Braziliaanse inheemse stammen betogen tegen assimilatieplan Bolsonaro

Met verentooien, lichaamsbeschilderingen, pijlen en bogen en al drummend trokken de betogers door de straten, terwijl ze verzetsliederen zongen. De mars sluit een drie dagen durende bijeenkomst van inheemse volkeren in de Braziliaanse hoofdstad af.

“Onze families zijn in gevaar, onze kinderen worden bedreigd, onze mensen worden aangevallen. In naam van wat ze economische vooruitgang noemen, willen ze onze mensen vermoorden”, zegt David Karai Popygua, van de Guarani Mbya-groep uit de staat Sao Paulo.

Bolsonaro, een voormalige legerkapitein, werd in oktober verkozen met de steun van de Braziliaanse landbouwsector die toegang wil krijgen tot meer land en een afgezwakte milieuwetgeving. Daarnaast willen boeren ook dat de president de wapenwetgeving versoepelt.

Hun eisen vielen bij Bolsonaro niet in dovemansoren. Op 1 januari ontmantelde hij FUNAI, de Nationale Stichting voor de Indianen (Funai) die toezag op bescherming van de inheemse bevolking in Brazilië. De bevoegdheid voor de afbakening van de gronden die aan de inheemse bevolking worden toegekend, werd overgeheveld naar het ministerie van landbouw dat ijvert voor de belangen van de boeren.

“Het is een schande voor ons land dat we een regering hebben die de problemen van de inheemse volkeren niet begrijpt en die helemaal geen kennis heeft van de inheemse populatie”, reageert Daran, een Tupi Guarani-stamhoofd.

Brazilië telt meer dan 850.000 inheemse inwoners, die samen minder dan 1 procent van de totale bevolking uitmaken. Ze wonen in reservaten die ongeveer 13 procent van de totale oppervlakte van Brazilië beslaan. Volgens Bolsonaro is dat te veel land voor te weinig mensen en hij heeft beloofd om de grenzen van sommige reservaten te herbekijken. Bovendien leven de inheemse volken in armoedige toestanden, zegt hij. Daarom wil Bolsonaro dat ze assimileren door grootschalige landbouwoperaties en mijnoperaties toe te staan in de reservaten.

De Braziliaanse socialistische partij PSB wist een rechterlijk bevel te bekomen dat de overdracht van beslissingen over reservaten aan het ministerie van landbouw moest tegenhouden. Het Braziliaanse Hooggerechtshof deed dat bevel donderdag echter teniet. 

Sinds Bolsonaro aan de macht is, zijn de landinvasies en andere aanvallen op inheemse stammen door illegale mijnwerkers en houthakkers toegenomen, vertelt Sonia Guajajara, nationaal coördinator van de Braziliaanse Vereniging van Inheemse Volkeren, aan Reuters. “Ze zeggen dat ze toestemming hebben gekregen om inheemse landen te bezetten”, zegt ze. “We zijn hier om ons te verzetten tegen de vernietiging van stammengemeenschappen en Moeder Natuur door mijnbouw-, waterkracht- en landbouwbedrijven. We verzetten ons al vijf eeuwen en we gaan ons niet in vier jaar overgeven. We zullen blijven vechten.”