MH17-onderzoekers willen vier verdachten vervolgen voor moord
Het Nederlandse Openbaar Ministerie gaat vier verdachten vervolgen voor de ramp met vlucht MH17 in 2014. Deze commandanten, drie Russen en een Oekraïner, zouden betrokken zijn geweest bij het neerschieten van het toestel met een BUK-raket en de dood van 298 inzittenden, waaronder 4 Belgen.
De rechtszaak start op 9 maart 2020, maar er komt geen uitleveringsverzoek, zo heeft het Joint Investigation Team (JIT) eerder bekendgemaakt tijdens een besloten bijeenkomst voor nabestaanden.
De ramp met de MH17
Het toestel van Malaysia Airlines wordt op 17 juli 2014 onderweg van Amsterdam naar Kuala Lumpur neergeschoten boven Oost-Oekraïne. Daarbij kwamen alle 298 inzittenden om het leven, onder wie 196 Nederlanders en 4 Belgen. Er woedt een burgeroorlog tussen pro-Russische en pro-Oekraïense milities in de regio.
De verdachten zijn Igor Girkin, Sergej Doebinski, Oleg Poelatov en Leonid Karchenko. Girkin was minister van Defensie in de Volksrepubliek Donetsk. Doebinski was daar hoofd van de inlichtingendienst. Mogelijk heeft hij het bevel gegeven om de BUK-raket af te vuren. Het JIT acht in ieder geval bewezen dat de rebellen bewust op het toestel van Malaysia Airlines hebben geschoten.
Vorig jaar maakte het internationale onderzoeksteam bekend dat het vliegtuig is neergehaald met een BUK-raket afkomstig van de 53e Luchtafweerbrigade, die onderdeel is van het Russische leger. Een deel van de brigade was vanuit het basiskamp in Koersk naar Oost-Oekraïne gereisd om de pro-Russische separatisten te helpen.
Eerder zei het JIT dat zo’n honderd verdachten mogelijk betrokken waren bij de aanslag. Bellingcat, een onderzoekscollectief van burgerjournalisten, bracht al twee namen van verdachten naar buiten: de Russische kolonel Oleg Ivannikov van de militaire inlichtingendienst en kolonel-generaal Nikolaj Fjodorovitsj Tkatsjov.
Ivannikov, codenaam ‘Oreon’, zou ten tijde van het neerhalen van MH17 de baas zijn geweest in de rebellen-regio Loehansk. In die hoedanigheid moet hij geweten hebben van de aanwezigheid van de BUK-raket in het gebied. Op een door de Oekraïnse veiligheidsdienst afgeluisterd telefoongesprek zegt hij een paar dagen voor de ramp: “We hebben een BUK, we schieten ze naar de hel.” Daarmee doelde hij toen waarschijnlijk op de bedoeling een Oekraïens militair toestel neer te halen.
Tkastjov , codenaam ‘Delfin’, is ook te horen in afgeluisterde gesprekken. Zijn rol is nog niet duidelijk.
NAVO-topman: ‘Vervolging MH17-zaak is mijlpaal’
NAVO-topman Jens Stoltenberg verwelkomt de aankondiging van het internationale Joint Investigation Team (JIT) om vier verdachten te vervolgen voor het neerhalen van vlucht MH17. “Dit is een belangrijke mijlpaal voor de inspanningen om de volledige waarheid boven tafel te krijgen en zeker te stellen dat het recht zijn loop krijgt na het doden van 298 mensen uit zeventien landen.”
Belangrijkste verdachten
In een nieuw rapport dat woensdag is verschenen, noemt Bellingcat nieuwe namen van de belangrijkste verdachten. Wie daadwerkelijk het bevel gaf de raket af te vuren en wie op de knop drukte, is onbekend. Volgens Bellingcat zijn er aanwijzingen dat officier Sergej Doebinski, hoofd van de militaire inlichtingendienst van de volksrepubliek Donetsk, het bevel tot schieten gaf, maar dat is nog niet hard te maken.
Gisteren zei Olena Zerkal, de Oekraïense vice-minister van Buitenlandse Zaken, dat deze verdachten slechts het topje van de ijsberg vormen. “Het aantal mensen dat hier bij betrokken is zal veel groter zijn.’’
Zerkal reageerde bevestigend op de vraag of het hogere officieren van het Russische leger betreft. Ze legde uit dat het afvuren van de luchtafweerraketsysteem “onmogelijk is zonder toestemming van de top”. Ook zei Zerkal dat “er al informatie is hoe de BUK daar is gekomen, maar nog niet over wie geschoten heeft”.
