We worden op steeds latere leeftijd voor het eerst ouder. Terwijl de gemiddelde leeftijd daarvoor bij de vrouwen in 2000 nog op 27,5 jaar lag, werd de lat anno 2017 al naar 29 jaar getild. En bij vrouwen die hoogopgeleid zijn ligt dat cijfer al boven de dertig. Nochtans raden gynaecologen aan om zwanger te worden voor je 35ste. Vanaf die leeftijdsgrens daalt de kans op een natuurlijke en vlotte zwangerschap zienderogen.

Maar niet alle verantwoordelijkheid ligt bij de moeder, ook de leeftijd van de vader blijkt een steeds grotere impact te hebben dan vroeger werd gedacht. Eenmaal de man in kwestie de ‘gevorderde vaderlijke leeftijd’ van 35-45 (over die grens zijn niet alle gynaecologen het eens, nvdr.) voorbij is, neemt zijn vruchtbaarheid af en de kans op complicaties toe. Dat kan leiden tot zwangerschapsdiabetes of -vergiftiging of vroeggeboorte. Het vaderschap op latere leeftijd kan dus grote gevolgen hebben voor de gezondheid van de vrouw.

Autisme en schizofrenie

Daarnaast kan ook de impact op het kind groot zijn. Zo hebben kinderen van een oudere vader meer kans op hartafwijkingen en infantiele spasmen en vaker een laag geboortegewicht. Ze lopen ook meer risico om bepaalde kankers te ontwikkelen of geconfronteerd te worden met cognitieve stoornissen, autisme en schizofrenie. Die laatste aandoening komt bijvoorbeeld voor bij 1 op de 141 kinderen met een vader onder de 25, als die vader ouder is dan 50 wordt het al 1 op de 47.

Minder fit sperma

Dat wordt bevestigd door een studie van het Women’s Health Institute van de Amerikaanse Rutgers Robert Wood Johnson Medical School. “Terwijl algemeen wordt aangenomen dat de fysiologische veranderingen die optreden bij vrouwen na 35 jaar een invloed kunnen hebben op de conceptie, de zwangerschap en de gezondheid van het kind, realiseren de meeste mannen zich niet dat hun hoge leeftijd een vergelijkbare impact kan hebben”, zegt hoofdauteur Gloria Bachmann. “Net zoals mensen spierkracht, flexibiliteit en uithoudingsvermogen verliezen met de tijd, wordt ook sperma minder fit.”

Invriezen aangeraden

Bachmann vermoedt dat een en ander te maken heeft met de afname van de aanmaak van testosteron naarmate mannen ouder worden en de daling van de kwaliteit van het sperma. In de studie, die veertig jaar onderzoek bundelt en werd gepubliceerd in het wetenschappelijk vakblad Maturitas, raden gynaecologen dan ook mannen aan om hun sperma - net zoals eitjes - in te laten vriezen als ze op latere leeftijd dan 35 vader willen worden. Ook een onderzoek van de Stanford University School of Medicine uit 2018 kwam al tot die conclusie.