Daarom heb ik ook die baard. Een echte priester heeft zo'n baard. En zo'n haar." Hij trekt aan het lange haar in zijn nek en lacht. "Maar ze wilden me afgedragen schoenen van een ander laten dragen. Ik zei dat ik geen afgedragen schoenen van een ander kon dragen. Als je niet lekker in je schoenen zit, loop je met een nors gezicht en dat kan niet, want die priester moet content zijn. Het is een man die zijn best doet."

Alleen op de wereld

Sam Louwyck is ook content. Hij doet ook zijn best. Al zijn leven lang. Ooit studeerde hij even economie aan het Vlekho, later werd hij regie-assistent aan het RITS. Maar het dansen pikte hij op door momenten te stelen, stages mee te rapen, zoals bij The Mark Morris Dance Group. En acteur werd hij ook zonder het te plannen. Zijn leven heeft al wel vaker een rare wending genomen. "En dan moet je dat tegen iemand kunnen vertellen. Ik heb nog vaak de neiging om naar de telefoon te grijpen om het tegen mijn moeder te zeggen", laat hij zich op een gegeven moment ontvallen. " En dan besef ik dat ze er niet meer is." In februari is ze overleden. Zijn zus Ruth stierf al in '96. Aan een hersenbloeding. Ze was 31 jaar oud. En hij begint zelf over zijn vader. "Hij was piloot. Privépiloot. Heeft met alle mogelijke vliegtuigen gevlogen. Hij was ook lesgever in aerobatics. Trad vaak op in vliegshows."

"Ook een waaghals." Het is eruit zonder dat we het beseffen. Hij schudt heftig van neen. "Leeft hij nog?", is de volgende vraag. "Nee, hij is gecrasht. Maar waaghals, nee. Zo'n piloot neemt altijd een veiligheidsmarge. Geen enkel mens die bij zijn volle verstand is, zal zeggen: 'Ik ga vandaag vliegen om te verongelukken.' Nee, je gaat vliegen om niet te verongelukken. Zodanig dat je morgen nog eens kunt vliegen. Die mannen zijn heel goed in wat ze doen. Maar ze weten natuurlijk dat ze risico's nemen. Vandaar dat hij zich niet privé kon laten verzekeren. Ja, waaghalzerij, zo noemen ze dat. Maar het is vooral een heel intens beleven van... Ik ging soms mee. Dat was zalig. Dat is iets wat ik echt mis. Mijn vader was echt uitzonderlijk goed. Hij is gecrasht in Ursel. In voorbereiding van een luchtvaartshow. Hij ging er nog één doen, de allerlaatste. 18 augustus 1991, een hele warme dag. Hij heeft een nieuw manoeuvre geprobeerd op 2.000 voet, en toen is hij naar beneden gekomen, in een duikvlucht, tot op 60 voet. En daar moet er iets mis gelopen zijn. Het is nooit duidelijk geweest wat precies. Hij was 54 jaar oud."

Als we een paar pintjes verder zijn, zegt Louwyck: "Een paar dagen na de begrafenis lag er een brief in de bus van de eigenaar van het vliegtuig. Een goeie vriend. De zaak heeft elf jaar in proces gezeten. En uiteindelijk heeft het ons allemaal geruïneerd." Hoog tijd dat Sam Louwyck eens wint.

---

Sam Louwyck

werd geboren te Brugge in 1966

is danser, choreograaf, acteur en zanger

Speelde in Any Way the Wind Blows (Tom Barman), Ex Drummer (Koen Mortier), Rundskop (Michaël Roskam) en Little Black Spiders (Patrice Toye)

Is frontman van de band Falling Man