Nooit GAME OVER
Nintendo is al even vaak ten dode opgeschreven als herrezen. Ditmaal komt de hype rond Pokémon Go net op tijd voor de Japanse producent. Hij heeft dan ook eindelijk nog eens een echte gamechanger gelanceerd en als de geruchten kloppen, doet ze dat binnenkort opnieuw. Gotta Catch 'em All, zeg dat wel.
Een hype meten is eenvoudiger dan je zou denken. Internetgeeks hebben ontdekt dat er op Google de afgelopen dagen meer gezocht is naar Pokémon Go dan naar porno. Naakte cijfers, weet je wel. Met elke Pokémon die gebruikers vangen, schieten ook de aandelen van Nintendo de hoogte in. In een week tijd met meer dan 50 procent en ze blijven maar stijgen. Dat vinden ze ook in Kyoto beter dan seks.
Nintendo, dat al sinds 1889 bestaat, is er zo weer eens in geslaagd zichzelf heruit te vinden. Van speelkaarten stapten ze over naar mechanische spelletjes en ten slotte videogames. Een constante: evenveel highscores als mislukkingen. Instantrijst bijvoorbeeld lag iets te ver van hun expertisegebied.
Grootse comeback
Alleen de Nintendo-bazen zelf begrijpen deze (ping)pongbewegingen beter dan Dan Sloan. Sloan was vijftien jaar lang Reuters-correspondent vanuit Tokio en schrijver van het boek Playing to Wiin, over de grootste comeback in de videogamewereld. Want ook eind jaren 2000 sloeg Nintendo iedereen met verstomming.
"Na het falen van de Gamecube-console kon niemand het succes van de Wii voorspellen. Nintendo had gemakkelijk decennialang kunnen teren op gemakkelijke spin-offs van de Pokémon, Mario- en Zelda-franchises, maar dat zit niet in hun cultuur. Ze willen een toonaangevende speler zijn. Hun geschiedenis is doorspekt van geniale zetten op de moeilijkste momenten en ik denk dat we daar opnieuw getuige van zijn."
Het bedrijf komt inderdaad van ver. De omzet is vijf jaar na elkaar gedaald, het afgelopen jaar zelfs met 8 procent. Wat draagbare consoles betreft is Nintendo marktleider, maar toch bleef de verkoop van 3DS en bijbehorende spelletjes ver onder de verwachtingen. Zorgwekkender is dat Nintendo voor de standaardconsoles, waarvoor gamebedrijven grotere winstmarges hanteren, pas de derde speler is, ver na Sony en Microsoft.
"De opvolger van de Wii-console, Wii U, verkoopt voor geen meter", stelt Laurent Michaud van marktstudiebureau IDATE. "Nintendo kan zich geen twee mislukkingen na elkaar veroorloven. Daarom gebruiken ze nu de hardware van anderen en experimenteren als eerste grote gamefabrikant met smartphonespelletjes. Ik zet er geld op in dat de opvolger van de Wii U een link met smartphones zal hebben."
Die opvolger, de Nintendo NX, moet het tij finaal keren en staat gepland voor 2017. Aanvankelijk zou de fabrikant afgelopen maand een tipje van de sluier lichten op een grote videogamebeurs, maar dat feestje ging niet door. Het uitstel zorgde voor argwaan en Shigeru Miyamoto, de legendarische ontwerper van zowat alle Nintendo-klassiekers, moest opdraven om de kritiek te stoppen.
Al enkele maanden doet het gerucht de ronde dat NX een combinatie zal zijn van een klassieke en een draagbare console. Sinds Pokémon Go ziet het ernaar uit dat NX-spelletjes ook op smartphone zullen draaien. Het komende jaar gaat Nintendo nog vier smartphone-apps op de markt brengen.
Pokémon Go is op nog wel meer vlakken een gamechanger. Het is de eerste keer dat een grote gamefabrikant experimenteert met 'augmented reality', waarbij je virtueel speelt terwijl je in de werkelijke wereld rondloopt. Thomas Laureyssens doet er onderzoek naar aan de MAD-faculteit in Hasselt. En hij experimenteert met soortgelijke spelconcepten. Zo hangen er op dit moment in Elsene en Schaarbeek grote plastic mussen tegen de gevels. De bedoeling is niet om ze te vangen, zoals bij Pokémon Go, maar om voor de vogeltjes te zorgen. Virtueel, dat spreekt.
"Ik heb met eigen ogen gezien hoe je met games mensen kunt mobiliseren. De tijd is er rijp voor, maar het is voor het eerst dat zo'n groot merk 'augmented reality' omarmt. Ze hebben gezien dat de technologie is verbeterd en dat smartphones wijd verspreid genoeg zijn. De esthetiek en gameplay moeten goed zitten, maar het belangrijkste is dat Pokémon-merk."
Nostalgische fans
De hype bewijst hoezeer de Nintendo-spelletjes en -karakters tot het collectief geheugen behoren. Wat dat betreft doet in de entertainmentsector enkel Disney het nog straffer. Alleen al Pokémon is in het verleden goed geweest voor liefst acht langspeelfilms, een televisiereeks, een razend populair kaartspel en pluchen Pikachu's.
Met Pokémon Go is Nintendo erin geslaagd om nostalgische fans opnieuw aan het hart te drukken en tegelijkertijd een nieuwe generatie smartphonegamers aan te boren. "Nintendo houdt zo de vinger aan de pols van de moderne consument, die een goed geheugen combineert met een korte aandachtsspanne", zegt Dan Sloan. Dat geeft aandeelhouders duidelijk vertrouwen.