Direct naar artikelinhoud
Verenigd Koninkrijk

Boris Johnson aan kop in race om Brits premierschap, vrouwelijke kandidaten vallen af

Boris Johnson.Beeld Photo News

Boris Johnson heeft veruit de meeste stemmen gekregen in de eerste stemmingsronde bij de strijd om Theresa Mays opvolging. De controversiële brexiteer kreeg 114 stemmen, een flinke voorsprong op nummer twee Jeremy Hunt (43). Drie van de tien kandidaten vielen af: Esther McVey, Andrea Leadsom en Mark Harper. De volgende premier van het Verenigd Koninkrijk is dus in ieder geval geen vrouw.

Dat Johnson op de eerste plaats staat, is geen verrassing. Alle fractieleden die openlijk hun steun hadden uitgesproken, bleken dat ook bij de geheime stemming te doen. Bij de volgende ronde kan Johnson ook op de stemmen van de afgevallen brexiteers Leadsom en McVey rekenen. De geharde brexiteer Dominic Raab kreeg slechts 27 stemmen en de kans bestaat dat hij uit eigen beweging de race verlaat.

Interessant is de strijd om de tweede plek. Minister van Buitenlandse Zaken Hunt profileert zich als het gematigde geluid en wil het akkoord dat May gesloten heeft aanpassen, ook al hebben Europese leiders laten weten daar geen trek in te hebben. Michael Gove, de nummer drie met 37 steunbetuigingen, vist uit dezelfde vijver. De eurogezinde Rory Stewart heeft met 19 stemmen genoeg steun veroverd om naar de tweede ronde te gaan, die dinsdag zal plaatsvinden.

Ook in de race blijft Sajid Javid, die de eerste Britse premier van Aziatische origine hoopt te worden. Eerder op de dag had de minister van Binnenlandse Zaken het ‘vreemd’ genoemd dat May hem niet had uitgenodigd voor het staatsbanket tijdens het recente bezoek van Donald Trump. Op de BBC-radio zei Javid, zoon van een arme immigrant uit Pakistan, dat de premier hem nooit heeft uitgelegd waarom hij, als prominente bewindsman, niet welkom was.

Het vermoeden bestaat dat het te maken heeft met Javids kritiek op Trump, toen die een tweet van de extreem-rechtse club Britain First met zijn miljoenen volgers had gedeeld. De oud-bankier Javid hoopt de steun te krijgen van de Anyone But Boris-beweging binnen de partij, de Kamerleden die willen voorkomen dat Johnson in 10 Downing Street belandt. Dat is geen gemakkelijke strijd, omdat de achterban wegloopt met de flamboyante oud-burgemeester van Londen.

Tweede ronde

De Tories stemmen volgende week dinsdag een tweede keer voor een nieuwe partijleider. De kandidaten moeten dan minstens 33 stemmen halen om door te stoten naar de volgende ronde. Als geen van hen minder dan 33 stemmen zou halen, valt de kandidaat met het laagste resultaat af en wordt er opnieuw gestemd tot er maar twee kandidaten overblijven. 

Vandaag werd bekend dat de twee laatst overgebleven kandidaten elk 150.000 pond aan de partij moeten overmaken, om de kosten te dekken voor de te organiseren debatten en andere campagneactiviteiten. Voor geen van de troonpretendenten is dit een probleem, zeker niet voor de multimiljonair Hunt. Johnson zit evenmin krap bij kas. Alleen al voor zijn wekelijkse column in The Daily Telegraph, bijgenaamd The Daily Borisgraph, ontvangt hij een kwart miljoen pond per jaar.

Premier Theresa May kondigde vorige maand haar vertrek aan. Haar positie was onhoudbaar geworden na meerdere mislukte pogingen om haar brexitdeal met de EU door het Lagerhuis te loodsen. Ze blijft wel aan als premier tot een opvolger is gekozen.