Direct naar artikelinhoud

Laat Pommeline maar doen

Saskia de Coster is schrijver en De Morgen-columnist.

Er bestaat zoiets als naakt dat niet functioneel is maar wel totaal gerechtvaardigd. Naakt dat gewoon naakt is, een vrij lichaam dat zichzelf is, zonder gêne of zonder seksuele ondertonen, vraag maar aan kleine kinderen met skinny jeans. Onlangs verspreidde de Noorse muzikante-kunstenares Jenny Hval een prachtige clip bij haar nummer 'The Great Undressing', waarin een naakte vrouw, helemaal thuis in haar lichaam en in de wereld, door de nachtelijke stad loopt en een ontroerend gevoel van vrijheid en niet-seksuele schoonheid uitstraalt. De clip ging viraal en werd al snel offline gehaald door de waakhonden van het internet.

En nu is er dus, aan de andere kant van het spectrum, de vraag of de reclame voor de online gokwebsite Starcasino.be door de beugel kan. Het totaal tegenovergestelde is aan de hand: een zekere Pommeline, verleidster uit Temptation Island, staart in bikini, met getatoeëerd lichaam in de camera, met de vermelding 'winnaar/joueuse'. Het gaat om een vrouw die haar lichaam presenteert, mogelijk als een seksueel object. De Jury voor Ethische Praktijken inzake Reclame (JEP) wil de reclame na een klacht verbieden omdat die 'denigrerend is voor de vrouw', 'een seksuele toespeling bevat' en vrouwen zo tot lustobjecten zou herleiden.

In ieder interview met een vrouw die al een (semi)naaktfotoshoot deed, hoor je dezelfde riedel: ik ben blij dat ze mij zo smaakvol in beeld gebracht hebben, met veel respect, helemaal niet vulgair. Ook hier verklaart Pommeline zelf dat er niks vulgairs is aan haar portret. Los van de vraag wanneer de eerste opstaat die zegt: 'Ik ben lekker vulgair', is het wel cruciaal dat Pommeline zelf de keuze gemaakt heeft. Tegenover de paternalistische, oubollige JEP staat zij met haar recht om zelf haar beeld te bepalen en bijgevolg mogelijk ook een lustobject van zichzelf te maken. Deze vrouw is in bikini voor de lens gaan staan, en daarvoor krijgt ze terecht geld op haar bankrekening. Zelf zegt ze dat ze er allemaal niet wakker van ligt. Een je-m'en-foutisme dat wel iets aantrekkelijks heeft.

Verleiding en afleiding

Is de jury misschien zo streng omdat de reclame een duidelijke doelgroep heeft die subtiliteit niet altijd smaakt? Wat te denken van al die esthetisch verantwoorde, perfect uitgelichte keukenreclames waar het vrouwtje in de potten roert en de man brutaal in de lens gaapt, ik zeg maar iets. En is de JEP dan werkelijk zo een voortrekker in de strijd tegen ontmenselijking en seksisme, zowel van vrouwen als mannen, dat ze reclames genre de tuinman van Coca-Cola verbiedt? Dat lustobject rijdt met de grasmachine over een kort gemaaid gazon, enkel en alleen opdat een stel vrouwen op zijn zwetende sixpack kan geilen.

En dat die foto niks met het aangeboden reclameproduct te maken zou hebben? Schaf dan maar honderdenéén procent van de reclame af, die altijd draait om verleiding en afleiding van een meestal totaal banaal en overbodig ding.

Druk van consumenten

Over afschaffen gesproken, zou reclamewaakhond JEP er niet beter gewoon mee ophouden? Paternalisme werkt niet meer in deze tijden, waar de consumenten en modellen steeds meer zelf hun plaats en rechten opeisen. Nederland staat in rep en roer doordat adverteerders, onder druk van consumenten, ervoor kiezen om niet meer te werken met de seksistische filmpjes verspreidende websites Dumpert en GeenStijl. Daar is geen commissie voor nodig, gewoon genoeg mogelijk misnoegde klanten.